การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน สู่การสร้างเสริมสุขภาพดีตามวิถีชุมชน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่องการพัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน สู่การสร้างเสริมสุขภาพดีตามวิถีชุมชน มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัญหาและความต้องการด้านสุขภาพผู้สูงอายุ 2) ศึกษาสถานการณ์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุในชุมชน 3) พัฒนารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน และ 4) ประเมินรูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน ประชากรในการวิจัยคือ ผู้สูงอายุในอำเภอสันป่าตอง สุ่มตัวอย่างตามแบบ Taro Yamane ได้ขนาดตัวอย่าง 392 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม แบบคัดกรอง BGS กระบวนการ AIC และแบบประเมินรูปแบบ ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน ต้องให้ความสำคัญกับการประสานงานระหว่างผู้สูงอายุ ครอบครัว หน่วยงานในชุมชน และองค์กรภายนอก รูปแบบการส่งเสริมที่เหมาะสมอยู่ภายใต้แนวคิด Six Building Blocks Plus ที่ให้ความสำคัญกับปัจจัยต่างๆ จำนวน 6 มิติ และ Plus เพื่อความครบถ้วนเพิ่มเข้ามา 2 มิติ รวมเป็น 8 มิติอันได้แก่ 1) การบริการสุขภาพ 2) บุคลากรด้านสุขภาพ 3) ระบบข้อมูลสุขภาพ 4) การเข้าถึงยาที่จำเป็น) 5) การเงินและงบประมาณ 6) การนำและการบริหาร ตามแนวทาง Six Building Box และ เพิ่มเติม Plus ด้วย 7) ระบบการสนับสนุนทางสังคม ตลอดจน 8) การปรับตัวทางสิ่งแวดล้อม ผลการประเมินรูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน พบว่าผู้ประเมินเห็นว่ารูปแบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยใช้ชุมชนเป็นฐาน ในระดับมากที่สุดคือความเหมาะสมของรูปแบบกับลักษณะของพื้นที่ (ค่าเฉลี่ย 4.20) ความชัดเจนและเข้าใจง่าย (ค่าเฉลี่ย 4.23) ความชัดเจนและมีประสิทธิภาพในระบบการประเมินผลและการติดตาม (ค่าเฉลี่ย 4.31)
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสาร มจร ปรัชญาปริทรรศน์
ข้อความในบทความที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความ และข้อคิดเห็นนั้นไม่ถือว่าเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการวารสาร มจร ปรัชญาปริทรรศน์
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ. 2565. รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2565. กรุงเทพฯ: บริษััทอมรินทร์ คอร์เปอเรชั่ันส์ จำกัด (มหาชน).
คณัสนันท์ สงภักดิ์, นฤมล สินสุพรรณ, วีณา อิศรางกูร ณ อยุธยา. 2562. “การพัฒนารูปแบบการสร้างเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยชุมชนมีส่วนร่วม บ้านไชยสอ ตำบลไชยสอ อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแก่น”. มนุษยสังคมสาร (มสส.) ปีที่ 17 ฉบับที่ 2 (พฤษภาคม-สิงหาคม) 2562.
ดวงเนตร ธรรมกุล, เรณู ขวัญยืน, อรนุช ชูศรี และณัฐรพี ใจงาม. 2566. “การประเมินความต้องการจำเป็นในการอบรมหลักสูตรผู้ดูแล ผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงของผู้ดูแล” วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 15 ฉบับที่ 1 มกราคม – เมษายน 2566 (หน้า 219-233)
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. 2560. สถานการณ์ ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2559. กรุงเทพฯ: มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย.
ศิราณี ศรีหาภาค, โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์ และคณิศร เต็งรัง. 2556. ผลกระทบและภาระการดูแล ผู้สูงอายระยะยาวภายใต้วัฒนธรรมไทย. กรุงเทพฯ: สถาบนวิจัยระบบสาธารณสุข.
สุรินธร กลัมพากร. 2554. “การประยุกต์ใช้แนวคิดและทฤษฎีในการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในชุมชน”ใน การสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคในชุมชน: การประยุกต์แนวคิดและทฤษฎีสู่การปฏิบัติ. ขอนแก่น: คลังนานาวิทยา.
World Health Organization. 2024. Ageing and health in the South-East Asia Region. แหล่งที่มา https://www.who.int/southeastasia/health-topics/ageing.