การจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง

Main Article Content

จุฬารัตน์ เสงี่ยม

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง “การจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง” มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาและรวบรวมองค์ประกอบ ลำดับขั้นตอนการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทยของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง 2) เพื่อศึกษาความเชื่อการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง เครื่องมือและวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์ โดยผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญในงานวิจัยนี้ ได้แก่ หมอประกอบพิธี คนจัดขันหมาก คนถือขันหมาก คนถือวักด้ำ พ่อแม่ของบ่าวสาว ญาติผู้ใหญ่ของบ่าวสาว คู่บ่าวสาวที่เป็นชาวบ้านตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง ผลการศึกษาพบว่า องค์ประกอบ และลำดับขั้นตอนการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง สามารถแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน ได้แก่องค์ประกอบและลำดับขั้นตอนก่อนจัดขันหมาก องค์ประกอบและลำดับขั้นตอนการจัดขันหมาก และองค์ประกอบและลำดับขั้นตอนหลังจัดขันหมาก ความเชื่อการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง ผู้วิจัยพบความเชื่อและแบ่งประเภทของความเชื่อได้ 8 ประเภท ได้แก่ ความเชื่ออันเนื่องมาแต่ศาสนา ความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความเชื่อเกี่ยวกับคาถา อาคม ความเชื่อเกี่ยวกับพืชและต้นไม้ ความเชื่อเกี่ยวกับฤกษ์ ยาม ความเชื่อเกี่ยวกับทิศ ความเชื่อเรื่องเคล็ดและการแก้เคล็ด และความเชื่อเกี่ยวกับเลขดี เลขร้าย และความเชื่อเรื่องเคล็ด

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

ชวน รัตนะ. (2563, 12 เมษายน). หมอทำพิธีแต่งงาน. หมู่ที่ 1 บ้านวังหลาม ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

ชัยวุฒิ พิยะกูล. (2529). สทังน้อย สทังใหญ่, วัด. ใน สารานุกรมวัฒนธรรม ภาคใต้ (เล่มที่ 16, หน้า 7727-7730). กรุงเทพฯ: อมรินทร์การพิมพ์.

ปรีชา นุ่นสุข และ เฉลียว เรืองเดช. (2529). แต่งงาน : วัฒนธรรมไทยพุทธ. ใน สารานุกรมวัฒนธรรม ภาคใต้ (เล่มที่ 4, หน้า 2780-2795). กรุงเทพฯ: อมรินทร์การพิมพ์.

ผาสุก มุทธเมธา. (2540). คติชาวบ้านกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต. กรุงเทพฯ: คอมแพคท์พริ้นท์.

เพียร ขุนราม. (2563, 20 เมษายน). ราษฎร. หมู่ที่ 4 บ้านพลู ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

สวน บุญจันทร์. (2563, 20 เมษายน). คนถือวักด้ำ. หมู่ที่ 11 บ้านป่าแหลม ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

สุนีย์ รัตนะ. (2563, 22 เมษายน). คนจัดขันหมาก. หมู่ที่ 1 บ้านวังหลาม ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

เสฐียรโกเศศ. (2551). ประเพณีเกี่ยวกับชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: ศยาม.

เสาวภา โชติเกษมศรี. (2555). ประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อ การจัดขันหมากเพื่อการสู่ขอแต่งงาน ของชาวจังหวัดสงขลา. วารสารกระแสวัฒนธรรม, 13(24), 3-15.

หนูรื่น เย็นทั่ว. (2563, 20 เมษายน). คนถือขันหมาก. หมู่ที่ 12 บ้านสะทัง ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.