ระบบการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นแบบบูรณาการร่วมกับหลักอิทัปปัจจยตา เพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของเสือโคร่งป่าห้วยขาแข้งของสถานศึกษาในจังหวัดอุทัยธานี

Main Article Content

พระครูอุทิตปริยัติสุนทร
พระมหาธีรติ ธมฺมโสภโณ
พระชัยวัฒน์ จินดาพาณิชย์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาองค์ความรู้ 2. พัฒนาระบบ 3. ทดลองระบบการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น และ 4. ประเมินและรับรองประสิทธิภาพระบบ วิธีดำเนินการวิจัยเป็นแบบการวิจัยและพัฒนา (R&D) แบบผสมผสานวิธี ประกอบด้วย 4 ระยะ ได้แก่ 1) (Documentary Research) (R1) การศึกษาองค์ความรู้ 2) (System Development) (D1) การพัฒนาระบบ 3) (Experimental Research) (R2) การทดลองระบบ 4) (System Evaluation and Development) (D2) การประเมินและรับรองประสิทธิภาพระบบ ประชากร 8,500 คน คำนวณจำนวนกลุ่มตัวอย่าง ด้วยสูตรทาโร่ ยามาเน่ ได้จำนวน 382 คน ใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง และกลุ่มทดลองจำนวน 34 คน เป็นนักเรียนชั้น ม. 5 โรงเรียนลานสักวิทยา สังกัด สพม. อุทัยธานี ชัยนาท เครื่องมือที่ใช้ ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม การสนทนากลุ่ม ร่างหลักสูตรท้องถิ่นฯ แบบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และแบบสอบถามความพึงพอใจ หาคุณภาพเครื่องมือ ด้ายการวิเคราะห์ทางสถิติ คือ ค่าเฉลี่ย ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีความสอดคล้องค่าความยาก ค่าอำนาจจำแนก ค่าความเชื่อมั่นของแบบทดสอบและแบบวัดความพึงพอใจ และค่าประสิทธิภาพกระบวนการและผลลัพธ์ของหลักสูตร ผลการวิจัย พบว่า 1) การอนุรักษ์เสือโคร่งต้องการความร่วมมือจากชุมชน โดยใช้สื่อการเรียนรู้และกิจกรรมที่สร้างแรงจูงใจและความตระหนักถึงความสำคัญของสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมเครือข่ายชุมชนเพื่อความสมดุลของระบบนิเวศในระยะยาว 2) การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นแบบบูรณาการร่วมกับหลักอิทัปปัจจยตาเพื่ออนุรักษ์เสือโคร่ง ผลการประเมินโครงสร้างหลักสูตรโดยใช้ CIPP Model พบว่า อยู่ในระดับสูง ( equation =  4.09, S.D. = 1.05) 3) การทดลองหลักสูตรแบบกึ่งทดลองพบว่า หลักสูตรช่วยเพิ่มผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและเสริมสร้างความเข้าใจเรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของเสือโคร่งได้ดี และ 4) การเรียนรู้ผ่านหลักสูตรนี้ช่วยพัฒนาทักษะ ความรู้ และความร่วมมือในการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมอย่างมีนัยสำคัญ สามารถสรุปได้ว่า การบูรณาการหลักสูตรท้องถิ่นและหลักอิทัปปัจจยตา เพื่อส่งเสริมความเข้าใจและความรับผิดชอบต่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมในชุมชนอย่างยั่งยืน มีประสิทธิภาพ เกิดเป็นประสิทธิผลอย่างแท้จริง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พระครูอุทิตปริยัติสุนทร, พระมหาธีรติ ธมฺมโสภโณ, & พระชัยวัฒน์ จินดาพาณิชย์. (2025). ระบบการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นแบบบูรณาการร่วมกับหลักอิทัปปัจจยตา เพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมของเสือโคร่งป่าห้วยขาแข้งของสถานศึกษาในจังหวัดอุทัยธานี. วารสารวิจยวิชาการ, 8(6), 1–18. https://doi.org/10.14456/jra.2025.133
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

ปานภมร สุนทรศรี และนภดล จันโหนง. (2561). บทบาทของหลักสวัสดีิภาพสัตว์และอนุสัญญาไซเตสตอการอนุรักษ์เสือโคร่ง. วารสารนิติพัฒน์ นิด้า, 7(1), 64-81.

พระมหาจงรักษ์ อาทิตฺตเมธี (ภูพิษ). (2566). ระบบการสอนตามไตรยางค์การศึกษาอิงแบบจำลองไผ่ดำสำหรับนักเรียนโรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดไผ่ดำ แผนกสามัญศึกษา จังหวัดสิงห์บุรี. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการสอนสังคมศึกษา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหานฤชา อริยเมธี (ทรัพย์ชูตระกูล). (2566). ระบบการสอนสังคมศึกษาอิงหลักพุทธธรรมเพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะที่พึงประสงค์สำหรับนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลายภาคเหนือตอนบน: กรณีศึกษาโรงเรียนพิริยาลัยจังหวัดแพร่. (วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการสอนสังคมศึกษา). บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

เยาว์ลักษณ์ กุลพานิช และพระศรีวินยาภรณ์. (2566). อิทัปปัจจยตาเชิงบูรณาการ: การเสริมสร้างดุลยภาพชีวิตในยุคการปรับเปลี่ยนฉับพลัน. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเอเซียอาคเนย์, 7(2), 96–110.

ศักดิ์สิทธิ์ ซิ้มเจริญ และคณะ. (2550). ความสัมพันธ์ระหว่างเสือดาวกับปัจจัยแวดล้อมในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี. วารสารสัตว์ป่าเมืองไทย, 14(1), 65-79.