ความรับผิดชอบทางสังคมของธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ต่อประทุษวาจา ในมุมมองพุทธจริยศาสตร์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพิจารณาปัญหาทางจริยศาสตร์ว่า ‘ผู้ประกอบธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ควรรับผิดชอบต่อสังคมเมื่อมีการใช้ประทุษวาจาบนโลกออนไลน์หรือไม่’ ในประเด็นดังกล่าวมีฝ่ายที่ยืนยันว่า ผู้ประกอบธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ควรมีความรับผิดชอบเพราะเขาเป็นผู้มีอำนาจในการจัดการสื่อบนแพลตฟอร์มออนไลน์ แต่มีผู้ตอบโต้ว่าการกระทำเช่นนั้นเป็นการปิดกั้นเสรีภาพในการพูด ดังนั้นจึงไม่ควรมีการจัดการกับข้อความใด ๆ บนสื่อสังคมออนไลน์ทั้งสิ้น และเสนอให้ผู้เสพสื่อเป็นผู้ใช้วิจารณญาณไตร่ตรองเองจึงจะเหมาะสมกว่า เพื่อตอบปัญหาดังกล่าวผู้เขียนจะอาศัยมุมมองทางพุทธจริยศาสตร์เป็นกรอบในการวิเคราะห์

          ผลการวิเคราะห์พบว่า พุทธจริยศาสตร์ถือว่าประทุษวาจาเป็นกิริยาที่ควรงดเว้นเพราะเป็นไปเพื่อความชั่วร้ายในสังคมและไม่จัดเป็นการใช้เสรีภาพในการพูด อนึ่ง สังคมที่ดีจะต้องสอดคล้องกับเจตนารมณ์เชิงสหกรณ์ที่ผู้คนต่างทำหน้าที่เพื่อประโยชน์สุขร่วมกันของสังคม ดังนั้นเมื่อมีการนำเข้าประทุษวาจาบนโลกออนไลน์ ผู้ประกอบธุรกิจสื่อสังคมออนไลน์ซึ่งเป็นส่วนประกอบหนึ่งของสังคมและมีอำนาจจัดการสื่อต่าง ๆ บนแพลตฟอร์มออนไลน์จึงควรมีความรับผิดชอบทางสังคมด้วยการกำกับและควบคุมประทุษวาจาเหล่านั้นเพื่อป้องกันไม่ให้เป็นเหตุก่อความรุนแรงในสังคม ทั้งนี้เพื่อป้องกันการละเมิดเสรีภาพในการพูดจึงควรเปิดโอกาสให้ผู้เสพสื่อมีส่วนร่วมในการพิจารณาจัดการประทุษวาจาดังกล่าวด้วย แนวทางนี้สะท้อนถึงความมีส่วนร่วมในการต่อต้านประทุษวาจาและสร้างความตระหนักรู้ถึงสิทธิ เสรีภาพ และการเคารพศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เพื่อความเป็นอยู่ผาสุกของสังคม