รูปแบบการบรรเทากามคุณจากการใช้เทคโนโลยีของพระสงฆ์ในสังคมปัจจุบัน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้เทคโนโลยีของพระสงฆ์ในสังคมปัจจุบัน 2) เพื่อศึกษาและพัฒนารูปแบบการใช้หลักฝึกจิตตามหลักสติปัฏฐานบรรเทากามคุณของพระสงฆ์ในการใช้เทคโนโลยี 3) เพื่อนำเสนอรูปแบบการบรรเทากามคุณจากการใช้เทคโนโลยีของพระสงฆ์ในสังคมปัจจุบัน การศึกษาวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ และได้มีการเก็บรวบรวมข้อมูลภาคสนาม ด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกรายบุคคล และการเก็บข้อมูลด้วยวิธีการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม ผลการวิจัยพบว่า พฤติกรรมการใช้เทคโนโลยีของพระสงฆ์ในปัจจุบัน จะเน้นไปในด้านที่ใกล้ตัวมีความเกี่ยวข้องกับบริบทใช้ชีวิตของพระสงฆ์ แบ่งเป็นการใช้งานหลักๆ อยู่ 3 ด้าน คือ 1) ด้านการศึกษา 2) ด้านการสื่อสาร 3) ด้านความบันเทิง และการใช้เทคโนโลยีของพระสงฆ์ในปัจจุบันย่อมส่งผลกระทบด้านลบอยู่ 3 ลักษณะ คือ 1) กระตุ้นกิเลส 2) คลุกคลีอยู่ในหมู่คณะ และ3) หลงเพลิดเพลินอยู่กับความบันเทิง การพัฒนารูปแบบการใช้หลักฝึกจิตตามหลักสติปัฏฐานบรรเทากามคุณของพระสงฆ์ในการใช้เทคโนโลยี มีจุดที่ควรใช้สติคอยกำกับดูแลอยู่ 4 ด้าน คือ 1. ฝึกจิตตามดูรู้ทันร่างกายและพฤติกรรม 2. ฝึกจิตตามดูรู้ทันเวทนา 3. ฝึกจิตตามดูรู้ทันจิต และ4. ฝึกจิตตามดูรู้ทันอายตนะ โดยการฝึกจิตกับการพัฒนาตนของพระสงฆ์ในปัจจุบันนั้น จะต้องเป็นไปในลักษณะแบบองค์รวม รูปแบบการบรรเทากามคุณจากการใช้เทคโนโลยีของพระสงฆ์ในสังคมปัจจุบัน มีโครงสร้างรูปแบบ 3 สมรรถนะ คือ 1. รู้เท่าทัน 2. ใช้กัลยาณมิตร 3. มุ่งผลสัมฤทธิ์ เป็นกระบวนการที่ต้องใช้เวลา ความมุ่งมั่น และการฝึกศึกษา เพื่อมุ่งผลสัมฤทธิ์ของการพัฒนาตนในลักษณะองค์รวม