การจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง

Main Article Content

จุฬารัตน์ เสงี่ยม

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง “การจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง” มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ 1) เพื่อศึกษาและรวบรวมองค์ประกอบ ลำดับขั้นตอนการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทยของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง 2) เพื่อศึกษาความเชื่อการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง เครื่องมือและวิธีการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์ โดยผู้ให้ข้อมูลที่สำคัญในงานวิจัยนี้ ได้แก่ หมอประกอบพิธี คนจัดขันหมาก คนถือขันหมาก คนถือวักด้ำ พ่อแม่ของบ่าวสาว ญาติผู้ใหญ่ของบ่าวสาว คู่บ่าวสาวที่เป็นชาวบ้านตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง ผลการศึกษาพบว่า องค์ประกอบ และลำดับขั้นตอนการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง สามารถแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอน ได้แก่องค์ประกอบและลำดับขั้นตอนก่อนจัดขันหมาก องค์ประกอบและลำดับขั้นตอนการจัดขันหมาก และองค์ประกอบและลำดับขั้นตอนหลังจัดขันหมาก ความเชื่อการจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง ผู้วิจัยพบความเชื่อและแบ่งประเภทของความเชื่อได้ 8 ประเภท ได้แก่ ความเชื่ออันเนื่องมาแต่ศาสนา ความเชื่อเกี่ยวกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความเชื่อเกี่ยวกับคาถา อาคม ความเชื่อเกี่ยวกับพืชและต้นไม้ ความเชื่อเกี่ยวกับฤกษ์ ยาม ความเชื่อเกี่ยวกับทิศ ความเชื่อเรื่องเคล็ดและการแก้เคล็ด และความเชื่อเกี่ยวกับเลขดี เลขร้าย และความเชื่อเรื่องเคล็ด

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เสงี่ยม จ. (2022). การจัดขันหมากในพิธีการแต่งงานตามประเพณีไทย ของชาวตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี, 11(2), 97–116. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/hsudru/article/view/255386
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ชวน รัตนะ. (2563, 12 เมษายน). หมอทำพิธีแต่งงาน. หมู่ที่ 1 บ้านวังหลาม ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

ชัยวุฒิ พิยะกูล. (2529). สทังน้อย สทังใหญ่, วัด. ใน สารานุกรมวัฒนธรรม ภาคใต้ (เล่มที่ 16, หน้า 7727-7730). กรุงเทพฯ: อมรินทร์การพิมพ์.

ปรีชา นุ่นสุข และ เฉลียว เรืองเดช. (2529). แต่งงาน : วัฒนธรรมไทยพุทธ. ใน สารานุกรมวัฒนธรรม ภาคใต้ (เล่มที่ 4, หน้า 2780-2795). กรุงเทพฯ: อมรินทร์การพิมพ์.

ผาสุก มุทธเมธา. (2540). คติชาวบ้านกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต. กรุงเทพฯ: คอมแพคท์พริ้นท์.

เพียร ขุนราม. (2563, 20 เมษายน). ราษฎร. หมู่ที่ 4 บ้านพลู ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

สวน บุญจันทร์. (2563, 20 เมษายน). คนถือวักด้ำ. หมู่ที่ 11 บ้านป่าแหลม ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

สุนีย์ รัตนะ. (2563, 22 เมษายน). คนจัดขันหมาก. หมู่ที่ 1 บ้านวังหลาม ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.

เสฐียรโกเศศ. (2551). ประเพณีเกี่ยวกับชีวิต. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: ศยาม.

เสาวภา โชติเกษมศรี. (2555). ประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อ การจัดขันหมากเพื่อการสู่ขอแต่งงาน ของชาวจังหวัดสงขลา. วารสารกระแสวัฒนธรรม, 13(24), 3-15.

หนูรื่น เย็นทั่ว. (2563, 20 เมษายน). คนถือขันหมาก. หมู่ที่ 12 บ้านสะทัง ตำบลหานโพธิ์ อำเภอเขาชัยสน จังหวัดพัทลุง. สัมภาษณ์.