โปรแกรมเสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นครูโดยบูรณาการการเรียนรู้ตามแนวทางจิตตปัญญาศึกษาร่วมกับการฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู : กรณีศึกษาสาขาวิชาหลักสูตรและการเรียนการสอนระดับมหาบัณฑิต (แผนวิชาชีพครู)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์คือ 1) ออกแบบโปรแกรมเสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นครู 2) ทดลองและศึกษาผลการใช้โปรแกรม และ 3) ศึกษาความพึงพอใจของนักศึกษา โดยใช้วิทยวิธีการวิจัยและพัฒนาร่วมกับแนวคิดการเรียนรู้แบบ 10 : 20 : 70 กระบวนการวิจัยมี 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ออกแบบโปรแกรม และระยะที่ 2 ทดลองและศึกษาผลการใช้โปรแกรม กลุ่มเป้าหมายการวิจัยเป็นนักศึกษาระดับมหาบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการเรียนการสอน จำนวน 18 คน ที่ปฏิบัติการสอนในสถานศึกษา 1 และ 2 ปีการศึกษา 2566 และอาสาเข้าร่วมเป็นกลุ่มเป้าหมายการวิจัย เครื่องมือที่ใช้การวิจัย ได้แก่ โปรแกรมการเสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นครู แบบบันทึกการสังเกตพฤติกรรมการฝึกอบรม แบบบันทึกสะท้อนผลการเรียนรู้ แบบสำรวจผลปฏิบัติการออกแบบการเรียนรู้ แบบประเมินผลปฏิบัติการเรียนรู้ด้วยตนเอง และแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าร้อยละ และการวิเคราะห์ความเรียงของเนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) โปรแกรมเสริมสร้างคุณลักษณะความเป็นครู มี 5 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ หลักการ จุดมุ่งหมาย โครงสร้างกิจกรรม กระบวนการจัดการเรียนรู้ และการวัดและประเมินผล ซึ่งมีค่าเฉลี่ยความเหมาะสมของโปรแกรมที่ประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 คน โดยรวมอยู่ในระดับมาก (x̅=4.23, S.D.=0.15) 2) ผลการทดลองและศึกษาการใช้โปรแกรม พบว่า 2.1) การอบรมกับวิทยากรทำให้นักศึกษามีความรู้และเข้าใจหลักการและแนวคิดทฤษฎีจิตตปัญญาศึกษาเป็นอย่างดี และเข้าร่วมกิจกรรมอย่างกระตือรือร้น 2.2) การเรียนรู้กับบุคคลอื่นทำให้นักศึกษามีคุณลักษณะความเป็นครูในด้านการออกแบบการจัดการเรียนรู้โดยรวม จำนวนทั้งสิ้น 40 กิจกรรม ซึ่งจำแนกตามกลุ่มชนิดกิจกรรมได้ 8 กลุ่ม คิดเป็นร้อยละของกิจกรรมทั้งหมดเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย 3 ลำดับได้ดังนี้ กิจกรรมที่มีค่าร้อยละของการใช้มากที่สุดคือ เรียนรู้ปัญญา 3 ฐาน ผู้นำ 4 ทิศ และการทำงานเป็นทีม ตามลำดับ 2.3) นักศึกษามีระดับความคิดเห็นต่อการเปลี่ยนแปลงคุณลักษณะความเป็นครูมีค่าเฉลี่ยโดยรวมอยู่ในระดับมาก (x̅=4.43, S.D.=0.54) และ 3) ความพึงพอใจต่อโปรแกรมโดยรวมค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก (x̅=4.30, S.D.=0.05)
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ข้อกำหนดเบื้องต้นที่ผู้นิพนธ์(ผู้ส่งบทความ) ควรทราบ
1. ผู้นิพนธ์ที่ประสงค์จะลงตีพิมพ์บทความกับวารสาร ตั้งแต่เดือนมกราคม 2563 เป็นต้นไป ให้ใช้รูปแบบใหม่ (Template 2563) โดยสามารถดูตัวอย่างได้ที่เมนู GUIDELINES
2. จะตีพิมพ์และเผยแพร่ได้ ต้องผ่านการประเมินจากผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review)
3. การประเมินบทความโดยผู้ทรงคุณวุฒิ (Peer Review) เป็นแบบ Double Blind
4. การอ้างอิงบทความใช้หลักเกณฑ์ APA (American Psychological Association) คลิก
5. บทความถูกปฏิเสธการตีพิมพ์ ไม่ผ่านการประเมิน ผู้นิพนธ์ขอยกเลิกเองหรือชำระเงินก่อนได้รับการอนุมัติ ทางวารสารไม่มีนโยบายการคืนเงิน
เอกสารอ้างอิง
กัญภร เอี่ยมพญา, นิวัตต์ น้อยมณี, อภิชาต อนุกูลเวช และ ดาวประกาย ระโส. (2564). การจัดการศึกษาในยุคโลกาภิวัตน์. วารสารครุศาสตร์ปริทรรศน์ฯ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณ์, 8(1), 352-360.
