มโนทัศน์ว่าด้วยความดีของพุทธจริยศาสตร์ในมุมมองของโซฟิสต์และเพลโต : การศึกษาวิเคราะห์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะพิจารณาศีล 5 ในพุทธจริยศาสตร์ เพื่อตอบปัญหาว่า หากให้นักจริยศาสตร์ชาวกรีกที่มีความโดดเด่น 2 สาย คือ สำนักจริยศาสตร์ที่ชื่อ โซฟิสต์ ซึ่งเป็นสายอัตวิสัย กับนักปรัชญาที่ชื่อ เพลโต ซึ่งเป็นสายปรวิสัย มาพิจารณาเรื่องศีล 5 ในฐานะเป็นคุณค่าของพุทธจริยศาสตร์ โซฟิสต์และเพลโตจะเห็นด้วยหรือไม่ กรณีเห็นด้วยจะมีเหตุผลอะไร ไม่เห็นด้วยจะมีเหตุผลอะไร แล้วพุทธจริยศาสตร์จะแย้งสิ่งที่เขาไม่เห็นด้วยอย่างไร หลังจากพิสูจน์ทางเหตุผลแล้วพบว่าโซฟิสต์เห็นด้วยกับพุทธจริยศาสตร์ ในขณะที่เพลโตก็เห็นด้วยกับพุทธจริยศาสตร์หากมีคุณค่าเชิงปรวิสัย แต่จะไม่เห็นด้วยที่ศีล 5 อยู่ในโลกแห่งวัตถุ คุณค่าแบบปรวิสัยของเพลโตเป็นแบบเข้มที่ต้องอยู่ในโลกของแบบหรือโลกแห่งมโนคติเท่านั้น อย่างไรก็ตามพุทธจริยศาสตร์จะตอบเพลโตว่า ถ้ามองในโลกของความเป็นจริง ชีวิตที่ปราศจากการเข่นฆ่า การแก่งแย่ง การละเมิด ต้องมีแบบหรือโลกแห่งมโนคติอยู่ก่อน มนุษย์จึงจะสามารถอาศัยมโนธรรมอย่างที่เพลโตกำหนดมาเป็นเครื่องมือในการเข้าถึงโลกแห่งมโนคตินั้นได้ ดังนั้นงานวิจัยนี้จึงให้เหตุผลว่า โซฟิสต์ และเพลโตจึงเห็นด้วยกับคุณค่าทางพุทธ จริยศาสตร์ในท้ายที่สุด