การยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนให้เป็นองค์กรธุรกิจแบบ “SMART Local”

ผู้แต่ง

  • กัญญาพัชร ดุลยพัชร์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ

คำสำคัญ:

SMART Local, การพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน, Soft Power

บทคัดย่อ

วิกฤตโควิด - 19 ส่งผลให้ผลิตภัณฑ์ชุมชนเผชิญความท้าทายในตลาดยุคใหม่ แนวคิด “SMART Local”จึงถูกพัฒนาขึ้นเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจท้องถิ่นผ่านการผสมผสานภูมิปัญญาท้องถิ่นและนวัตกรรมเชิงสร้างสรรค์ บทความวิชาการนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเกี่ยวกับการยกระดับผลิตภัณฑ์ชุมชนจาก “หนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์” (OTOP) ให้เป็นองค์กรธุรกิจแบบ “SMART Local” ผลการศึกษาพบว่า ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 43 ชุมชนมีสิทธิในการอนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรและภูมิปัญญาของท้องถิ่น ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการสร้างความยั่งยืนตามแนวคิด “SMART Local” ชุมชนจึงเป็นรากฐานที่สำคัญในการร่วมพัฒนาและสร้างมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ชุมชนด้วยการสร้างจุดขาย “ผลิตภัณฑ์ชุมชน” ให้กลายเป็น “Soft Power” ที่ยังคงเสน่ห์ความเป็นไทยที่มีการดึงเอกลักษณ์และอัตลักษณ์ความเป็นท้องถิ่นในแต่ละพื้นที่ โดยผสมผสานนวัตกรรมเชิงสร้างสรรค์ สู่การเป็นองค์กรธุรกิจแบบ “SMART Local”
ซึ่งมาจาก S-M-A-R-T ที่เป็นสุดยอดผลิตภัณฑ์ชุมชน (Superlative) มีความทันสมัย (Modern) มีเสน่ห์เอกลักษณ์คงความเป็นไทย (Attractive) โดดเด่นอย่างมีอัตลักษณ์ (Remarkable) และมั่นใจในคุณภาพและมาตรฐานสินค้าที่เชื่อถือได้ (Trust) จนก้าวสู่การเป็นผู้ประกอบการที่มีความเข้มแข็งอย่างมืออาชีพและสามารถจัดตั้งองค์กรธุรกิจได้อย่างยั่งยืนภายใต้แนวคิดสร้างคุณค่าร่วมซึ่งสอดคล้องกับยุทธศาสตร์การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศไทย ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579) และแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 ที่ได้ให้ความสำคัญกับการมีชีวิตที่ดีที่มีโอกาสในการทำงานที่มีคุณค่า ตามโมเดลเศรษฐกิจสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน หรือที่เรียกว่า “BCG Economy” (Bio-Circular-Green Economy) เป็นแนวคิดการนำวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีและนวัตกรรมไปยกระดับความสามารถในการแข่งขันอย่างยั่งยืน เพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนประเทศไทย
อย่างเป็นรูปธรรม เกิดการกระจายรายได้ลงสู่ชุมชน ลดความเหลื่อมล้ำ ชุมชนเข้มแข็ง มีความเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาที่ยั่งยืน ซึ่งสอดรับกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ของสหประชาชาติ และสอดรับกับหลักการของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง (SEP) ซึ่งเป็นหลักสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย
ไปพร้อมกันบนฐานคิดแบบระยะยาวที่ก่อให้เกิดเป็นผลประโยชน์ร่วมกัน

เอกสารอ้างอิง

ผู้จัดการออนไลน์. (2565). พาณิชย์ หนุน ผปก.สินค้าชุมชน แนวคิด ‘SMART LOCAL by DBD’สร้างจุดต่างขยายตลาดสู่ผู้บริโภคยุคใหม่. สืบค้น 8 พฤษภาคม 2567, จาก https://mgronline.com/smes/ detail/9650000018528

กองธุรกิจภูมิภาคและชุมชน กรมพัฒนาธุรกิจการค้า. (2566). กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ปักหมุดความสำเร็จ

DBD SMART Local. สืบค้น 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.posttoday.com/pr-news/696016

สำนักงานส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นและวิสาหกิจชุมชน. (ม.ป.ป.). โครงการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์. สืบค้น 9 กุมภาพันธ์ 2568, จากhttps://cep.cdd.go.th

กรมพัฒนาธุรกิจการค้า. (ม.ป.ป.). หลักการ SMART Local. สืบค้น 8 พฤษภาคม 2567, จาก

https://www.dbd.go.th/manual/1684

ไทยโพสต์. (2565). พาณิชย์’ ช่วยเหลือผู้ประกอบการสินค้าชุมชน ภายใต้แนวคิด ‘SMART LOCAL by DBD’

