วิเคราะห์การลดอุปกิเลสในวัตถูปมสูตร

Main Article Content

นวลนภา ยุคันตพรพงษ์
พระเทพวัชราจารย์
พระมหาอดิเดช สติวโร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาอุปกิเลสในพระสุตตันตปิฎกเพื่อศึกษาอุปกิเลสและการลดอุปกิเลสในวัตถูปมสูตรเพื่อวิเคราะห์การลดอุปกิเลสในวัตถูปมสูตร การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการวิจัยทางด้านเอกสาร ร่วมกับการสัมภาษณ์เชิงลึก และสังเกตแบบมีส่วนร่วม ผลการวิจัยพบว่า 1) อุปกิเลสในพระสุตตันตปิฎกมีมากกว่า 16 ในบางพระสูตรมีมากหรือน้อยกว่า 16ประการ ล้วนแล้วแต่กล่าวถึงการลด ละ เลิกกิเลส ที่เป็นโทษภัยต่อตนและผู้อื่น 2) การลดละกิเลสตามหลักวัตถูปมสูตร กล่าวถึงการละกิเลสเหมือนกับช่างย้อมนำผ้าที่สกปรกเปรอะเปื้อนกับผ้าที่สะอาดใส่ลงในน้ำย้อมจะเกิดผลที่ต่างกัน เปรียบเหมือนจิตที่ปราศจากกิเลสก็จะมีแต่ความสุขได้ พ้นจากความทุกข์รู้ธรรมะที่เป็นเครื่องมือสละออกจากกิเลส 3) วิเคราะห์การลดกิเลสในวัตถูปมสูตรผ่านโครงการการเข้าค่ายสุขภาพตามหลักแพทย์วิถีธรรมที่สวนป่านาบุญ จ.ปทุมธานี ผู้ผ่านการอบรมสามารถลด ละ เลิก ความโลภ โกรธ หลงแบ่งตามกลุ่มของอุปกิเลส 16 เมื่อนำไปปฏิบัติและประโยชน์ที่ได้รับจากการวิจัย คือ 1. ได้ทราบการลดกิเลสตามหลักวัตถูปมสูตร 2.ได้ทราบผลวิเคราะห์แนวทางการลดกิเลสตามหลักวัตถูปมสูตรในโครงการการเข้าค่ายสุขภาพตามหลักแพทย์วิถีธรรม ที่สวนป่านาบุญ จ.ปทุมธานี 3.จะได้นำไปใช้เป็นแนวทางการลดกิเลสตามหลักวัตถูปมสูตรสำหรับพุทธศาสนิกชนเพื่อลด ละ เลิก ความโลภ ความโกรธ ความหลง แบ่งตามกลุ่มของอุปกิเลส 16 ที่เป็นรากเหง้าของเหตุแห่งทุกข์โรคร้ายและเรื่องร้ายให้มีความผาสุกยั่งยืนยิ่งขึ้น

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กองพัน จิตแสง. (2561). ผลการปฏิบัติงานของจิตอาสาแพทย์วิถีธรรม จังหวัดขอนแก่น. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตร์มหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

จันทรา บริกส์ และพระมหาจีรวัฒน์ กนฺตวณฺโณ. (2565). การวิเคราะห์แนวคิดเรื่องแพทย์ศาสตร์ในพระไตรปิฎก. วารสารวิชาการสถาบันพัฒนาพระวิทยากร, 5(3), หน้า 206-220.

จิตศริณย์พร ปัญจวัฒน. (2557). ศึกษาวิเคราะห์กระบวนการขัดเกลากิเลสที่ปรากฏในสัลเลขสูตร. วารสารบัณฑิตศาสน์, มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 14(1), 7-9.

ใจเพชร กล้าจน. (2558). จิตอาสาแพทย์วิถีพุทธเพื่อมวลมนุษยชาติ. ดุษฎีนิพนธ์ สาขาวิชายุทธศาสตร์การพัฒนาภูมิภาค. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์.

ใจเพชร กล้าจน ดร., (2564). บททบทวนธรรม. กรุงเทพมหานคร: บริษัทพิมพ์ดี จำกัด.

พระธรรมวิสุทธิกวี (พิจิตร ฐิตวณฺโณ), (2565). ชำระใจให้ไร้ทุกข์. กรุงเทพมหานคร: ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัดมหาชน.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2557). อรรถกถาพระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ทิวเมฆ นาวาบุญนิยม, พระศรีวินยาภรณ์, พระสุทธิสารเมธี. (2563). การพัฒนาคุณภาพมนุษย์ ด้วยระบบบุญนิยมของชุมชนชาวอโศกเชิงพุทธบูรณาการ. วารสารสถาบันวิจัยญาณสังวร, มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 11(2), 5-6.

ธนา เอียการนา. (2566). ประสิทธิผลของโปรแกรมการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของเครือข่ายใน

การดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุ และการรับรู้ความสามารถในการปรับเปลี่ยน พฤติกรรม 3อ 2ส ของผู้สูงอายุ จังหวัดนครปฐม.วารสารแพทย์เขต 7,กลุ่มงานการพยาบาล โรงพยาบาลนครปฐม, 43(2), 1-14.

ธนัทพร อุทัยสุทธิจิตร, (2561). การศึกษาวิเคราะห์การขัดเกลากิเลสตามหลักพุทธปรัชญาเถรวาท. วารสารปัญญา, มหาวิทายาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย, 25(1), 3.

นิตยาภรณ์ สุระสาย. (2559). ผลของโปรแกรมสร้างเสริมสุขภาพด้วยการแพทย์ทางเลือกวิถีธรรม เพื่อการพึ่งตนตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง ต่อพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพและสุขภาวะของผู้ต้องขังหญิง เรือนจำกลางนครพนม อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม. วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตร์มหาบัณฑิต. บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.

ศาสตราจารย์ ดร.อภิชัย พันธเสน, (2565). ภาวะผู้นำใต้บริบท. นนทบุรี: เอส.เอส.พริ้นติ้ง แอนด์ดีไซน์จำกัด.

อรณต วัฒนะ. (2561). บุคคลต้นแบบแพทย์วิถีธรรม. รายงานวิจัย. กระทรวงสาธารณสุข.