กลวิธีการเล่าเรื่อง และการใช้ภาษาภาพยนตร์ ในภาพยนตร์ที่กำกับโดย หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล

บทคัดย่อ

        การศึกษาคร้ังนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีการเล่าเรื่อง และการใช้ภาษา ภาพยนตร์ ในภาพยนตร์ที่กำกับโดยหม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล ภาพยนตร์ที่นำมาศึกษาคือภาพยนตร์ จำนวน 13 เรื่อง ประกอบด้วยเรื่อง เพลิงพิศวาส,ช่างมันฉันไม่แคร์,ฉันเป็นผู้ชายนะยะ,นางนวล,ความรัก ไม่มีชื่อ,มหัศจรรย์แห่งรัก,อันดากับฟ้าใส,ชั่วฟ้าดินสลาย,อุโมงค์ผาเมือง,จันดารา ปฐมบท,จันดารา ปัจฉิม บท,แผลเก่า และแม่เบี้ย

        ผลจากการศึกษาพบว่ามีกลวิธีการเล่าเรื่องดังน้ี1)โครงเรื่องพบว่าโครงเรื่องในภาพยนตร์ทั้ง13เรื่องนั้นใช้การลำดับเหตุการณ์ในการเล่าเรื่อง 5 ขั้นตอน คือการเริ่มเรื่อง (Exposition) การพัฒนาเหตุการณ์ (Rising Action) ภาวะวิกฤต (Climax) ภาวะคลีคลาย (Falling Action) การยุติเรื่องราว (Ending) การจบเรื่อง มี 4 แบบคือการจบเรื่องด้วยความสุขหรือความสำเร็จของตัวละคร(Happyending)การจบแบบโศกนาฏกรรม (Tragic ending) การจบแบบสมจริงในชีวิต (Realistic ending) และการจบแบบหักมุม (Surprise ending) 2) ตัวละคร พบว่า ลักษณะของตัวละครในภาพยนตร์ท้ัง 13 เรื่องนั้น มี 2 ประเภท คือ ตัวละครประเภทผู้ กระทำ และตัวละครประเภทผู้ถูกกระทำ 3) ฉาก พบว่า ฉากในภาพยนตร์ทั้ง 13 เรื่องน้ัน ฉากที่ใช้จะมีฉาก ที่เป็นธรรมชาติ ฉากที่เป็นสิ่งประดิษฐ์ ฉากที่เป็นการดำเนินชีวิตของตัวละคร 4) มุมมองในการเล่าเรื่อง พบ ว่า มุมมองการเล่าเรื่องในภาพยนตร์ท้ัง 13 เรื่องนั้น มี 2 ลักษณะ ได้แก่ มุมมองในการเล่าเรื่องแบบบุคคล ที่หนึ่ง และมุมมองการเล่าเรื่องจากมุมมองบุคคลท่ีสาม

        สำหรับผลจากการศึกษาเรื่องการใช้ภาษาภาพยนตร์ มีองค์ประกอบดังนี้ 1) องค์ประกอบด้านแสงและ เงา พบว่า มีการใช้แสงที่เกิดจากธรรมชาติ (Natural Lights) และแสงจากแสงประดิษฐ์ (Artificial Lights) และมีการจัดแสงทั้งหมด 3 ลักษณะ คือจัดแสงแบบไฮคีย์ (High Key) จัดแสงแบบโลว์คีย์ (Low Key) และ จัดแสงแบบใช้ทิศทาง (Light Directionality) 2) องค์ประกอบด้านสี พบว่า มีการใช้องค์ประกอบด้านสีทั้งหมด 2 ลักษณะ คือ สีที่เกิดจากฉาก และสีที่เกิดจากการจัดแสง 3) องค์ประกอบด้านการถ่ายภาพยนตร์ (Cinema Photography) พบว่า มักมีการใช้ มุมกล้องแบบ Medium Shot เป็นส่วนใหญ่ 4) องค์ประกอบ ด้านเสียง (Sound) พบว่า มีการใช้เสียง บทสนทนา (Dialogue) เสียงประกอบ (Sound Effect) และเสียง ดนตรี (Music)