The การปกครองคณะสงฆ์กับคดีเพิกถอนคำสั่งทางปกครอง

บทคัดย่อ

            คดีพิพาทการแต่งตั้งและถอดถอนพระสังฆาธิการให้ดำรงตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์ เป็นไปตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505 และกฎมหาเถรสมาคมในการดำเนินกิจการทางปกครองคณะสงฆ์ซึ่งถือเป็นองค์กรทางศาสนา ไม่ใช่การใช้อำนาจทางปกครองในฐานะที่เป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐที่ปฏิบัติงานในหน่วยงานทางปกครอง จึงไม่เข้าลักษณะคดีปกครองที่ศาลปกครองจะมีอำนาจพิจารณาพิพากษาได้ตามมาตรา 9 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 แต่เป็นการใช้อำนาจทางกฎหมายว่าด้วยคณะสงฆ์ในฐานะเจ้าคณะจังหวัด ปฏิบัติในขอบเขตตามอำนาจหน้าที่ปกครองคณะสงฆ์ ตามมาตรา 45 แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505 ที่กำหนดให้พระภิกษุซึ่งได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งในการปกครองคณะสงฆ์และไวยาวัจกรเป็นเจ้าพนักงานตามความในประมวลกฎหมายอาญา พระสังฆาธิการจึงเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย อีกทั้งกฎมหาเถระสมาคม (ฉบับที่ 24) พ.ศ. 2541 ว่าด้วยการแต่งตั้งถอดถอนพระสังฆาธิการ ข้อ 23 ที่ไม่พิจารณาคัดเลือกพระภิกษุที่มีคุณสมบัติครบตามข้อ 6 และข้อ 22

              จากคำวินิจฉัยของศาลปกครองสูงสุดวินิจฉัยคดีพิพาทกรณีดังกล่าวว่า มิใช่การใช้อำนาจทางปกครองในฐานะที่เป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐซึ่งปฏิบัติงานในหน่วยงานทางปกครอง จึงไม่เข้าลักษณะคดีปกครองที่ศาลปกครองจะมีอำนาจพิจารณาพิพากษา ซึ่งกรณีดังกล่าวเข้าข่ายมาตรา 45 แห่งพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2505 กำหนดให้ผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสองเรื่องเป็นเจ้าพนักงานตามความในประมวลกฎหมายอาญา โดยเห็นว่าเป็นการกำหนดเพื่อให้มีอำนาจหน้าที่ตามกฎหมายอาญา หาได้ทำให้ผู้ถูกฟ้องคดีเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 แต่อย่างใด