‘สร้างจุดเด่น + ความแตกต่างให้สินค้าชุมชน ขยายตลาดสู่ผู้บริโภคยุคใหม่’. สืบค้น 8 พฤษภาคม

, จาก https://www.thaipost.net/public-relations-news/91339/

สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมแห่งชาติ. (ม.ป.ป.). โมเดลเศรษฐกิจ

บีซีจี. สืบค้น 9 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.nxpo.or.th/th/bcg-economy/

thejournalistclub. (2565). พาณิชย์หนุนผู้ประกอบการสินค้าชุมชน-ท้องถิ่น. สืบค้น 9 พฤษภาคม 2567,

จาก https://thejournalistclub.com

ผู้จัดการออนไลน์. (2566). กรมพัฒน์ฯ พาสมุนไพรไทยบุกเอเชีย สร้าง Soft Power โชว์รายได้ทะลุ 200

ล้านบาท. สืบค้น 9 พฤษภาคม 2567, จาก https://mgronline.com/smes/detail/9660000060085

สหธน รัตนไพจิตร. (2566). คำอธิบายกฎหมายลักษณะห้างหุ้นส่วนบริษัท, พิมพ์ครั้งที่ 8, กรุงเทพฯ :

สำนักพิมพ์วิญญูชน.

ฐิติเมธ โภคชัย. (2564). ลงทุนหุ้นยั่งยืนวันนี้ เพื่ออนาคตข้างหน้า. สืบค้น 7 พฤษภาคม 2567, จาก

https://www.setinvestnow.com/th/knowledge/article/68-investing-in-esg-stocks-for-promising-future

ปรีดี นุกุลสมปรารถนา. (2564). แนวคิด CSV กับการทำธุรกิจแบบยั่งยืน. สืบค้น 7 พฤษภาคม 2567,

จาก https://www.popticles.com/branding/creating-shared-value-csv/

พิพัฒน์ ยอดพฤติการณ์. (2562). CSV: กลยุทธ์ธุรกิจคู่สังคม. สืบค้น 6 พฤษภาคม 2567, จาก

https://mbamagazine.net/index.php/intelligent/esg-chapter/item/1871-csv

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย. (ม.ป.ป.). บรรษัทภิบาล หรือการกำกับดูแลกิจการ. สืบค้น 6

พฤษภาคม 2567, จาก https://setsustainability.com//page/corporate-governance

สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์. (ม.ป.ป.). หลักการกำกับดูแลกิจการที่ดี

สำหรับบริษัทจดทะเบียนกิจการ ปี 2560. สืบค้น 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.sec.or.th/

cgthailand/TH/pages/cgcode/cgcodeintroduction.aspx

สำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมแห่งชาติ (สอวช.). (ม.ป.ป.).

โมเดลเศรษฐกิจ บีซีจี. สืบค้น 9 กุมภาพันธ์ 2568, จาก https://www.nxpo.or.th/th/bcg-economy/

กระทรวงแรงงาน. (2561). ร้อยเรื่องเล่า เข้าถึงแรงงาน. สืบค้น 7 พฤษภาคม 2567, จาก

https://www.mol.go.th/wpcontent/uploads/sites/2/2019/03/100tales2561_for07jan2019-1.pdf

มูลนิธิชัยพัฒนา. (2566). ทฤษฎีใหม่. สืบค้น 7 พฤษภาคม 2567, จาก https://km.rdpb.go.th/

Knowledge/View/54

นรินทร์ เอกวงศ์วิริยะ. (ม.ป.ป.). แนวคิด “ทฤษฎีใหม่” กับ “การจัดสรรการลงทุนส่วนบุคคล”. สืบค้น

พฤษภาคม 2567, จาก https://www.bangkoklife.com/th/articles/48/111

สำนักส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่นและวิสาหกิจชุมชน กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย. (ม.ป.ป.).

โครงการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์. สืบค้น 12 พฤษภาคม 2567, จาก https://cep.cdd.go.th

กรุงเทพธุรกิจ. (2566). กรมพัฒน์ ปลื้ม SMART Local ดันซอฟพาวเวอร์ผ้าไทยขายได้กว่า 10 ล้านบาท.

สืบค้น 9 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.bangkokbiznews.com/business/economic/1088012

ไทยรัฐ. (2566). Soft Power คืออะไร มีลักษณะอย่างไร อ่านความหมาย และตัวอย่างที่นี่. สืบค้น 11

พฤษภาคม 2567, จาก https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/2738450

ThaiPR.net. (2567). "กางเกงช้าง" ฟีเวอร์ ชูอัตลักษณ์ท้องถิ่น ทำถึงจนออเดอร์ล้น. สืบค้น 11 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.infoquest.co.th/news/2024-iqqb0pr3zmkx55491nmpnfq220vivdzi

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-05-13