การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในดินแดนสุวรรณภูมิ

Main Article Content

พระมหาบุญประสิทธิ์ นาถปุญฺโญ (การัตน์)
พระสุทธิสารเมธี (ชัยยันต์ จตฺตาลโย)
ชมพูนุช ช้างเจริญ

บทคัดย่อ

การเผยแผ่พระพุทธศาสนาเข้าไปยังดินแดนสุวรรณภูมินั้น เกิดขึ้นหลังจากการสังคายนาพระธรรมวินัย ครั้งที่ 3 โดยมีพระเจ้าอโศกมหาราช เป็นผู้อุปถัมภ์ พระองค์ทรงมีพระราชดำริที่จะส่งสมณทูตไปเผยแผ่พระพุทธศาสนาไปยังนานาประเทศ เพื่อที่จะสร้างทูตสันถวไมตรีระหว่างประเทศ ด้วยการให้พุทธจักรกับอาณาจักรเป็นเครื่องอุปการะแก่กัน โดยแบ่งออกเป็น 9 สายด้วยกัน และสายที่มีความสำคัญกับดินแดนสุวรรณภูมิ คือ สายที่ 8 มีพระโสณเถระและพระอุตตรเถระ เป็นหัวหน้าสมณทูต เดินทางไปเผยแผ่ ณ ดินแดนสุวรรณภูมิ ประกอบไปด้วย ไทย พม่า ศรีลังกา กัมพูชา ลาว เป็นต้น ด้วยความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรธรรมชาติอันหลากหลาย ดินแดนแห่งนี้จึงได้รับการขนานนามว่า “ดินแดนแห่งความมั่งคั่ง” การเผยแผ่พระพุทธศาสนาสู่ดินแดนนี้ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความเชื่อในชุมชนเดิมที่นับถือศาสนาพราหมณ์-ฮินดู บ้างก็หันมานับถือพระพุทธศาสนา บ้างก็ยังคงยึดมั่นในศาสนาเดิม ก่อให้เกิดการผสมผสานทางความเชื่อในชุมชนเดียวกัน การตัดสินใจนับถือศาสนาใดจึงขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของชนชั้นปกครองในขณะนั้น และด้วยการที่ชนชั้นปกครองในสมัยนั้นให้ความสำคัญกับพระพุทธศาสนา จึงทำให้พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรืองและมั่นคงมาจนถึงปัจจุบัน

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
นาถปุญฺโญ (การัตน์) พ., จตฺตาลโย พ. (ชัยยันต์), & ช้างเจริญ ช. (2025). การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในดินแดนสุวรรณภูมิ. วารสาร มจร พุทธศาสตร์ปริทรรศน์, 9(1), 132–144. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jmb/article/view/279053
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

แก้ว ชิดตะขบ. (2553). ประวัติความสำคัญของการเผยแผ่พระพุทธศาสนา. กรุงเทพฯ: สำนักงานพระพุทธศาสนา.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2548). ศาสนาและประเพณีในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้. กรุงเทพฯ: มติชน.

ประเสริฐ ณ นคร. (2540). ประวัติศาสตร์ไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2543). งานพระธรรมทูต : ในพระธรรมทูตในต่างประเทศ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2547). ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: ธรรมสภา.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2548). พระพุทธศาสนาเถรวาท. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2553). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ไพโรจน์ คุ้มไพโรจน์. (2553). พุทธประวัติจากสังเวชียสถาน. ม.ป.ม.: ม.ป.พ.

มหานามเถระ. (2549). มหาวงศ์ (ฉบับหลวง). (พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต), แปล). กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2537). พระไตรปิฎกอรรถกถาแปล ชุด 91 เล่ม. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

มานพ นักการเรียน และคณะ. (2564). สุวรรณภูมิ: วิเคราะห์มิติทางความเชื่อและศาสนา. วารสารวิชาการโรงเรียนนายเรือด้านสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ และศึกษาศาสตร์. 1(2), 117-132.

รุ่งโรจน์ ธรรมรุ่งเรือง. (2547). การนับถือบูชาต้นไม้ใหญ่และต้นโพธิ์ในสมัยทวารวดี. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. (2561). ศิลปะทวาราวดี วัฒนธรรมทางศาสนายุคแรกเริ่มในดินแดนไทย. กรุงเทพฯ: ด่านสุทธาการพิมพ์.

สมชาย ใจดี. (2560). พุทธศาสนาในศรีลังกา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส. (2514). ประวัติศาสตร์-โบราณคดี. พระนคร: มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สมบูรณ์ สุริยวงศ์. (2550). ประวัติศาสตร์ศาสนา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุชีพ ปุญญานุภาพ. (2548). พระพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุภาพรรณ ณ บางช้าง. (2562). ประวัติวรรณคดีบาลีในอินเดียและลังกา. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เสถียร โพธินันทะ. (2537). ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา ฉบับมุขปาฐะ ภาค 2. กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย.