การศึกษาแนวคิดอิคิไกเพื่อการจัดการทรัพยากรมนุษย์แบบญี่ปุ่น กรณีศึกษา : การโยกย้ายหมุนเวียนงาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาถึงความคิดเห็นของการปรับใช้แนวคิดอิคิไก โดยการพัฒนากรอบแนวคิดเชิงปรัชญาอิคิไกเพื่อค้นหาความมีอิคิไกร่วมของบริษัทข้ามชาติไทย-ญี่ปุ่น ที่นำทางไปสู่ความสำเร็จของการจัดการองค์การอย่างมีความสุขและยั่งยืน ศึกษาเฉพาะประเด็นของการจัดการทรัพยากรมนุษย์แบบญี่ปุ่นที่มุ่งเน้นพัฒนาบุคลากรส่วนใหญ่ไปในเส้นทางอาชีพไม่เชี่ยวชาญเฉพาะด้านโดยใช้วิธีการโยกย้ายหมุนเวียนงาน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Methodology) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างอย่างละ 10 ชุด เป็นภาษาญี่ปุ่นและภาษาไทยสำหรับผู้จัดการชาวญี่ปุ่นและพนักงานชาวไทย กลุ่มตัวอย่างได้มาจากการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ทำการวิเคราะห์เนื้อหา นำเสนอข้อมูล และผลการวิจัยแบบการพรรณนาเชิงวิเคราะห์ (Descriptive Analysis)
ผลการศึกษาพบว่า การปรับใช้แนวคิดอิคิไกเพื่อค้นหาจุดสอดคล้องในประเด็นของการโยกย้ายหมุนเวียนงานของพนักงานชาวไทยในระบบการจัดการทรัพยากรมนุษย์แบบญี่ปุ่นเพื่อให้เกิดความมีอิคิไกร่วมกัน ประกอบไปด้วย 1. ด้านเป้าหมายของอิคิไก (Object of Ikigai): ได้แก่ 1) รูปแบบการสื่อสารผลประเมินการปฏิบัติงานแบบสองทิศทาง 2) ระบบการประเมินผลการปฏิบัติงานรอบทิศทาง 3) พนักงานเป็นผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์หลากหลาย 4) คุณภาพของงานและ Productivity สูง และ 5) ต้นทุนการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เกิดความคุ้มค่า 2. ด้านความรู้สึกของอิคิไก (Feeling of Ikigai): ได้แก่ 1) พนักงานเสนอทางเลือกโดยพนักงานโยกย้ายไปสู่กลุ่มงานใหม่ (Free-Agent Alternative) 2) องค์กรเลือกทางที่ดีที่สุดจากตัวเลือกกลุ่มงานตามข้อเสนอของพนักงาน (Best Alternative Decision) นำมาซึ่งความมีอิคิไกร่วมหรือเรียกว่าอิคิไกองค์การ (The Self Agent / Ikigai Outcome) คือ ความผูกพันด้านความรู้สึกเพิ่มขึ้น ความตั้งใจในการลาออกของบุคลากรที่มีคุณภาพลดลง และความสำเร็จของระบบเกษียนอายุแบบญี่ปุ่น
Article Details
นโยบายการรับบทความ
กองบรรณาธิการวารสารสถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น มีความยินดีรับบทความจากอาจารย์ นักศึกษา และผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาบริหารธุรกิจและภาษา ที่เขียนเป็นภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษ ซึ่งผลงานวิชาการที่ส่งมาขอตีพิมพ์ต้องไม่เคยเผยแพร่ในสิ่งพิมพ์อื่นใดมาก่อน และต้องไม่อยู่ในระหว่างการพิจารณาของวารสารอื่นที่นำส่ง ดังนั้นผู้สนใจที่จะร่วมเผยแพร่ผลงานและความรู้ที่ศึกษามาสามารถนำส่งบทความได้ที่กองบรรณาธิการเพื่อเสนอต่อคณะกรรมการกลั่นกรองบทความพิจารณาจัดพิมพ์ในวารสารต่อไป ทั้งนี้บทความที่สามารถเผยแพร่ได้ประกอบด้วยบทความวิจัย ผู้สนใจสามารถศึกษาและจัดเตรียมบทความจากคำแนะนำสำหรับผู้เขียนบทความ
การละเมิดลิขสิทธิ์ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้ส่งบทความโดยตรง บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ต้องผ่านการพิจารณากลั่นกรองคุณภาพจากผู้ทรงคุณวุฒิและได้รับความเห็นชอบจาก กองบรรณาธิการ
ข้อความที่ปรากฏภายในบทความของแต่ละบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารวิชาการเล่มนี้ เป็น ความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่เกี่ยวข้องกับสถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น และคณาจารย์ท่านอื่น ๆ ในสถาบัน แต่อย่างใด ความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความแต่ละบทความเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะต้องรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์มิให้นำเนื้อหา ทัศนะ หรือข้อคิดเห็นใด ๆ ของบทความในวารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น ไปเผยแพร่ก่อนได้รับอนุญาตจากผู้นิพนธ์อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารสถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น
หากต้องการสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมที่
- กองบรรณาธิการ วารสารสถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น
- ฝ่ายวิจัยและนวัตกรรม สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น
เลขที่ 1771/1 สถาบันเทคโนโลยีไทย-ญี่ปุ่น ซอยพัฒนาการ 37-39 ถนนพัฒนาการ แขวงสวนหลวง เขตสวนหลวง กรุงเทพมหานคร 10250 ติดต่อกับคุณพิมพ์รต พิพัฒนกุล (02) 763-2752 , คุณอาริสา จิระเวชถาวร (02) 763-2600 Ext. 2704 Fax. (02) 763-2754 หรือ E-mail: JBAL@tni.ac.th
เอกสารอ้างอิง
Caligiuri, P. M. (2000). Selecting expatriates for personality characteristics: a moderating effect of personality on the relationship between host national contact and cross-cultural adjustment. Management International Review, 40(7), 61–80.
