วิพากษ์พุทธศิลป์ผ่านมุมมองแนวคิดศีลธรรมนิยม

บทคัดย่อ

บทความนี้เสนอการวิพากษ์งานพุทธศิลป์จากมุมมองแนวคิดศีลธรรมนิยม โดยมีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ (1) เพื่อศึกษาแนวคิดศีลธรรมนิยม และ(2) วิพากษ์งานพุทธศิลป์ผ่านมุมมองแนวคิดศีลธรรมนิยม ผลการศึกษาพบว่า เพลโต้และลีโอ ตอลสตอยถูกจัดเป็นพวกศีลธรรมนิยม (Maralism) และเกี่ยวข้องโดยตรงกับปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างศิลปะกับศีลธรรม จากแนวคิดศีลธรรมนิยมศิลปะควรได้รับการตรวจสอบจากบรรทัดฐานทางศีลธรรม พุทธศิลป์ควรได้รับการประเมินจากบรรทัดฐานทางศีลธรรมหรือไม่ หรือเพียงแต่เป็นศิลปะที่สร้างขึ้นจากเนื้อหาทางพระพุทธศาสนาก็เรียกว่าเป็น “พุทธศิลป์”แล้วผู้เขียนเห็นด้วยกับแนวคิดศีลธรรมนิยมว่า พุทธศิลป์เป็นศิลปะสามารถส่งผลกระทบทางศีลธรรมโดยตรง ดังนั้นงานพุทธศิลป์ควรได้รับการประเมินจากบรรทัดฐานทางศีลธรรม เพื่อแยกแยะผลงานที่เป็นพุทธศิลป์ออกจากผลงานศิลปะที่ไร้นัยสำคัญต่อมนุษยชาติ พุทธพานิชย์ และเป็นพิษเป็นภัยต่อสังคมออกไป พุทธศิลป์ที่แท้จริงควรที่จะสื่อสารกับผู้ชมให้มีความรู้สึกเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันกับหลักศีลธรรมทางพระพุทธศาสนาได้ และต้องเป็นศิลปะที่อุดมไปด้วยความกินใจ ความจริงใจ หากงานศิลปะชิ้นใดไม่ปรากฏสิ่งเหล่านี้ ผลงานดังกล่าวไม่ใช่งานพุทธศิลป์ แต่เป็นได้แค่เพียงงานปลอมแปลง และลอกเลียนแบบงานพุทธศิลป์ ที่ไม่ควรจะได้รับการกล่าวถึง และเทิดทูนบูชา