การศึกษาแนวทางในการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน เพื่อพัฒนาความเป็นพลเมืองยั่งยืน เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร

Main Article Content

ธีราพร กำแพงแก้ว
ณัฐเชษฐ์ พูลเจริญ
รังสรรค์ เกตุอ๊อด

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัจจุบันการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความเป็นพลเมืองยั่งยืน และ 2) ศึกษาแนวทางการพัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยใช้ปัญหา เพื่อพัฒนาความเป็นพลเมืองยั่งยืน เรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ในเขตอำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 21 คน ใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล คือ แนวคำถามการสัมภาษณ์เกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความเป็นพลเมืองยั่งยืนเรื่อง ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการการวิเคราะห์เนื้อหาแล้วเขียนบรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า  1) การจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความเป็นพลเมืองยั่งยืน ไม่ได้กล่าวถึงโดยตรงในการจัดการเรียนรู้ ขาดการบูรณาการกับบริบทท้องถิ่นและสาระอื่น ๆ การวัดและประเมินผลยังเน้นการสอบแบบเดิม และพบปัญหาเรื่องเวลาที่จำกัดของผู้สอน รวมถึงนักเรียนขาดการมีส่วนร่วมในการเรียนรู้ 2) แนวทางการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาความเป็นพลเมืองยั่งยืน ควรบูรณาการเนื้อหากลุ่มสาระอื่น รวมถึงศาสตร์ที่หลากหลาย โดยใช้ปัญหาที่เกิดกับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเชื่อมโยงกับบริบททางการเรียนรู้และชีวิตจริง วัดและประเมินผลด้วยวิธีที่หลากหลาย ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์และความตระหนักและความรับผิดชอบต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในฐานะพลเมืองยั่งยืน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2556). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2546). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์คุรุสภา ลาดพร้าว

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง พุทธศักราช 2560). กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชุมนุมเกษตรสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

กาญจนา เงารังษี. (2559). การศึกษากับการพัฒนาที่ยั่งยืน. วารสารสมาคมนักวิจัย, 21(2), 13-18.

กิตติชัย สุธาสิโนบล. (2555). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการ สอนแบบบูรณาการตามแนวพุทธ เพื่อสะท้อนแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ในบริบทแห่งสังคมไทยยุคปัจจุบัน. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

กลุ่มงานยุทธศาสตร์และข้อมูลเพื่อการพัฒนาจังหวัด สำนักงานจังหวัดกำแพงเพชร. (ม.ป.ป.). แผนพัฒนาจังหวัดกำแพงเพชร พ.ศ. 2566 – 2570. จังหวัดกำแพงเพชร (สืบค้นเมื่อวันที่ ๑๕ เมษายน ๒๕๖๘) จาก https://www.kamphaengphet.go.th/kp/images/ITA/O4-provincial-strategic-plan/2570_Update_compressed_1.pdf.

ณัฐกร สงคราม. (2553). การออกแบบและพัฒนามัลติมีเดียเพื่อการเรียนรู้. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

บุญเลี้ยง ทุมทอง. (2559). ทฤษฎีและการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : ทริปเพิ้ล เอ็ดดูเคชั่น จำกัด.

ประกาศ เรื่อง แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (พ.ศ.2566 – 2570). (24 ตุลาคม 2565). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 139 ตอนพิเศษ 258 ง หน้า 5 - 18.

วัลลี สัตยาศัย. (2547). การเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นหลัก รูปแบบการเรียนรู้โดยผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง. กรุงเทพฯ: บุ๊คเน็ท.

ศุภกิจ แก้วพา. (2566). การจัดการเรียนรู้เศรษฐศาสตร์บูรณาการภูมิปัญญาพื้นถิ่นเพื่อส่งเสริมความเป็นพลเมืองยั่งยืนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์เชียงใหม่. วารสารวิชาการ สถาบันเทคโนโลยีภาคตะวันออกแห่งสุวรรณภูมิ, 2(1), 83 – 99

ศิริวรรณ วณิชวัฒนวรชัย. (2566). วิธีการสอนสมัยใหม่. นครปฐม: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากรสุคนธ์ สินทพานนท์. (2558). การจัดการเรียนรู้ของครูยุคใหม่ เพื่อพัฒนาทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: 9119 เทคนิคพริ้นติ้ง.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2560 – 2579. กรุงเทพฯ: พริกหวานกราฟฟิค.

De Jong. (2008). Context-based chemical education: How to improve it. Chemical Education International, 8(1), 1-7

Duffy, T. M. and D. J. Cunningham. (1996). Constructivism: Implication for the Design and Delivery of Instruction. pp. 170-195. in D. H. Jonassen (ed.). Handbook of

Research for Educational Communications and Technology. New York: Macmillan Library Reference USA.

United Nations. (1972). United Nations Conference on Human Environment. Environment and sustainable development. (p 25 – 27). Stockholm.

United Nations Environment Programme. (2010). Annual Report 2010. (online 14 Jan 2025). https://www.unep.org/resources/annual-report/unep-2010-annual-report