แนวทางการฟื้นฟูอนุรักษ์ปลาร้าบ้านปากน้ำ ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพความเป็นมาของการทำปลาร้าชุมชนบ้านปากน้ำ และเพื่อศึกษาแนวทางการฟื้นฟูอนุรักษ์ปลาร้าบ้านปากน้ำ ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี โดยใช้แบบสัมภาษณ์ ผู้ให้ข้อมูลหลัก จำนวน 31 คน การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา นำเสนอแบบพรรณนาวิเคราะห์
ผลการวิจัย พบว่า
สภาพความเป็นมาในการผลิตปลาร้าบ้านปากน้ำ ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี เป็นการผลิตเพื่อการยังชีพ หาปลาจากการลากอวนในแม่น้ำมูลและใช้ปลาจากการเลี้ยงในบ่อดิน คุณภาพปลาที่สดมาทำปลาร้าจะมีคุณภาพที่ดี บรรจุภัณฑ์จะใส่ไหและกระปุก หมักแบบวิธีธรรมชาติที่สืบทอดกันมา การผลิตปลาร้าจึงถือเป็นเอกลักษณ์ประจำท้องถิ่นที่มีมาแต่โบราณ เรียกปลาร้า ว่า “ปลาแดก”
แนวทางการฟื้นฟูชาวปลาร้าบ้านปากน้ำ ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี ควรมีการรวมตัวกันของกลุ่มผู้ผลิตปลาร้า ควรหาแหล่งวัตถุดิบเพื่อให้เพียงพอต่อการจัดทำปลาร้า ควรมีการแปรรูปปลาร้าและผลิตภัณฑ์ปลาร้าสำเร็จรูป ควรมีการถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับขั้นตอน กระบวนการผลิต สถานศึกษาต้องเข้ามาร่วมกันพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น และควรมีการหาตลาดเพื่อรองรับในการจัดจำหน่ายสินค้าทั้งตลาดภายในและต่างประเทศ
Article Details
References
จิราวรรณ แย้มประยูร, & อมรรัตน์ สุขโข.(2541). ปลาร้าสำเร็จรูปพร้อมปรุงชนิดผง-ก้อน.วารสารการประมง, 52(4):356-361.
ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2546). เศรษฐกิจหมู่บ้านไทยในอดีต. พิมพ์ครั้งที่ 4. นนทบุรี : สร้างสรรค์.
นันทิยา นางาม. (2551). การสืบทอดภูมิปัญญาและการพัฒนาปลาแดกบริเวณลุ่มน้ำลำปาว จังหวัดกาฬสินธุ์ เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชน. ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวัฒนธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
นิยพรรณ (ผลวัฒนะ) วรรณศิริ.(2540). มานุษยวิทยาสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ฝ่ายวิชาการธนาคารกสิกรไทย.(2533). ปลาร้าอาหารพื้นบ้านที่มีอนาคตไกล.วารสารเศรษฐศาสตร์การเกษตร, 5(1): 11-15.
พจน์ สัจจะ.(2540). โลกวัฒนธรรมของอาหาร. กรุงเทพฯ : แสดงแดด.
ราชบัณฑิตยสถานพจนานุกรม.(2546). ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 25420. กรุงเทพมหานคร นานมีบุ๊คส์.
ลุน ฉัตรวิไล.(2561) ปัญหาของการผลิตปลาร้าบ้านปากน้ำ. บ้านปากน้ำ ตำบลกุดลาด อำเภอเมือง จังหวัดอุบลราชธานี, สัมภาษณ์.
ศรีศักร วัลลิโภดม.(2541). วัฒนธรรมปลาแดก. สกลนคร : อร่ามการพิมพ์.
สุจิตต์ วงษ์เทศ.(2549). “พลังลาว,” ชาวอีสานมาจากไหน?. กรุงเทพฯ : มติชน.
สุชาวดี โหมกลาง.(2554). การศึกษาแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์ปลาร้าจากภูมิปัญญาพื้นบ้านของชุมชนลุ่มน้ำมูลเพื่อเพิ่มมูลค่าเชิงพาณิชย์. ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
อ๊อดน้อย ลูกบางปลาสร้อย.(2538). เกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ตอนปลาร้าอีสานที่เป็นอีกหนึ่งตำนานของอาหารไทย. วารสารวิทยาศาสตร์ มข, 23(4):216.