การส่งเสริมเด็กยุคใหม่ให้มีการคิดอย่างมีเหตุผลและการตัดสินใจอย่างสร้างสรรค์

Main Article Content

โชติกา ธรรมวิเศษ
วิลาสินี ฝนดี

บทคัดย่อ

การเปลี่ยนแปลงทางสังคมเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้มนุษย์มีการปรับตัวและแสวงหาวิธีการที่จะเรียนรู้และเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงที่เข้ามาใหม่ด้วยกระบวนการทางปัญญาที่แต่ละคนมีแตกต่างกัน การเรียนรู้และประสบการณ์ที่แตกต่างกันอาจเกิดขึ้นได้หากบุคคลให้โอกาสและแสวงหา ทั้งนี้การแสงหาและพัฒนาตนเองของมนุษย์อย่างต่อเนื่องจะช่วยให้มนุษย์เกิดความชำนาญและดำเนินชีวิตอย่างชาญฉลาดและสร้างสรรค์ การคิดอย่างมีเหตุผลและการตัดสินใจอย่างสรรค์เป็นอีกเครื่องมือสำคัญในการดำเนินชีวิตเพราะการคิดอย่างมีเหตุผลเป็นการคิดด้วยข้อเท็จจริง แยกแยะจนกระทั่งเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลที่เกิดขึ้นซึ่งมีผลต่อการตัดสินใจในเรื่องต่าง ๆ ดังนั้นในบทความนี้จึงมีจุดประสงค์เพื่ออธิบายวิธีการส่งการคิดอย่างมีเหตุผลและการตัดสินใจอย่างสร้างสรรค์ในเด็กยุคใหม่บนพื้นฐานการอธิบายด้วยทฤษฎีการเรียนรู้กลุ่มปัญญานิยมที่เน้นกระบวนการทางปัญญาและนำเสนอแนวทางในการส่งเสริมการคิดอย่างมีเหตุผลและการตัดสินใจด้วยการจัดการเรียนรู้ที่เน้นกระบวนการคิดร่วมกับการจัดกิจกรรมแนะแนวเพื่อพัฒนาผู้เรียน ซึ่งการพัฒนาการคิดอย่างมีเหตุและการตัดสินใจอย่างสร้างสรรค์สามารถพัฒนาตั้งแต่วัยเด็กได้ซึ่งวิธีการสอนนั้นอาจจะใช้วิธีการจำลองสถานการณ์ หรือฝึกปฏิบัติผ่านกิจกรรม รวมไปถึงการใช้กรณีศึกษาเพื่อฝึกการคิดและเพื่อให้เห็นเป็นรูปธรรม นอกจากนี้ครูสามารถนำหลักแนวคิดทางจิตวิทยามาใช้ในการฝึกกระบวนการคิดให้กับนักเรียนหรือฝึกเด็กให้คิดอย่างมีเหตุผลและตัดสินใจด้วยตนเองได้ อย่างไรก็ตามการคิดอย่างมีเหตุผลและการตัดสินใจอย่างสร้างสรรค์จะต้องพัฒนาอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ธรรมวิเศษ โ., & ฝนดี ว. (2023). การส่งเสริมเด็กยุคใหม่ให้มีการคิดอย่างมีเหตุผลและการตัดสินใจอย่างสร้างสรรค์. วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 20(2), 3–13. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edu-rmu/article/view/266282
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2555). แนวการจัดกิจกรรมแนะแนวตามหลักสูตรแกนกลางขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

กระทรวงศึกษาธิการ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2555). การออกแบบกิจกรรมแนะแนวที่เน้นการพัฒนาทักษะสำหรับผู้เรียน. ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.

คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2554). การคิดและตัดสินใจ (พิมพ์ครั้งที่ 7). เสมาธรรม.

ดวงดาว กีรติกานนท์. (2557). การเสริมสร้างทักษะการใช้เหตุผลในการเรียนการสอนโดยใช้หลักการทางปรัชญา. วารสารวิจัย มสด สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 10(2), 235-252.

เทวากร ต่างโอฐ และชาลิสา โพธิ์นิ่มแดง. (2560). ความสามารถในการคิดเชิงเหตุผลของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่ได้รับการจัดกิจกรรมเกมซูโดกุ. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 11(3), 87-96.

เบญจวรรณ ถนอมชยธวัช, ผ่องศรี วาณิชย์ศุภวงศ์, วุฒิชัย เนียมเทศ และณัฐวิทย์ พจนตันติ (2559). ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21: ความท้าทายในการพัฒนานักศึกษา. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 3(2), 208-222.

เป็นไท เทวินทร์ และนิรนาท แสนสา. (2557). ผลการใช้ชุดกิจกรรมแนะแนวเพื่อพัฒนาทักษะการตัดสินใจเลือกแนวทางศึกษาต่อของนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนบ้านสันป่าสัก จังหวัดเชียงใหม่. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์วิจัย, 6(2). 272-283.

จิรภัทร ธิปัญญา. (2563). ได้ศึกษาวิจัยผลการใช้กิจกรรรมแนะแนวตามกลวิธีเมตาคอกนิชันเพื่อเสริมสร้างการรับรู้ความสามารถของตนเองและทักษะการตัดสินใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยศิลปากร.

พาสนา จุลรัตน์. (2563). จิตวิทยาการรู้คิด. สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

เพ็ญประภา แผ้วพลสง. (2564). การส่งเสริมทักษะการคิดเชิงเหตุผลของเด็กชั้นอนุบาลปีที่ 2/3 โดยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดแบบไฮสโคปโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์. [วิจัยในชั้นเรียนที่ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์

มาริษา สาฆ้อง, ศศิวรรณ สุวรรณกิตติ และนันท์นภัส นิยมทรัพย์. (2564). การพัฒนาความคิดรวบยอดและการคิดเชิงเหตุผลของนักเรียนชั้นอนุบาลปีที่ 3 โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบมโนทัศน์ร่วมกับเทคนิคผังกราฟิก. วารสารสังคมศาสตร์วิจัย, 12(1), 149-169.

วันวิสา ม่วงทอง, วารีรัตน์ แก้วอุไร, อังคณา อ่อนธานี และจักรกฤษณ์ จันทะคุณ. (2563). ทักษะการคิดเพื่อชีวิตที่สำเร็จเพื่อส่งเสริมการคิดเชิงเหตุผล ของเด็กปฐมวัย: สิ่งที่ไม่ควรมองข้ามสำหรับครู. วารสารราชพฤกษ์, 18(1), 20-28.

วิทยา ศักยาภินันท์. (2554). ตรรกศาสตร์ศาตร์แห่งการใช้เหตุผล (พิมพ์ครั้งที่ 3). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

ศรีสุรางค์ ทีนะกุล และคณะ (2542). การคิดและการตัดสินใจ. เธร์ดเวฟ เอ็ดดูเคชั่น.

สถาพร โอภาสานนท์. (2556). การตัดสินใจแบบพิจารณาหลายเกณฑ์. Logistics and Supply Chain Management, 36(140), 5-6.

Robert J. Sternberg and Karen Sternberg. (2012). Cognitive Psychology. Sixedition. Wadsworth

Wallas, G. (1926). Art of Thoght. Harcourt.

Yi Mou, Jordan M. Province and Yuyan Luo. (2014). Can infants make transitive inferences?. Cognitive psychology, 68, 98-12.