แนวคิดว่าด้วยความยุติธรรมทางด้านการแบ่งปันทรัพยากร ในทัศนะของพุทธปรัชญาเถรวาท

Main Article Content

พระมหาวิเชียร สุธีโร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดว่าด้วยความยุติธรรมทางด้านการแบ่งปันทรัพยากรของเสรีนิยม และสังคมนิยม ศึกษาแนวคิดว่าด้วยความยุติธรรมทางด้านการแบ่งปันทรัพยากรในทัศนะของพุทธปรัชญาเถรวาท และวิเคราะห์เชิงวิพากษ์แนวคิดว่าด้วยความยุติธรรมทางด้านการแบ่งปันทรัพยากรในทัศนะของพุทธปรัชญาเถรวาท การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสาร ตำรา และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ในเชิงวิพากษ์ ผลการวิจัยพบว่า แนวคิดว่าด้วยความยุติธรรมทางด้านการแบ่งปันทรัพยากรของพุทธปรัชญาเถรวาทส่วนใหญ่เหมือนกันกับแนวคิดเสรีนิยมมากกว่าแนวคิดสังคมนิยม แต่มีแนวคิดบางส่วนของพุทธปรัชญาเถรวาทที่แตกต่างจากแนวคิดทั้งสอง กล่าวคือ พุทธปรัชญาเถรวาทให้ความสำคัญแก่การที่รัฐควรจะให้เสรีภาพแก่พลเมืองในการประกอบอาชีพและได้รับผลตอบแทนตามความสามารถของเขาและด้วยวิธีการที่ชอบธรรม ซึ่งคล้ายคลึงกับแนวคิดเสรีนิยมและเป็นจุดอ่อนของแนวคิดสังคมนิยม ในขณะเดียวกัน พุทธปรัชญาเถรวาทก็ให้ความสำคัญแก่การที่รัฐควรจะรับประกันการที่พลเมืองจะได้รับสิ่งจำเป็นขั้นพื้นฐานเมื่อประสบกับความยากจนให้สามารถพึ่งพาตนเองได้ ซึ่งเป็นส่วนที่คล้ายคลึงกับแนวคิดสังคมนิยมและเป็นจุดอ่อนของแนวคิดเสรีนิยม ดังนั้น แนวคิดว่าด้วยความยุติธรรมทางด้านการแบ่งปันทรัพยากรของพุทธปรัชญาเถรวาทจึงเป็นแนวคิดที่ควรจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่าแนวคิดเสรีนิยมและสังคมนิยม เพราะเป็นแนวคิดที่ให้ความเป็นธรรมแก่คนทุกกลุ่มและมุ่งเน้นไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

คาร์ล มาร์กซ, เฟรเดอริค เองเกลส์. (2510). แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ไฟลามทุ่ง.

ซีมอน เฟาท์ และคณะ. (2558). เศรษฐศาสตร์กับสังคมประชาธิปไตย. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิฟรีดริค เอแบรท์.

บัตเลอร์, เอมอนน์. (2558) อดัม สมิธ: ชีวิตและความคิด. แปลโดย พิชิต ลิขิตกิจสมบูรณ์. กรุงเทพมหานคร: โอเพ่นเวิลด์ส พับลิชชิ่ง เฮาส์.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2555). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. พิมพ์ครั้งที่ 23. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2561). การพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development). พิมพ์ครั้งที่ 21. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์ผลิธัมม์.

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2564). พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย. พิมพ์ครั้งที่ 56. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

สมภาร พรมทา. (2539). ปรัชญาสังคมและการเมือง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมภาร พรมทา. (2547). กิน : มุมมองของพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สมภาร พรมทา. (2560). นิติปรัชญา ความเรียงว่าด้วยกฎหมาย ศีลธรรม และความยุติธรรม. กรุงเทพมหานคร:สำนักพิมพ์วารสารปัญญา.

สมฤดี วิศทเวทย์. (2526). ปรัชญาของจอห์น ล็อค. กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาปรัชญา คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อดัม สมิธ. (2560). The Wealth of Nations ความมั่นคงของประชาชาติ เล่มที่ 1 – 3. แปลโดย กฤตณัฐ ธรรมาภิบาลจิต. กรุงเทพมหานคร: แอคทีฟ พริ้นท์.

อภิชัย พันธเสน. (2558). พุทธเศรษฐศาสตร์ : วิวัฒนาการ ทฤษฎี และการประยุกต์กับเศรษฐศาสตร์สาขาต่างๆ. พิมพ์ครั้งที่ 4. กรุงเทพมหานคร: อมรินทร์ อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

ปรีชา ช้างขวัญยืน. (2540). ทรรศนะทางการเมืองของพุทธปรัชญา. คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย: บริษัท สามัคคีสาส์น จำกัด.

พระมหามฆวินทร์ ปุริสุตฺตโม. (2566). แนวคิดเรื่องความเท่าเทียมในการแบ่งปันทรัพยากรในปรัชญาสังคมนิยมคาร์ล มาร์กซ์. วารสาร มจร ปรัชญาปริทรรศน์. 6 (2), 28.

Jeppe Von Platz. (2020) Theories of Distributive Justice: Who Gets What and Why. New York: Routledge.

Karl Marx. (1976). Capital. Volume One. Translated by Ben Fowkes. London: New Left Review.

Marx, Karl. (1970). Clitique of the Gotha Programme. In Selected work, Vol. 1. London: Oxford, 1970.

Michael Freeden. เสรีนิยม: ความรู้ฉบับพกพา = Liberalism: A Very Short Introduction. (2563). แปลโดย เกษียร เตชะพีระ. กรุงเทพมหานคร: บุ๊คสเคป.

Smith, Adam. (2003). THE WEALTH OF NATIONS. Edited by Bantam Classic. New York: Bantam Dell.

Somparn Promta. (2017). Wisdom and Politics: A Political Theory Based on the Integrated Thoughts of Karl Marx, Charles Darwin, and the Buddha. Bangkok: Wisdom Magazine Publishing House.

Somparn Promta. (2018). Proper Balancing: My Political Philosophy. Bangkok: Wisdom Magazine Publishing House.

Somparn Promta. (2020). Lectures in Social and Political Philosophy. Bangkok: Wisdom Magazine Publishing House.