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม. (2562). หลักสูตรครุศาสตรมหาบัณฑิต (ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2562). มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม.
คุรุสภา. (2548). ข้อบังคับว่าด้วยมาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพ พ.ศ.2548. องค์การค้าคุรุสภา.
ไฉไลศรี เพชรใต้ และ พชรวิทย์ จันทร์ศิริสิร. (2563). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ของครูประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(11), 170-184.
ชวลิต ชูกำแพง. (2555). หลักสูตร : การวิจัยและพัฒนา. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ทัศนีย์ บุญเติม. (2551). เรียงร้อยถ้อยความเรื่องการพัฒนาหลักสูตร. แอนนา ออฟเซต.
ธนา นิลชัยโกวิทย์. (2551). การเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงและจิตตปัญญาศึกษา (Transformative Learning and contemplative education) ในจิตตปัญญาศึกษา : การศึกษาเพื่อการพัฒนามนุษย์ (พิมพ์ครั้งที่ 2). มหาวิทยาลัยมหิดล.
นรินทร์ สังรักษา. (2555). การวิจัยและพัฒนาทางการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 3). มหาวิทยาลัยศิลปากร.
บุญชม ศรีสะอาด. (2553). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 8). สุวีริยาสาส์น.
ปราณี อ่อนศรี. (2557). จิตตปัญญาศึกษา: การศึกษาเพื่อการพัฒนาความเป็นมนุษย์ในศตวรรษที่ 21. วารสารพยาบาลทหารบก, 15(1), 7-11.
ประเวศ วะสี. (2554). ระบบการศึกษาที่แก้ความทุกข์ยากของคนทั้งแผ่นดิน (พิมพ์ครั้งที่ 2). ศูนย์จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล.
ปรียานุช อินไขย์. (2563). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้สะเต็มศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสุรินทร์ เขต 1 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
มาเรียม นิลพันธุ์. (2558). วิธีวิจัยทางการศึกษา [พิมพ์ครั้งที่ 9]. มหาวิทยาศิลปากร.
วรางคณา ภู่ศิริภิญโญ. (2561). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้โดยบูรณาการแนวคิดจิตตปัญญาศึกษาการเรียนรู้โดยใช้การวิจัยเป็นฐาน และระบบพี่เลี้ยงเพื่อเตรียมความพร้อมนักศึกษาวิชาชีพครูสาขาภาษาอังกฤษสู่ชุมชน. วารสาร วิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 10(2), 98-112.
วิโรจน์ สารระรัตนะ และคณะ. (2560). นวัตกรรมกับกระบวนทัศน์การศึกษาศตวรรษที่ 21 Innovation paradigm of the 21st century). วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 14(2), 1-24.
สมาน เอกพิมพ์. (2560). การพัฒนาหลักสูตร: ทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. ตักสิลา.
สุชีรา มะหิเมือง. (2565). การวิจัยและพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างความเป็นครูมืออาชีพของครูมือใหม่ : ระยะพัฒนา. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 33(3), 1-15.
สุนีย์ ภู่พันธ์ .(2546). แนวคิดพื้นฐานการสร้างและพัฒนาหลักสูตร: ยุคปฏิรูปการศึกษาไทย. แสงศิลป์.
สิริรัตน์ นาคิน. (2564). การจัดการเรียนรู้จิตตปัญญาศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สิทธิพล อาจอินทร์. (2564). ศาสตร์และศิลป์การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 (พิมพ์ครั้งที่ 4). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สำนักงานเลขาธิการครุสภา. (2549). คู่มือประกอบวิชาชีพทางการศึกษา. คุรุสภาลาดพร้าว.
อาภรณ์ ภู่วิทยพันธ์. (2559). การพัฒนาขีดความสามารถของบุคลากรบนพื้นฐาน 70 : 20 : 10 Learning Model. เอช อาร์ เซ็นเตอร์.
Egan, K. (2008).The Future of Education (New Haven,CT; Yale University Press, 2008).
Ornstein, A.C. Pajak, E.D. and Ornstein, S.B. (2014). Andry Hargreaves and Dean Funk, Sustainable Leadership (Indianapolis, IN Jossey-Bass, 2005). citing in The field of Curriculum. Pearson New International Edition : Curriculum Foundations, Principles, and Issues. Sixth Edition. Pearson Education.
Tanner,D. and Tanner, L. (2007). Curriculum Development : Theory into Practice (4th Ed.). : Pearson Education Merrill Prentice Hall, Inc.
