การสร้างสรรค์งานศิลปกรรมสมัยใหม่ผ่านโขนบนพื้นฐานหลักการสุนทรียศาสตร์และวิทยาศาสตร์

摘要

โขนเป็นศิลปะชั้นสูงของไทย และทำหน้าที่เป็นสื่อวัฒนธรรมที่แสดงถึงความเป็นตัวตนของความเป็นชาติ ซึ่งเป็นศาสตร์แขนงหนึ่งที่สะท้อนถึงภาพลักษณ์ของงานวัฒนธรรมมีแบบแผนสืบมานับแต่ราวพุทธศตวรรษที่ 20 สำหรับพัฒนาการของโขน พบว่า มีพัฒนาการและการเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพสังคมและวัฒนธรรมอย่างต่อเนื่องแต่ยังคงรูปแบบ ตลอดจนวิธีการแสดง ซึ่งรูปแบบของการแสดงโขนมีการอนุรักษ์และพัฒนาอยู่อย่างสม่ำเสมอ การผลักดันและให้การสนับสนุนอย่างจริงจัง เพื่อให้ศิลปะของการแสดงโขนคงอยู่อย่างมีคุณค่าในสังคมจึงเป็นเรื่องสำคัญ ดังนั้นผู้เขียน จึงมีความสนใจในการนำเสนอบทความ “การสร้างสรรค์งานศิลปกรรมสมัยใหม่ผ่านโขนบนพื้นฐานหลักการสุนทรียศาสตร์และวิทยาศาสตร์” โดยการสร้างสรรค์งานศิลปกรรมสมัยใหม่ผ่านโขนบนพื้นฐานหลักการสุนทรียศาสตร์และวิทยาศาสตร์เป็นความพยายายามสร้างโอกาสในการรับรู้โขนผ่านประสาทสัมผัสที่ต่างจากขนบเดิมให้เป็นการรับรู้สุนทรียะแห่งอนาคตที่ใช้จินตนาการร่วมด้วยด้วยการทดลองผสมผสานช่องทางการรับรู้ใหม่ ๆ เข้าด้วยกัน เช่น การทดลองรับรู้โขนผ่านการได้กลิ่นและการได้ฟัง หรือการรับรู้ผ่านรสชาติมาเป็นเครื่องมือในการถ่ายทอดโขน สร้างกระบวนการ สุนทรียรส และขยายผลมิติทางปัญญา โดยใช้ศิลปกรรมโขนบูรณาการผ่านการใช้สี รูปทรง กลิ่น รส มาใช้เปรียบและสื่อความหมายเหตุการณ์ของตัวละครที่ปรากฏในการแสดงโขน ในการสร้างสรรค์งานศิลปกรรมสมัยใหม่ผ่านโขนบนพื้นฐานหลักการสุนทรียศาสตร์และวิทยาศาสตร์ โดยมีความสำคัญในแง่ของการสร้างเนื้อหาให้มีความสอดคล้องกันระหว่างเนื้อหาภายในและสภาพแวดล้อมที่มุ่งหวังให้เกิดประสบการณ์เรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสและการรับรู้นั้น