พุทธวิถีสู่การจัดการตนเองอย่างยั่งยืนของเครือข่ายชุมชนเมือง จังหวัดนครสวรรค์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทของความเป็นชุมชนเชิงพุทธวิถีในพื้นที่ชุมชนเมือง จังหวัดนครสวรรค์ และ 2) วิเคราะห์ความเป็นชุมชนนวัตกรรมพุทธวิถีสู่การจัดการตนเองอย่างยั่งยืนของเครือข่ายชุมชนเมือง จังหวัดนครสวรรค์ เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน กลุ่มตัวอย่างเป็นประชาชนในชุมชนเมืองในเขตเทศบาลนครนครสวรรค์ จำนวน 250 คน 5 ชุมชน คัดเลือกแบบเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามแบบมาตรส่วนประมาณค่า มีค่า IOC = 0.93 และแบบเก็บข้อมูลถอดบทเรียน มีค่า IOC = 0.92 การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้ค่าสถิติ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) ชุมชนกลุ่มตัวอย่างทั้ง 5 ชุมชน มีบริบทที่ใกล้เคียงกัน เป็นชุมชนเมือง มีแบ่งข้อมูลเป็น 6 ด้าน คือ ด้านโครงสร้างพื้นฐาน พบว่า มีระบบไฟฟ้าและน้ำประปา อยู่ในระดับดี ด้านเศรษฐกิจ มีอาชีพที่มีความมั่นคง มีสวัสดิการ อยู่ในระดับปานกลาง มีรายได้เพียงพอเลี้ยงครอบครัว อยู่ในระดับมาก ด้านสุขภาพ มีกลุ่ม อสม.ที่ให้ความช่วยเหลืออยู่ในระดับมาก ด้านการศึกษา มีการศึกษาและความรู้อยู่ในระดับปานกลาง ด้านสังคม มีความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างคนในชุมชนอยู่ในระดับมาก ด้านสิ่งแวดล้อม มีคนในชุมชนอุปนิสัยดี มีอากาศบริสุทธิ์ อยู่ในระดับมาก และ 2) ชุมชนกลุ่มตัวอย่างทั้ง 5 ชุมชน มีวัดเป็นศูนย์กลางของชุมชน มีความเป็นบวร (บ้าน วัด และโรงเรียน) มีความเป็นชุมชนนวัตกรรมพุทธวิถีสู่การจัดการตนเองอย่างยั่งยืนของเครือข่ายชุมชนเมือง คือ มีกิจกรรมที่เกี่ยวกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาชุมชนจะร่วมมือร่วมใจกันเป็นอย่างดี และมีการประชุม การทำกิจกรรมร่วมกัน การแก้ปัญหาร่วมกัน ซึ่งทั้ง 3 นี้เป็นเสาหลักในการจัดการทุก ๆ อย่างในชุมชน โดยใช้ระบบการสื่อสารที่ทันสมัยในยุคดิจิทัล เป็นการสร้างเครือข่ายการสื่อสารซึ่งกันและกันในชุมชน และกับชุมชนอื่น ๆ