การส่งเสริมเอกลักษณ์ลวดลายผ้าเขียนเทียนชาวม้งสู่การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชน ตำบลแม่เปา อำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย

บทคัดย่อ

การดำเนินแผนงานวิจัยเรื่อง การส่งเสริมเอกลักษณ์ลวดลายผ้าเขียนเทียนชาวม้งสู่การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ชุมชน ตำบลแม่เปา อำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาตีความความหมายจากสัญลักษณ์ที่ปรากฏบนลายผ้าเขียนเทียนชาวม้งบ้านขุนห้วยแม่เปาใต้ ตำบลแม่เปา อำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย (2) เพื่อศึกษากระบวนการสร้างคุณค่าของหัตถกรรมผ้าเขียนเทียนให้มีความสอดคล้องกับช่องทางการค้าในปัจจุบันของชาวม้ง และ (3) เพื่อศึกษาวิธีการวางระบบและการจัดการข้อมูลผลิตภัณฑ์อันเกี่ยวข้องกับเอกลักษณ์ของฝีมือช่างในเชิงปัจเจก ศึกษาจากผู้ให้ข้อมูลหลักจากชาวบ้านที่สามารถเขียนลวดลายผ้าเขียนเทียนเพื่อข้อมูลด้านความหมาย และศึกษาจากกลุ่มผู้นำชุมชน ตัวแทนกลุ่มผู้ผลิตผ้าเขียนเทียน วัฒนธรรมชุมชน เพื่อสอบถามรูปแบบในการเพิ่มช่องทางการค้า โดยมีขอบเขตด้านสถานที่ศึกษา คือ ชุมชนบ้านขุนห้วยแม่เปาใต้ ตำบลแม่เปา อำเภอพญาเม็งราย จังหวัดเชียงราย

            มีผลการวิจัยคือลวดลายผ้าเขียนเทียนเกิดจากความรู้และจินตนาการของผู้เขียนแต่ละคนในการประกอบลวดลายเป็นรูปทรงต่าง ๆ ที่มีจินตนาการจากธรรมชาติของใกล้ตัว และรูปเรขาคณิต โดยเป็นลวดลายที่สืบทอดในครอบครัวจนกลายเป็นอัตลักษณ์ที่โดดเด่นของผู้หญิงม้ง ดังนั้นความหมายของลวดลายจึงน่าจะขึ้นอยู่จินตนาการและความสัมพันธ์กับธรรมชาติ แต่ความหมายในเชิงสัญลักษณ์และความเชื่อจะปรากฏอยู่ในกรรมวิธีของการทำผ้าเขียนเทียนมากกว่า  ดังจะเห็นได้ว่าการเขียนลวดลายผู้เขียนในหมู่บ้านจะสามารถแยกได้ว่าเป็นฝีมือของใคร ผู้ใดเขียนลายยากได้ก็จะได้รับการยกย่องแล้วจึงนำข้อมูลเหล่านี้ไปขายสินค้าในระบบออนไลน์ เริ่มต้นจากการอบรมให้กับสมาชิกกลุ่มทั้งการขายสินค้าผ่านแอปพลิเคชั่นช้อปปี้ (shopee) หรือ เฟซบุ๊ก แฟนเพจ(facebook fanpage) และนำมาจัดทำฐานข้อมูลลวดลายผ้าเขียนเทียนชาวม้ง ในรูปแบบสื่อออนไลน์เพื่อเผยแพร่สู่สาธารณะ โดยมีการจัดทำคลิปขั้นตอนการทำผ้าเขียนเทียน และจัดทำเอกสารเพื่อเผยแพร่ในเว็บไซต์ของสำนักวิชาสังคมศาสตร์เพื่อให้เกิดประโยชน์แก่ท้องถิ่นและแก่สาธารณะ ซึ่งสามารถเข้าถึงข้อมูลได้ง่าย