การพัฒนาสติเพื่อการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นประถมศึกษา : กรณีศึกษาโรงเรียนบ้านชุมนาก จังหวัดกำแพงเพชร
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการเรียนรู้ 2) พัฒนาสติเพื่อการเรียนรู้ และ 3) นำเสนอการพัฒนาสติเพื่อการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาโรงเรียนบ้านชุมนาก เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาเอกสาร และการวิจัยภาคสนาม ด้วยการสัมภาษณ์กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 3 กลุ่ม จำนวน 35 คน การสนทนากลุ่ม โดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 รูป/คน และการทดลองใช้กับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จำนวน 10 คน กำหนดพื้นที่ทำการวิจัย คือ โรงเรียนบ้านชุมนาก อำเภอทรายทองวัฒนา ผลการวิจัย พบว่า 1) สภาพปัจจุบันนักเรียนมีปัญหาด้านการเรียนรู้ ได้แก่ การอ่านและการเขียนหนังสือไม่คล่อง นักเรียนขาดสมาธิในการเรียน ขาดความเคารพ ไม่มีสัมมาคารวะ ติดเกม ไม่รับผิดชอบ และขาดอุปกรณ์ในการเรียน 2) แนวทางพัฒนาสติเพื่อการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-5 ด้วยการไหว้พระสวดมนต์ เจริญสมาธิ นั่งสมาธิหลับตา ตามดูลมหายใจเข้า-ออก สนทนาและสอบถามข้อสงสัย และ 3) การพัฒนาสติเพื่อการเรียนรู้ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาโรงเรียนบ้านชุมนาก ประกอบด้วย 3.1) สวดมนต์ไหว้พระ นั่งสมาธิ สนทนาธรรม และสอบถามข้อสงสัย 3.2) ปฏิบัติกิจวัตร 10 เป็นประจำ ตื่นนอนเก็บที่นอนทันที แต่งการสุภาพ สมาทานศีล 5 ออมทรัพย์ ช่วยเหลืองานบ้านและโรงเรียน อ่านหนังสือและทำการบ้าน จับข้อดีผู้อื่น เจริญสมาธิภาวนา สวดมนต์ไหว้พระก่อนนอน และกราบไหว้พ่อแม่ คุณครูและผู้ใหญ่ 3.3) มีเพื่อนดี กิจกรรมดี สื่อสารดี อุปกรณ์ดี หลักธรรมดี และบรรยากาศดี ทั้งนี้ การฝึกเจริญสติ เมื่อปฏิบัติอย่าง ต่อเนื่องทำให้เกิดการเรียนรู้ที่ดี เกิดปัญญา และสามารถเข้าใจสิ่งต่าง ๆ ตามความเป็นจริง จึงทำให้เกิดความสุขทั้งกายและใจ มีลักษณะของ 4 ดี คือร่างกายดี จิตใจดี อารมณ์ดี และปัญญาดี
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจยวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิจยวิชาการก่อนเท่านั้น
References
กัญยุพา สรรพศรี. (2561). การพัฒนาความฉลาดทางอารมณ์ตามหลักไตรสิกขาของนักเรียน โรงเรียนประถมศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษาศรีสะเกษ เขต1. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
โครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ (UNDP). (2020). Human Development Reports 2020: The next frontier, Human development and the Anthropocene. เข้าถึงได้จาก http://hdr. undp.org/sites/default/files/hdr2020.pdf.
จันทร์เพ็ญ ลาภมากผล. (2565). รูปแบบการส่งเสริมโรงเรียนสุขภาวะตามหลักพุทธธรรมสำหรับ สถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา สมุทรปราการ เขต 2. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพุทธบริหารการศึกษา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ทิพย์ธิดา ณ นคร และพระมหาโสภณ วิจิตฺตธมฺโม. (2562). สติปัฏฐาน 4 กับการพัฒนาตนในชีวิตประจำวัน. วารสารพุทธจิตวิทยา, 4(1), 116-128.
พระครูพิมลปัญญานุยุต. (2561). กระบวนการพัฒนาตนตามหลักพุทธจิตวิทยาเพื่อการตื่นรู้. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาสัจจวัฒณ์ วชิราโณ (ฉัตรไทยแสง). (2561). การเจริญวิปัสสนาตามหลักสติปัฏฐาน 4 สร้างสติหยั่งรู้ ลดมมังการ ในการปรับบุคลิกภาพ. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระสุภกิจ สุปญฺโญ และคณะ. (2563). ผลของการเจริญสติและกระบวนการแก้ปัญหาที่มีต่อความเครียดและผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายในเขตอำเภอเมืองกาญจนบุรี. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(2), 585-595.
พระสุวรรณา อินฺทโชโต (เหือน) และมานพ นักการเรียน. (2563). การใช้อิทธิบาท 4 เพื่อพัฒนาคุณภาพการเรียนรู้ของนักเรียนโรงเรียนมัธยมศึกษา 10 มกราคม 1979 จังหวัดเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 7(3), 97-108.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทยฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
เรวดี ศิริภาพ. (2562). รูปแบบการพัฒนาสุขภาวะเชิงพุทธบูรณาการของพนักงานบริษัท. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
วริศดา พุกแก้ว และคณะ. (2563). รูปแบบการพัฒนาสติเพื่อเสริมสร้างสันติสุขภาวะสำหรับผู้สูงวัยที่มีภาวะพึ่งพิง. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(sup), 108-120.
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต). (2561). การพัฒนาที่ยั่งยืน. กรุงเทพฯ : มูลนิธิพุทธธรรม.
อาภรณ์ ดวงรัตน์. (2561). ผลการใช้โปรแกรมการฝึกสติเพื่อพัฒนาความตั้งใจจดจ่อในเด็กสมาธิสั้น. (วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตใจ สมองและการเรียนรู้). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยบูรพา.