การบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นตามบริบทชุมชนในพื้นที่จังหวัดนครสวรรค์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาศักยภาพการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นตามบริบทชุมชน ในพื้นที่จังหวัดนครสวรรค์ 2) ออกแบบระบบการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่น และ 3) พัฒนาต้นแบบระบบการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นที่เหมาะสมและสามารถนำไปทดสอบในพื้นที่จริง เป็นการวิจัยและพัฒนา แบ่งเป็น 3 ระยะ (1) ศึกษาศักยภาพการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นในจังหวัดนครสวรรค์โดยใช้แบบสอบถามและสัมภาษณ์เชิงลึก (2) ออกแบบและพัฒนาระบบการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นที่เหมาะสม และ (3) พัฒนาต้นแบบและทดสอบในพื้นที่นำร่อง 2 แห่ง คือพื้นที่พุทธอุทยานจังหวัดนครสวรรค์ และพื้นที่สหกรณ์การเกษตรอำเภอบรรพตพิสัย การวิเคราะห์เอกสารและการวิเคราะห์เนื้อหา วิเคราะห์เชิงพื้นที่ด้วยด้วยสารสนเทศภูมิศาสตร์ ผลการวิจัย พบว่า 1) ชุมชนในนครสวรรค์เผชิญภัยแล้งมากกว่าน้ำท่วม ชุมชนมีศักยภาพในการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นทั้งปัญหาน้ำท่วม ภัยแล้ง และการจัดสรรน้ำ แสดงถึงโอกาสในการพัฒนาระบบการบริหารจัดการน้ำที่มีประสิทธิภาพโดยอาศัยการมีส่วนร่วมของชุมชน 2) ระบบการบริหารจัดการน้ำท้องถิ่นที่เหมาะสมกับชุมชนในพื้นที่จังหวัดนครสวรรค์เป็นการบูรณาการการทำงานร่วมกันระหว่างระดับจังหวัดและระดับท้องถิ่น มีขั้นตอนการดำเนินงานทั้งหมด 7 ขั้นตอน 14 กิจกรรม และต้องดำเนินการควบคู่กัน คือ 2.1) การบริหารจัดการน้ำระดับจังหวัด มี 2 ขั้นตอน 5 กิจกรรม 2.2) การบริหารจัดการน้ำระดับท้องถิ่น มี 5 ขั้นตอน 9 กิจกรรม และ 3) การออกแบบและพัฒนาต้นแบบการจัดการน้ำท้องถิ่น ประกอบด้วย การเก็บเกี่ยวน้ำฝนลงดิน, การเติมน้ำใต้ดินระดับตื้น, การเชื่อมโยงน้ำผิวดินและน้ำใต้ดิน, การพัฒนาแหล่งสำรองน้ำ, การกระจายน้ำสำหรับสมาร์ทฟาร์ม, การปรับปรุงแหล่งน้ำเพื่อลดการสูญเสียน้ำจากการระเหย, การติดตั้งสถานีไอโอที สำหรับติดตามสถานการณ์และบริหารจัดการน้ำ, การปลูกป่าชุมชนเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศน้ำและเติมน้ำลงดินที่พัฒนาขึ้นได้ใช้งานและเกิดประโยชน์
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ
2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจยวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิจยวิชาการก่อนเท่านั้น
เอกสารอ้างอิง
ดวงเนตร ชาสุวรรณ และวันทนีย์ แสนภักดี. (2562). การจัดการน้ำแบบบูรณาการขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจากการสร้างฝายชะลอน้ำขององค์การบริหารส่วนจังหวัดขอนแก่น. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(3), 503-519.
นิติศาสตร์ นิติศาสตร์โยธิน และคณะ. (2559). ยุทธศาสตร์การบริหารงบประมาณขององค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่นด้านการจัดการน้ำตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์, 8(3), 30-44.
พนิต ใหม่ประสิทธิกุล, สุชาติ ลี้ตระกูล, ต่อพงศ์ กรีธาชาติ และสมบูรณ์ ธรรมลังกา. (2560). รูปแบบการบริหารจัดการน้ำเชิงบูรณาการบนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น ของชุมชนรอบกว๊านพะเยา จังหวัดพะเยา. วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ, 9(3), 51-68.
ส่วนวิจัยและพัฒนาทรัพยากรน้ำ สำนักวิจัย พัฒนาและอุทกวิทยา กรมทรัพยากรน้ำ. (2552). การเสริมสร้างและพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมของชุมขนในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ โดยการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research: PAR). เข้าถึงได้จาก https:// irre.ku.ac.th/otpaper/pdf/การเสริมสร้างและพัฒนากระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ.pdf
สำนักงานทรัพยากรน้ำ. (2561). การบริหารทรัพยากรน้ำในประเทศไทย. กรุงเทพฯ : สำนักงานทรัพยากรน้ำ.
อรัญญา ภูโคกค้อย และวิษณุ สุมิตสวรรค์. (2562). การบริหารจัดการน้ำอย่างยั่งยืนขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น: กรณีศึกษาเทศบาลตำบลบ้านโต้น อำเภอพระยืน จังหวัดขอนแก่น. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(10), 5067-5078.
