วิเคราะห์แนวคิดพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ.2505 ที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ.2505 และเพื่อวิเคราะห์พระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ.2505 ที่มีอิทธิพลต่อการพัฒนาสังคมไทย โดยใช้การศึกษาจากเอกสาร หนังสือและบทความที่เกี่ยวข้อง ผลการศึกษาพบว่า พระราชบัญญัติคณะสงฆ์เป็นปัจจัยสำคัญในการบริหารจัดการ องค์การคณะสงฆ์ เพื่อให้อุปถัมภ์และคุ้มครองพระพุทธศาสนา และดูแลการปกครองคณะสงฆ์ให้เป็นไปเพื่อส่งเสริมการเผยแผ่หลักธรรมของพระพุทธศาสนาให้เกิดการพัมนาจิตใจและปัญญา และมีการรักษาพระธรรมวินัยของคณะสงฆ์ให้เป็นไปอย่างถูกต้องดีงาม การวิเคราะห์พระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวถือว่าเป็นต้นฉบับในการพัฒนาพระราชบัญญัติต่อๆ มา ในด้านการพัฒนาสังคมไทย โดยมีข้อกำหนดเรื่อง คณะสงฆ์ ที่ถูกแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2535 ปรากฎในมาตรา 15 ตรี (1) และ (3) และข้อ 5 แห่งกฎมหาเถรสมาคม ฉบับที่ 23 (พ.ศ. 2541) กล่าวถึง “คณะสงฆ์” ว่ามีภาระกิจ หรือหน้าที่ประกอบไปด้วย การรักษาความเรียบร้อยดีงาม การปกครองและกำหนดการบรรพชา (ด้านปกครองปกครอง) ควรคุมและส่งเสริมศาสนศึกษา การศึกษาสงเคราะห์ การเผยแผ่พระพุทธศาสนา การสาธารณูปการ และการสาธารณสงเคราะห์ ซึ่งภาระกิจทั้ง 6 ด้านของคณะะสงฆ์ที่กฎหมายได้กำหนดไว้นั้น ได้กลายเป็นกลไกสำคัญของคณะสงฆ์ในการพัฒนาสังคมไทยทางด้านจิตใจและพัฒนาทางด้านวัตถุควบคู่กันไปด้วย ซึ่งจะนำไปสู่กระบวนการพัฒนาสังคมไทยตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา