การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณรายวิชาวิทยาศาสตร์ด้วยการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5

บทคัดย่อ

 การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรายวิชาวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ก่อนและหลังได้รับการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม 2) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณรายวิชาวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ก่อนและหลังได้รับการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม 3) เพื่อศึกษาพฤติกรรมการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม 4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้ โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คือ นักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จากโรงเรียนวังไกลกังวล ในพระบรมราชูปถัมภ์ ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2566 จำนวน
1 ห้องเรียน จำนวน 39 คน โดยใช้การสุ่มอย่างง่าย (Simple random sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1) แผนการจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม 2) แบบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรายวิชาวิทยาศาสตร์3) แบบวัดความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณ 4) แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน และ 5) แบบสอบถามความพึงพอใจ การวิเคราะห์ข้อมูลในงานวิจัยนี้ ได้แก่ การวิเคราะห์ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) ผลการศึกษาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนรายวิชาวิทยาศาสตร์โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถามของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หลังการจัดการเรียนรู้สูงกว่าก่อนการจัดการเรียนรู้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ผลการศึกษาความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณโดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถามของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หลังการจัดการเรียนรู้สูงกว่าก่อนการจัดการเรียนรู้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3) พฤติกรรมการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถาม พบว่านักเรียนมีความกระตือรือร้นและสนใจในการอ่านกรณีตัวอย่างในเรื่องราวต่าง ๆ และมีความสนใจที่จะอยากหาคำตอบมากขึ้นเมื่อครูกระตุ้นด้วยคำถามตามระดับการตั้งคำถามของ Bloom สามารถร่วมกันระบุปัญหา สาเหตุจากกรณีตัวอย่าง สามารถแบ่งประเด็นการเรียนรู้ เพื่อให้สมาชิกภายในกลุ่มไปหาคำตอบตามบทบาทหน้าที่ของตนเองได้ สามารถทำกิจกรรม ทดลอง สืบค้นข้อมูลตามหน้าที่ของตนเองได้ สามารถนำข้อมูลที่ได้มาแลกเปลี่ยนข้อมูลกับเพื่อนในกลุ่ม และเพื่อนในชั้นเรียนได้ หรือการนำข้อมูลมาตีความและสรุปเป็นความหมายของข้อมูลได้ และสามารถร่วมกันพิจารณาคำตอบจากกรณีตัวอย่างอีกครั้งโดยประเมินว่าคำตอบน่าจะเป็นไปได้มากที่สุด ซึ่งมีการแสดงความคิดเห็นโต้แย้งและใช้เหตุผลอ้างอิงได้ 4) ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 ที่มีต่อการจัดการเรียนรู้โดยใช้กรณีตัวอย่างเป็นฐานร่วมกับเทคนิคการตั้งคำถามโดยภาพรวม พบว่านักเรียนมีความพึงพอใจในระดับมาก