ศึกษาวิเคราะห์ประเพณีการบวชลูกแก้วของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี

ผู้แต่ง

  • พระประภาส กตทีโป มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด
  • พระครูปลัดสมหมาย อตฺถสิทฺโธ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด
  • พระครูวาปีจันทคุณ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด
  • พระนัฐวุฒิ ศรีจันทร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์ร้อยเอ็ด

คำสำคัญ:

ประเพณี, การบวช, ลูกแก้ว

บทคัดย่อ

           การศึกษาวิเคราะห์ประเพณีการบวชลูกแก้วของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานีการวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาแนวคิดเรื่องการดำเนินชีวิตตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาของกุลา 2) เพื่อศึกษาขั้นตอนหรือกระบวนการบวชลูกแก้วของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี และ 3) เพื่อวิเคราะห์ประเพณีการบวชลูกแก้วของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี  โดยผู้วิจัยได้ศึกษาข้อมูลจากเอกสาร และสัมภาษณ์ข้อมูลเชิงลึกภาคสนาม จากกลุ่มเป้าหมายแบ่งเป็น 3 กลุ่ม (1) พระสงฆ์ 5 รูป (2) ผู้นำกุลา 5 คน (3) ชาวกุลาอำเภอเขื่องใน 5 คน รวมทั้งสิ้น 15 รูป/คน กลุ่มเป้าหมายได้มาโดยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง

            ผลการวิจัยพบว่า

           แนวคิดเรื่องการดำเนินชีวิตตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี โดยหลักสำคัญ ๆ ยึดมั่นในหลักศรัทธา จาคะ กตัญญู อบายมุขการพึ่งตนเองและเศรษฐกิจพอเพียง เป็นต้น

           ขั้นตอนการบวชลูกแก้วของกุลา พบว่า การบวชลูกแก้ว จะมี 3 วัน  3 ขั้นตอน คือ ในวันแรก คือ วันแห่ลูกแก้วรอบหมู่บ้าน วันที่ 2 เรียกว่า วันรับแขก จะมีขบวนแห่คล้ายวันแรก แต่ในวันที่ 2 ขบวนจะแห่ เพื่อถวายพระพุทธ และเครื่องจตุปัจจัยถวายพระสงฆ์ วันสุดท้ายคือ วันบวช เป็นการเปลี่ยนผ้ากาสาวพัตรสีเหลืองแล้วก็เป็นสามเณรอย่างสมบูรณ์

          ส่วนการวิเคราะห์ประเพณีการบวชลูกแก้วของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี พบว่า การบวชลูกแก้ว เป็นประเพณีความเชื่อของชาวล้านนาที่เชื่อว่า ถ้าใครได้จัดงานบวชสามเณรและได้อุปสมบทพระภิกษุจะได้อานิสงส์มากล้นและหากได้มีโอกาสมาร่วมงานบวชลูกแก้วแล้วจะได้กุศลใหญ่หลวงโดยเฉพาะผู้ที่เป็นเจ้าภาพลูกแก้ว หรือผู้ที่เป็นอุปัฏฐากให้ลูกแก้วได้เข้าบวช ก่อนการบวชลูกแก้วนั้นจะมีการแต่งกายอย่างงดงามเปรียบเสมือนเทวดาตัวน้อย ๆ แห่ไปรอบเมือง ตามถนนหนทางต่าง ๆ ซึ่งขบวนแห่ก็จะประกอบไปด้วยเสียงดนตรีอันแสดงถึงความสนุกสนานรื่นเริงจากเครื่องดนตรีของไทยใหญ่ ได้แก่ มองเชิง ฉาบ และกลองมองเชิง

เอกสารอ้างอิง

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

งามพิศ สัตย์สงวน. (2543). หลักมานุษยวิทยาวัฒนธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: รามาการพิมพ์ จํากัด.

ชารี มาระแสง. (2547). มูลนิธิพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืนเพื่อพัฒนาคุณภาพที่ดีของจังหวัดขอนแก่น. ค้ำคูณ, 14(2).

ผาย สร้อยสระกลาง. (2547). พ่อผายเล่าเรื่อง. บุรีรัมย์: โรงเรียนชุมชนอีสาน.

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ประยุตฺโต). (2542). มองสันติภาพโลกผ่านภูมิหลังอารยธรรมโลกาภิวัตน์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิพุทธธรรม.

พระอาจารย์ชา สุภทฺโท. (2541). นอกเหตุเหนือผล. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

อยู่ สุนทรชัย. (2547). แนวคิดการเกษตรแบบผสมผสาน. บุรีรัมย์: โรงเรียนชุมชนอีสาน.

สุนัย เศรษฐ์บุญสร้าง. (2550). “แนวทางปฏิบัติ 7 ขั้นสู่วิถีเศรษฐกิจพอเพียง”. อ้างใน วีรพล แพทย์ประสิทธิ์. การรับรู้บทบาทของกองทัพบกในการพัฒนาคุณภาพชีวิตตามแนวพุทธปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ตามโครงการพัฒนาเพื่อความมั่นคงเฉพาะพื้นที่ป่าดงนาทามอันเนื่องมาจากพระราชดําริ จังหวัดอุบลราชธานี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เชียง ไทยดี. (2547). มหาวิชชาลัยภูมิปัญญาไทยอีสานคืนถิ่นและคณะ. จดหมายข่าวก้าวทันปราชญ์ชาวบ้านภาคอีสาน, 6(1).

ขวัญฤทัย ชิ้นมาลัย. แปลและเรียบเรียงจากบทความเรื่อง How Thai-Lao Dominance Was Constructed in Northeast Thailand: From their Neighbors Point of View. http://www.isan.clubs.chula.ac.th/ webboard/? (22 สิงหาคม 2562).

บุญจิตต์ ชูทรงเดช. (2542). เรียบเรียงคัดจาก สารานุกรมวัฒนธรรมไทยภาคอีสาน เล่ม 1. มูลนิธิสารานุกรม วัฒนธรรมไทย. กรุงเทพมหานคร: ธนาคารไทยพาณิชย์. http://www.isan.clubs.chula.ac.th (22 สิงหาคม 2562).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-06-17

รูปแบบการอ้างอิง

กตทีโป พ. ., อตฺถสิทฺโธ พ. ., พระครูวาปีจันทคุณ, & ศรีจันทร์ พ. . (2021). ศึกษาวิเคราะห์ประเพณีการบวชลูกแก้วของกุลา อำเภอเขื่องใน จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารวิชาการ มจร บุรีรัมย์, 6(1), 241–254. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/ambj/article/view/247083

ฉบับ

ประเภทบทความ

Research Articles