มาตรการทางกฎหมายว่าด้วยความรับผิดต่อความชำรุดบกพร่อง ของสินค้าประเภทรถยนต์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับความชำรุดบกพร่องของสินค้าประเภทรถยนต์ 2) ศึกษาหลักการ แนวคิด และทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองผู้บริโภคที่ได้รับความเสียหายจากความชำรุดบกพร่องของรถยนต์ 3) ศึกษาเชิงเปรียบเทียบกฎหมายต่างประเทศ และกฎหมายไทยที่เกี่ยวข้องกับความรับผิดในความชำรุดบกพร่องของรถยนต์ และ 4) เสนอมาตรการทางกฎหมายว่าด้วยความรับผิดต่อความชำรุดบกพร่องของรถยนต์ ด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพ ได้แก่ การวิจัยเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการวิจัยพบว่า ปัจจุบันผู้บริโภคได้รับความเสียหายจากความชำรุดบกพร่องของสินค้าประเภทรถยนต์ โดยมีการฟ้องคดีอย่างต่อเนื่องเพื่อเรียกร้องให้ “ผู้ขาย” รับผิดชอบภายใต้สัญญาซื้อขายที่มีพื้นฐานมาจาก “หลักผู้ซื้อต้องระวัง” ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ว่าด้วยความรับผิดต่อความชำรุดบกพร่อง ซึ่งเป็นกฎหมายที่ไม่เหมาะสมกับสินค้าที่มีกลไกการทำงานของเครื่องยนต์ที่ผลิตด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรมชั้นสูง จึงยากต่อการตรวจพบความชำรุดบกพร่องในขณะซื้อขายหรือส่งมอบ ปัญหาเช่นนี้ หลายประเทศได้นำ “หลักผู้ขายต้องระวัง” มาสร้างเป็นกฎหมาย ที่เรียกว่า “Lemon Law” โดยกำหนดให้ “ผู้ผลิต” ต้องใช้ความระมัดระวังในการผลิตสินค้าและหากเกิดความชำรุดบกพร่องต่อรถยนต์ ผู้ผลิตต้องรับผิดชอบด้วยการซ่อมแซม การเปลี่ยน หรือการคืนรถยนต์และคืนเงินอย่างใดอย่างหนึ่งภายใต้เงื่อนไขของระบบการรับประกันโดยชัดแจ้งหรือการรับประกันโดยปริยายแต่ประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายลักษณะเช่นนี้แต่อย่างใด ดังนั้น งานวิจัยนี้ได้เสนอให้มีการตรากฎหมายว่าด้วยความรับผิดชอบต่อความชำรุดบกพร่องของสินค้าประเภทรถยนต์มาบังคับใช้เพื่อสร้างความสมดุลระหว่างผู้ผลิตและผู้บริโภค