การพัฒนาการรู้สะเต็มของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ผ่านการมีส่วนร่วมชุมชน ผนวกค่ายบูรณาการสะเต็มศึกษาในแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นจังหวัดสุราษฎร์ธานี

บทคัดย่อ

การพัฒนาวิชาชีพครูต้องพัฒนาจากรากฐานคือการสร้างศักยภาพในตัวครูให้มีการรู้สะเต็ม (STEM Literacy) เพื่อเป็นพื้นฐานความรู้ในการประยุกต์ใช้สู่การจัดการศึกษาด้านสะเต็ม การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาการรู้สะเต็มและผลการพัฒนาการรู้สะเต็มของนักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ผ่านการมีส่วนร่วมชุมชนผนวกค่ายบูรณาการสะเต็มศึกษาในแหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นจังหวัดสุราษฎร์ธานี กลุ่มที่ศึกษา ได้แก่ นักศึกษาครูวิทยาศาสตร์ชั้นปีที่ 4 จำนวน 64 คน เลือกแบบเจาะจงจากสถาบันการผลิตครูแห่งหนึ่งในภาคใต้ ดำเนินการวิจัยระหว่างปี 2560 – 2561 โดยเป็นการวิจัยและพัฒนา (R & D) เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสังเกตการปฏิบัติร่วมกับแบบสังเกตการรู้สะเต็มที่พัฒนาขึ้นจากการดัดแปลงโปรโตคอลการสังเกตชั้นเรียนสะเต็มศึกษา รวมถึงการสัมภาษณ์ การวิเคราะห์เอกสาร วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาร่วมกับการวิเคราะห์เชิงอุปนัย พบว่า การมุ่งเน้นสถานการณ์ที่สอดคล้องกับบริบทจริง การฝึกปฏิบัติผ่านการออกแบบเชิงวิศวกรรม การลงมือปฏิบัติจริง การทำงานเป็นทีม การใช้เทคโนโลยีเพื่อแก้ปัญหา การสะท้อนคิด รวมถึงการออกแบบแผนการเรียนรู้และฝึกปฏิบัติการสอนสะเต็มสามารถทำให้นักศึกษามีการรู้สะเต็มเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ สามารถพัฒนาการรู้สะเต็มองค์รวมจากระดับปานกลางไปสู่ระดับมาก นักศึกษาส่วนใหญ่นำความรู้วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยีมาใช้ในกระบวนการออกแบบเชิงวิศวกรรมเพื่อแก้ปัญหาและพัฒนาไปสู่นวัตกรรมได้ดี และสามารถใช้ความรู้พื้นฐานด้านสะเต็มสู่การจัดการศึกษาด้านสะเต็มได้