ศึกษาการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามแนวทางของศูนย์ วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณา

Main Article Content

พระเจริญ วฑฒโน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนาเถรวาทตามแนวทางของศูนย์วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณา (2) ศึกษาผลการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนาเถรวาทตามแนวทางของศูนย์วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณา (3) เสนอแนวทางการพัฒนาองค์ความรู้และแนวปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนาเถรวาทตามแนวทางของศูนย์วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ โดยการศึกษาเอกสารและเก็บรวบรวมข้อมูล ด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึกกลุ่มผู้ให้ข้อมูลโดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 20 ท่านและผู้ปฏิบัติธรรม จำนวน 204 ท่าน เก็บรวบรวมด้วยแบบสอบถาม ผลการวิจัยพบว่า 1. การปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนาเถรวาทตามแนวทางของศูนย์วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณา เน้นการปฏิบัติวิปัสสนาตามแนวสติปัฏฐาน 4 คือ 1) กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน 2) เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน 3) จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน และ 4) ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ประกอบด้วย 1) เดินจงกรมและนั่งสมาธิ 2) ฝึกอิริยาบถใหญ่ อิริยาบถย่อย และ 3) สอบอารมณ์กรรมฐาน, 2. ความคิดเห็นของผู้ปฏิบัติวิปัสสนาที่มีต่อการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานตามแนวทางของศูนย์วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณาโดยรวมพบว่า มีค่าเฉลี่ยโดยรวมเท่ากับ 4.45 มีระดับความคิดเห็นอยู่ในระดับมาก ผลการเปรียบเทียบความคิดเห็นของผู้ปฏิบัติวิปัสสนาจำแนกตามอายุ การศึกษา อาชีพ สถานภาพ โดยภาพรวมและรายด้าน พบว่า มีความคิดเห็นไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.05 3. แนวทางการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐานของศูนย์วิปัสสนามูลนิธิโพธิวัณณาใช้หลักการวิปัสสนากัมมัฏฐานตามแนวพระพุทธศาสนาเถรวาทประกอบด้วย 1) หลักสติปัฏฐาน 4, 2) หลักธรรมแห่งการตรัสรู้โพธิปักขิยธรรม 37 ประการ และ 3) หลักวิปัสสนาภูมิ 6 ในการปฏิบัติวิปัสสนากัมมัฏฐาน

Article Details

บท
Research Articles

References

พระมหาบุญเลิศ ธมฺมทสฺสี และคณะฯ(2548) ศึกษาปรากฏการณ์วิธีการสอนวิปัสสนา
กัมมัฏฐานตามหลักสติปัฏฐานสี่ในปัจจุบันวิปัสสนากัมมัฏฐาน, บัณฑิตวิทยาลัย :
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
สิปปนนท์ เกตุทัต, (2538),“บทสังเคราะห์วิสัยทัศน์” ในประมวลสาระของการประชุมคณะ
ศึกษาโครงการศึกษาไทยในยุคโลกาภิวัตน์. กรุงเทพฯ : เอกสารอัดสําเนาเผยแพร่
ในการประชุมการศึกษาในยุคโลกาภิวัตน์ 9 มกราคม 2538
พระครูภาวนากิจสุนทร วิ. (2562), ศึกษารูปแบบและกระบวนการสอนวิปัสสนากัมมัฎฐาน
ในจังหวัดนครศรีธรรมราช, วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์ ปีที่ 6 ฉบับที่ 3 (พฤษภาคม 2562)
คณาจารย์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2551). ธรรมะภาคปฏิบัติ 1.
กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต).(2543). พุทธธรรมฉบับปรับปรุงและขยายความ, พิมพ์ครั้ง
ที่ 9, กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฏกภาษาไทย ฉบับ
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พุทธศักราช 2539. กรุงเทพฯ:
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2558). อรรถกถา ธรรมบทภาค 1. กรุงเทพฯ:
โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
Macmillan, Thomas T. (1971). The Delphi Technique. Paper Presented at The Annual Meeting of the California Junior Colleges Associations Committee on Research and Development. Ca :Monterey.
Natthawan Premsakul.(2012). Let Dharma settle karma. Bangkok: Amarin Dharma Publishing House.
Phra Boonlert Thammasotsi et al.(2004). "A Study of the Attitudes of Buddhists towards the Practice of Meditation". Research Report. Graduate School: Mahachulalongkorn rajavidyalaya University.
Phra Bunmee Sanjitto. (2012).“To study the practices and the effects of the practice of the Dhamma practitioners of the Dhammakaya Temple at Trisikkhalam Talataram Temple Kham Ta Kla District Sakon Nakhon Province".Journal of Graduate Studies in Periscope Khon Kaen Campus: 43 -44.
Phra Somkard Thitanyo (2005). "Comparative study of the principles of Vipassana in the Tripitaka and the Vipassana Practice of Wat Pho Ban Non Than". Master Thesis in Buddhist Studies. Buddhism Program Graduate School: Mahachulalongkorn rajavidyalaya University.
Phra Sriworanan (1999). Principles of practice in the Tripitaka. In Diamond Collection from the Tripitaka Scriptures. Bangkok: Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
Phra Udom Prakokmo. (2008). "Faith in the Vipassana practice of laymen in front of Phra That, Phanat Nikhom District, Chon Buri Province". Master of Buddhist Thesis. Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
Rawan Thammarini. (2008). "A Study of Preliminary Medal Council of Meditation Practitioners in accordance with the 4 Meditation Practices at the Office of Vipassana Meditation at Wat Phra That Si Chom Thong Worawihan". Vipassana meditation. Graduate School: Mahachulalongkornrajavidyalaya University.
Sippanon Ketthat. (1995). "Synthesis of Vision". In the substance of the meeting of the Faculty of Education of Thailand during the globalization era. Bangkok: Copied documents published at the Educational Conference on Globalization, January 9, 1995.
Vipassana Meditation Institute.(2018).Chanting Book (Translation) and Vipassana-Kammatthana Meditation. Nonthaburi: Nititham printing.