The Legal Problems concerning the Legality review of the Announcements and Orders of the Coup d’etat Council by the Judicial bodies : Specific study of the Coup d’etat on the 22nd May B.E 2557

Authors

  • อุมาพร สังขะเลขา คณะนิติศาสตร์​ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

Keywords:

the coup d’état, the coup d’état council’s announcements and orders, judicial review

Abstract

In the matter of legal problem, the issuance and proclaim of the coup d’etat council’s announcements and orders in general would be later on endorsed with legality and constitutionality. This study aims to find out the legal problem analysis pertaining to the scrutiny and examination made by the judicial bodies towards the NCPO’s announcements and orders, particularly focusing on side of the legal problem incurred by provisions upon the constitutions and relevant laws to endorse the legality and legitimacy of them. The dissertation is systematically conducted through and with the study on legal status of the NCPO’s announcements and orders and the analysis on judicial decisions both in the past and those relating to the NCPO. And from the study, it finds that: the existing of provisions endorsing legitimacy and legality of the NCPO’s announcements and orders in accordance with the constitutions and laws is not only affecting to the legal cases directly scrutinized and examined by the court against those announcements and orders, but it is also affecting and causing the shortcomings to cases with requests to scrutinize and examine the acts or orders taken under the NCPO’s announcements and orders on both aspects of the validation and receipt of cases lodged to the judicial bodies and of the application and exercise of the NCPO’s announcements and orders with legal obligations and enforcement. And for those cases fallen under jurisdictions of the court of justice and the military court, the study finds that the courts take the NCPO’s announcements and orders in favor of the criminal punishment given to individuals for granted to be enforced and the defendant in general could not rebut and fight against both the legal status and the constitutional legality and legitimacy of those announcements and orders.

References

สายหยุด แสงอุทัย. (2482). วิชาการเมือง เล่มสอง. กรุงเทพฯ :โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง.

วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2557). คำสอนว่าด้วยรัฐและหลักกฎหมายมหาชน.(พิมพ์ครั้งที่ 2 แก้ไขเพิ่มเติม). กรุงเทพฯ : โครงการตำราและเอกสารประกอบการสอน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

-5,8-9,11,15,19-20] วรเจตน์ ภาคีรัตน์. (2561). ประวัติศาสตร์ความคิดนิติปรัชญา. กรุงเทพฯ : อ่านกฎหมาย.

พนัส ทัศนียานนท์.(2523). ปรัชญากฎหมายธรรมชาติ วารสารอัยการ,3(27), 36-43.

,13-14]จรัญ โฆษณานันท์. (2558). นิติปรัชญา (พิมพ์ครั้งที่ 19).กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

,12] สุรินทร์ สฤษฎ์พงศ์.(2562). ฮันส์ เคลเซ่น และทฤษฎีบริสุทธิ์แห่งกฎหมาย.กรุงเทพฯ : วิญญูชน.

-18] ศศิภา พฤกษฎาจันทร์.(2560).สำนักกฎหมายบ้านเมืองสมัยใหม่ : ข้อความคิดว่าด้วยกฎหมายในทรรศนะของ Hans Kelsenและ H.L.A. Hart และข้อวิจารณ์ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

พนัส ทัศนียานนท์.(2523). สิทธิเสรีภาพส่วนบุคคลของชนชาวไทย,วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์11(3), 431-452.

เสน่ห์ จามริก. (2540). การเมืองไทยกับพัฒนาการรัฐธรรมนูญ (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

อดุล วิเชียรเจริญ. (2533). รอยด่างในทฤษฎีรัฎฐาธิปไตยของไทย ใน งานนิพนธ์อันทรงคุณค่าของศาสตราจารย์ ดร. อดุล วิเชียรเจริญ. กรุงเทพฯ : ชมรมศิลปศาสตร์ รุ่น 1 ทุกคณะมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

คำสั่งของหัวหน้าคณะปฏิวัติที่ 36/2515 สั่งลงโทษจำคุกนายอุทัย พิมพ์ใจชน เป็นเวลา 10 ปี และให้จำคุกนายบุญเกิด หิรัญคำ และนายอนันต์ ภักดิ์ประไพ เป็นเวลา 7 ปี จากเหตุที่บุคคลทั้งสามยื่นฟ้องคณะรัฐประหารข้อหากบฏ ซึ่งหลังจากบุคคลทั้งสามถูกจำคุกตามคำสั่งดังกล่าวเป็นเวลาเกือบ 2 ปี.

อาทิ พระราชบัญญัตินิรโทษกรรมในการจัดการให้คณะรัฐมนตรีลาออกเพื่อให้มีการเปิดสภาผู้แทนราษฎรตามรัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2476 พระราชบัญญัตินิรโทษกรรมแก่ผู้กระทำรัฐประหาร พ.ศ. 2490พระราชบัญญัตินิรโทษกรรมแก่ผู้ที่ได้นำรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2475 กลับมาใช้ พ.ศ. 2494 พระราชบัญญัตินิรโทษกรรมแก่ผู้กระทำการ

ยึดอำนาจการบริหารราชการแผ่นดินเมื่อวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2500.

ธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2515 มาตรา 21 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2519 มาตรา 29 และธรรมนูญการปกครองราชอาณาจักร พุทธศักราช 2520 มาตรา 32.

กรณีรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวกำหนดให้หัวหน้าคณะรัฐประหารหรือบุคคลที่คณะรัฐประหารแต่งตั้งขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี การใช้อำนาจคณะรัฐประหารจึงไม่ได้อยู่ในรูปแบบของประกาศหรือคำสั่งคณะรัฐประหารโดยตรง แต่อยู่ในรูปแบบคำสั่งของนายกรัฐมนตรี

ซึ่งรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวจะกำหนดบทบัญญัติรับรองความชอบด้วยกฎหมายให้กับ

การใช้อำนาจดังกล่าวเช่นกัน ธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร พุทธศักราช 2502 มาตรา 17

ถือเป็นบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญที่รับรองความชอบด้วยกฎหมายของคำสั่งและการกระทำของคณะรัฐประหารในนามนายกรัฐมนตรีเป็นครั้งแรก.

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557 มาตรา 45 บัญญัติว่า “ภายใต้บังคับมาตรา 5 และมาตรา 44 ให้ศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจพิจารณาวินิจฉัยปัญหาว่ากฎหมายใดขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญนี้หรือไม่ และตามที่กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดินและกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมืองกำหนดให้เป็นอำนาจของศาลรัฐธรรมนูญ แต่สำหรับผู้ตรวจการแผ่นดิน ให้มีอำนาจเสนอเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยได้เฉพาะเมื่อมีกรณีที่เห็นว่าบทบัญญัติแห่งกฎหมายใดมีปัญหาเกี่ยวกับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญนี้”.

คำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ 83/2557 คำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ 84/2557 คำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ 85/2557 คำสั่งศาลทหารกรุงเทพ ที่ 6/2558 และคำสั่งศาลทหารกรุงเทพ ที่ 1/2559.

คำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ 69/2561 และคำสั่งศาลรัฐธรรมนูญที่ 70/2561.

คำสั่งศาลปกครองนครสวรรค์ คดีหมายเลขแดงที่ 1/2561และคำสั่งศาลปกครองเพชรบุรี คดีหมายเลขแดงที่ 110/2560และคำสั่งศาลปกครองนครศรีธรรมราช คดีหมายเลขแดงที่ 472/2560 คดีหมายเลขแดงที่ 486/2560 และคดีหมายเลขแดงที่ 487/2560.

คำสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ คร. 50/2561คำสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ 60/2561.

คำสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ 352/2561 และคำสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ 366/2561.

คำสั่งศาลปกครองสูงสุดที่ 930/2559 ซึ่งศาลปกครองไม่รับคำฟ้องแม้เป็นคดีที่ฟ้องขอให้เพิกถอนคำสั่งเพิกถอนทะเบียนเรือประมงของผู้ฟ้องคดีซึ่งเป็นการใช้อำนาจของกรมเจ้าท่าแต่เป็นการปฏิบัติตามคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ 42/2558 ลงวันที่ 11 พฤศจิกายน 2558 ซึ่งกำหนดให้เจ้าหน้าที่เพิกถอนทะเบียนเรือที่ระบุชื่อเฉพาะเจาะจง.

คำพิพากษาศาลปกครองเพชรบุรี ในคดีหมายเลขแดงที่ 84/2560คำพิพากษาศาลปกครองระยอง คดีหมายเลขแดงที่ 75/2561และคำพิพากษาศาลปกครองเพชรบุรี คดีหมายเลขแดงที่ 79/2560.

คำสั่งศาลปกครองกลาง คดีหมายเลขแดงที่ 465/2560.

คำพิพากษาศาลปกครองกลาง คดีหมายเลขแดงที่ บ. 315/2561.

คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ คดีหมายเลขแดงที่ 7767/2559.

คำพิพากษาฎีกาที่ 3578/2560 ลงโทษฐานไม่มารายงานตัวตามประกาศและคำสั่ง คสช.พิพากษาลงโทษจำคุกจำเลยเป็นเวลา 2 เดือน ปรับเป็นเงิน 3,000บาท โดยโทษจำคุกให้รอลงอาญาไว้หนึ่งปี.

ศูนย์ข้อมูลกฎหมายและคดีเสรีภาพ โดย ไอลอว์. ฐานข้อมูลคดี สุเมศ : ฝ่าฝืนประกาศ คสช. ห้ามชุมนุมทางการเมือง. สืบค้น 6 เมษายน 2562, จาก https://freedom.ilaw.or.th/case/606#detail

ศูนย์ข้อมูลกฎหมายและคดีเสรีภาพโดยไอลอว์. ฐานข้อมูลคดี หนึ่ง : ฝ่าฝืนประกาศ คสช. ห้ามชุมนุมทางการเมือง.สืบค้น 6 เมษายน 2562, จากhttps://freedom.ilaw.or.th/th/case/633

ศูนย์ข้อมูลกฎหมายและคดีเสรีภาพโดยไอลอว์. ฐานข้อมูลคดี สงวน : ฝ่าฝืนคำสั่งรายงานตัว คสช.สืบค้น 6 เมษายน 2562, จาก https://freedom.ilaw.or.th/case/619#progress_of_case

ศูนย์ข้อมูลกฎหมายและคดีเสรีภาพโดยไอลอว์. ฐานข้อมูลคดี สิรภพ : ฝ่าฝืนคำสั่งรายงานตัว คสช. สืบค้น 6 เมษายน 2562, จาก https://freedom.ilaw.or.th/case/583#the_verdict

ความเห็นในคำวินิจฉัยคดีส่วนตนของนายธานิศ เกศวพิทักษ์ ตุลาการรัฐธรรมนูญ ในคำวินิจฉัยที่ 3-5/2550.

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 326/2505.

คำสั่งศาลปกครองกลาง ในคดีหมายเลขแดงที่ 1938/2558ลงวันที่ 17 สิงหาคม 2558 ซึ่งศาลมีคำสั่งไม่รับคำฟ้องไว้พิจารณาโดยอ้างบทบัญญัติมาตรา 44 แห่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช 2557.

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 766/2505 คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 222/2506 คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 225/2506.

Downloads

Published

2022-02-15

Issue

Section

Research articles