Hasegawa, K. (1987). Japanese Style Management: An insider's analysis. Tokyo, Japan: Kodansha.
Hasegawa, A., Fujiwara, Y., & Hoshi, T. (2001). The Review of IKIGAI on the Relationship of Ikigai and Well-being in the Elderly. (in Japanese). Comprehensive Urban Studies, 75, 147–170.
Hasegawa A., Fujiwara Y., Hoshi T., & Shinkai, S. (2003). Regional differences in ikigai (reason (s) for living) in elderly people: Relationship between ikigai and family structure, physiological situation and functional capacity. (in Japanese). Japanese Journal of Geriatrics, 40(4), 390–396.
Hasegawa, A. (2020, May 29). The spiritual well-being and the healthy life with “Ikigai” (meaning of life). (in Japanese). Retrieved from https://www.tyojyu.or.jp/net/topics/tokushu/kenkochoju-ikigai/Ikigai-research-doko.html
Hofstede, G. (2002). The pitfalls of cross-national survey research: A reply to the article by Spector et al. on the psychometric properties of the Hofstede Values Survey Module 1994. Applied Psychology: An International Review, 51(1), 170–173.
Hofstede, G. H., & Hofstede, G. J. (2005). Cultures and Organizations: Software of the Mind. Rev. and Expanded (2nd ed.). New York, NY: McGraw-Hill.
Jackson, T. (2003). The motivating organization: The Japanese model. International HRM: A Cross-Cultural Approach (pp. 107–126). New York, NY: Sage Publications.
Kanai, T., Suzuki, R., & Matsuoka, K. (1998). Career Development and Individual-Organization Relationship. The Monthly Journal of the Japan Institute of Labor, 40(5), 13–26.
Nastasi, B. K., & Schensul, S. L. (2005). Contributions of qualitative research to the validity of intervention research. Journal of School Psychology, 43(3), 177–195.
Maneekanya Nagamatsu & Jidapa Thirasirikul. (2017). The Effect of Person-Environment Fit on organization commitment in Japanese multinational corporations in Thailand. (in Thai). Japanese Studies Journal, 34(1), 37–53.
Mead, R. (2005). International Management: Cross-Cultural Dimensions (3rd ed.). Malden, MA: Wiley-Blackwell.
Miroshnik, V. (2002). Culture and international management: A review. Journal of Management Development, 21(7), 521–544.
Ornatowski, G. K. (1998). The end of Japanese-style human resource management?. MIT Sloan Management Review, 39(3), 73–83.
Ouchi, W. G. (1981). Theory Z: How American Business Can Meet the Japanese Challenge. Reading, MA: Addison-Wesley.
Pope, C., Royen, van P., & Baker, R. (2002). Qualitative methods in research on healthcare quality. Quality of Health Care, 11(2), 148–152.
Robbins, S. P. (2001). Organisational Behaviour: Leading and Managing in Australia and New Zealand (3rd ed.). Frenchs Forest, Australia: Pearson Education Australia.
Supang Chantavanich. (2010). Qualitative Research Methodology (18th ed.). (in Thai). Bangkok: Chulalongkorn University.
Sato, H., Honda, K., Tobita, M., Suzuki, M., & Tomita, S. (2001). Promotion and staffing of white-collar college graduates and the role of HR departments (in Japanese). JIL Research Report (Report No.111). Tokyo, Japan: Japan Institute of Labor.
Sedgwick, M. W. (1995). Does Japanese Management Travel in Asia?: Managerial Technology Transfer at Japanese Multinationals in Thailand (Draft) Paper for the Conference Volume: Does Ownership Matter?: Japanese Multinationals in Asia. Retrieved from http://surl.li/axhti
Sekiguchi, T. (2006). How organizations promote person-environment fit: Using the case of Japanese firms to illustrate institutional and cultural influences. Asia Pacific Journal of Management, 23(1), 47–69.
Simard, L. M., & Taylor, D. M. (1973). The potential for bicultural communication in a dyadic situation. Canadian Journal of Behavioural Science, 5(3), 211–225.
Siriwan Sereerat & Somchai Hirankitti. (2002). Organization and Management. (in Thai). Bangkok, Thailand: Thammasarn.
Sununtha Siengthai. (2014). Changes in Japanese employment system. (in Thai). Japanese Studies Journal, 31(1), 41–54.
Swierczek, F. W. (1988). Culture and job satisfaction: An unobtrusive approach. Management Decision, 26(6), 37–41.
Tim K. (2009). Japanese Culture and Human Resource Management: Working with Japanese Companies in Thailand. (Sununtha Siengthai, Trans.). Bangkok, Thailand: Chulalongkorn University Press.
Warren E. W., Kamalesh K., & Larry K. M. (1993). Cultural Diversity's Impact on Interaction Process and Performance: Comparing Homogeneous and Diverse Task Groups. The Academy of Management Journal, 36(3), 590–602.
Wiley, C. (1997). What motivates employees according to over 40 years of motivation surveys. International Journal of Manpower, 18(3), 263–280.
Wright, P. C., Geroy, G. D., & Baker, N. (1996). Managing expatriates: a systems approach. Management Decision, 34(10), 32–42.
Yashiro, A. (2013). Selection and promotion of managers in Japanese companies: Present and future perspectives. Japan Labor Review, 10(1), 25–43.