การพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์ปลาส้มสมุนไพรตามวิถีชุมชนและการฝึกทักษะอาชีพตามภูมิปัญญาท้องถิ่นบนฐานเศรษฐกิจพอเพียงและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ตำบลละหาน อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ

Main Article Content

ฤทธิชัย ผานาค
ลักขณา สุกใส
ศาสตร์ศิลป์ ละม้ายศรี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาที่มาของภูมิปัญญาท้องถิ่นเกี่ยวกับการทำปลาเนื้อส้มของชาวบ้าน ตำบลละหาน อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ 2) เพื่อรวบรวมข้อมูลและเสนอแนะวิธีการอนุรักษ์และฟื้นฟูภูมิปัญญาเกี่ยวกับ การทำปลาเนื้อส้มของชาวบ้านตำบลละหาน อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ ประชากรได้แก่ ชาวบ้านหมู่ 4 หมู่บ้าน ตำบลละหาน อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ การเก็บรวบรวมข้อมูล การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การสัมภาษณ์แบบเชิงลึก ผลการวิจัยพบว่า ประชากร ส่วนใหญ่ในชุมชนประกอบอาชีพเกษตรกรรมและชุมชนมีการรวมกลุ่มจัดตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชน ซึ่ง ผลิตสินค้าแปรรูปอาหารจากปลาและเนื้อสัตว์เพื่อ การจำหน่ายอาทิ ปลาส้มตัวจากปลาตะเพียน จุดแข็งของปลาส้มกลุ่ม วิสาหกิจชุมชนบ้านละหาน คือปลาส้มที่ผลิตมีรสชาติดีได้รับการรับรองมาตรฐาน จากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และมีแหล่งน้ำใน ชุมชนสามารถหาวัตถุดิบได้ตลอดทั้งปี ซึ่งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านละหานมีผลิตภัณฑ์จำหน่ายคือ ปลาส้มที่ทำจากปลาตะเพียน จุดอ่อนคือยังมี ผลิตภัณฑ์ที่ไม่หลากหลายและขาดผู้สืบสานต่อเนื่อง จากมีการย้ายถิ่นฐานไปทำงานโรงงานต่างจังหวัด ผู้ผลิตส่วนใหญ่มีอายุระหว่าง 30-50 ปีซึ่งเป็นวัย ผู้สูงอายุ ผู้วิจัยได้พัฒนาตราสินค้า พัฒนาบรรจุภัณฑ์และการขยายช่องทางการจัดจำหน่ายโดย ผ่านช่องทางรูปแบบ online


 

Article Details

บท
Research Articles
Author Biographies

ลักขณา สุกใส , ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร., คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ

Rajabhat Chaiyaphum University

ศาสตร์ศิลป์ ละม้ายศรี, อาจารย์ ดร. คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ

Rajabhat Chaiyaphum University

References

ชยากานต์ เรืองสุวรรณ และคณะ (2552) แบบจำลองภูมิปัญญาชุมชน กรณีศึกษาปลาส้ม

ของชนชาวไทญ้อ หมู่บ้านท่าขอนยาง ตำบลท่าขอนยาง อำเภอกันทรวิชัย จังหวัด

มหาสารคาม. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม. ว.มรม. 3(2) 67-78.

ปลาส้ม. (2007). ปลาส้ม. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก http:// khonkaen.com.go.th. (2007). ปลาส้ม. [ออนไลน์] เข้าถึงได้จาก http:// www.dms.moph.go.th.

ลักขณา สุกใส และคณะ.(2564) การพัฒนาศักยภาพชุมชนยั่งยืนการผลิตผลิตภัณฑ์ภูมิ

ปัญญาท้องถิ่น“ผ้าไหมพื้นเมือง”บนฐานแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงและเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของชุมชนจังหวัดชัยภูมิ. 6(7) 382-398.

สุริศา กัณหา ศราวุธ เถาว์โท สุกัญญา ชอบธรรมและมิตรประชา ดาชาพิมพ์ (2564) การทำ

ปลาส้มตัวจากปลาสร้อยขาวที่เป็นเอกลักษณ์ตามแบบภูมิปัญญาของชุมชน กรณีศึกษาบ้านท่าค้อ ตำบลขุมเงิน อำเภอเมือง ยโสธร จังหวัดยโสธร. วารสารการพัฒนาชุมชนและคุณภาพชีวิต. 9(2) 234 – 243.

Kerdsup, P., P. Charoenthaikij, T. Iithisoponkul, N. Rakkhumkaew and P.

Naknean. (2018). Effect of vacuum packing on chemical,microbiological and sensory.

Suteebut, N., C. Kee-ariyo, J. Sriyeethong, T. Soteyome and N. Sakulyuyongsuk.

(2017). Certain physical, chemical, microbiological and sensory properties of Som-fug. Journal of RMUTP (Journal of Science and Technology) 11(2): 69-79. (in Thai).