การสร้างสรรค์เรื่องจากท้องถิ่นเป็นบทภาพยนตร์: กรณีศึกษาภาพยนตร์สั้นจากโครงการสื่อสร้างสรรค์เล่าหนังสั้นบ้านฉันบ้านเธอ

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการใช้ข้อมูลจริงของท้องถิ่นจากโครงการสื่อสร้างสรรค์เล่าหนังสั้นบ้านฉันบ้านเธอในการสร้างเรื่องราวเป็นภาพยนตร์ รวมถึงเพื่อศึกษาวิธีการเขียนบทภาพยนตร์จากข้อมูลจริงของท้องถิ่นในโครงการดังกล่าว งานวิจัยชิ้นนี้เป็นวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้ทฤษฎีการเล่าเรื่อง (Narrative Theory) ทฤษฎีการเขียนบทภาพยนตร์ (Screenwriting Theory) และทฤษฎีสัมพันธบท (Intertextuality) เป็นกรอบในการวิเคราะห์

            ผลการวิจัยการใช้ข้อมูลจริงของท้องถิ่นสร้างเรื่องราวเป็นภาพยนตร์พบว่า ข้อมูลจริงจากท้องถิ่นทั้ง 5 พื้นที่ถูกใช้สร้างความหมายใหม่ในบริบทของการเล่าเรื่องในภาพยนตร์ ทั้งโครงเรื่อง ตัวละคร แก่นความคิด ฉากและสัญลักษณ์ นอกจากนี้ลำดับขั้นของการเล่าเรื่องเป็นบทภาพยนตร์ข้อมูลจริงของท้องถิ่นไม่ได้ถูกนำมาใช้ในลักษณะเดิมแต่ถูกปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับลำดับขั้นของการเล่าเรื่อง ตั้งแต่การเริ่มเรื่อง (Inciting Moment) การพัฒนาเหตุการณ์ (Rising Action) ภาวะวิกฤต (Crisis) ภาวะคลี่คลาย (Falling Action) และการยุติของเรื่องราว (Ending) ซึ่งช่วยให้เรื่องราวในภาพยนตร์มีความน่าสนใจและน่าติดตามยิ่งขึ้น แต่ขณะเดียวกันยังคงรักษาเอกลักษณ์ของท้องถิ่นและความหมายของข้อมูลท้องถิ่นไว้ด้วย องค์ความรู้ที่ได้จากการวิจัยนำไปสู่กระบวนการแปลงทุนทางวัฒนธรรมสู่สุนทรียะทางภาพยนตร์ซึ่งชี้ให้เห็นว่าข้อมูลท้องถิ่นถูกแปรสภาพเป็นกลไกขับเคลื่อนเรื่องราว (Plot Driver) ผ่านการคัดสรรและสร้างความหมายใหม่เชิงสัญลักษณ์ ผลการศึกษานี้จึงเป็นแนวทางสำคัญในการยกระดับเรื่องเล่าจากชุมชนสู่การสร้างซอฟต์พาวเวอร์ (Soft Power) ที่มีประสิทธิภาพ