ผลของการฝึกสมาธิที่มีต่อความเข้มแข็งทางจิตใจตามแนวพุทธจิตวิทยา ของกลุ่มผู้ปฏิบัติธรรมวัยผู้ใหญ่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อศึกษาระดับความเข้มแข็งทางจิตใจตามแนวพุทธจิตวิทยาของกลุ่มผู้ปฏิบัติธรรมวัยผู้ใหญ่ และ ๒) เพื่อศึกษาผลของการฝึกสมาธิที่มีต่อความเข้มแข็งทางจิตใจตามแนวพุทธจิตวิทยาของกลุ่มผู้ปฏิบัติธรรมวัยผู้ใหญ่ ช่วงอายุ 41-60 ปี รูปแบบงานวิจัยนี้ เป็นแบบกึ่งทดลอง แบบก่อนและหลังการทดลอง (One-Group Pretest – Posttest Design) แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มทดลอง และกลุ่มควบคุม จำนวนกลุ่มละ 30 คน ทั้ง 2 กลุ่มได้รับการทดสอบด้วยแบบวัดความเข้มแข็งทางจิตใจก่อนและหลังการทดลอง หลังจากนั้นกลุ่มทดลองได้เข้าร่วมโครงการปฏิบัติธรรมเป็นเวลา 4 วัน โดยแบ่งเวลาปฏิบัติธรรมออกเป็น ช่วงเช้า 2 ครั้ง ครั้งละ 2 ชั่วโมง ช่วงบ่าย 2 ครั้ง ครั้งละ 3 ชั่วโมง ทุก ๆ ครั้งพัก 2 ชั่วโมง การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติ ประกบอด้วย ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และทดสอบสมมติฐานด้วยค่า t-test
ผลการวิจัยพบว่า
- ระดับความเข้มแข็งทางจิตใจตามแนวพุทธจิตวิทยาของกลุ่มทดลองสูงขึ้นทั้งในด้านศรัทธาและการเห็นคุณค่าในตนเอง (
=44, S.D.=0.54) รองลงมาด้านสัมพันธภาพที่ดีต่อตนเองและผู้อื่น ( = 4.32, S.D.= 0.56) ด้านความมั่นคงของจิตใจ (
- ผลของการฝึกสมาธิที่มีต่อความเข้มแข็งทางจิตใจตามแนวพุทธจิตวิทยาของกลุ่มผู้ปฏิบัติธรรมวัยผู้ใหญ่ ช่วงอายุ 41-60 ปี พบว่า ความเข้มแข็งทางจิตใจของกลุ่มทดลองหลังการทดลอง สูงขึ้นและมากกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับที่ .001
Article Details
References
กรมสุขภาพจิต. (2563). แนวทางการดูแลสุขภาวะด้านจิตใจ. (พิมพ์ครั้งที่1). กรุงเทพมหานคร: บียอนด์พับลิสชิ่ง.
กูล โพธิ์ทอง. (2560). กระบวนการตื่นรู้เพื่อพัฒนาจิตตนตามแนวพุทธจิตวิทยา. ในดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพุทธจิตวิทยา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ณาตรการณ์ ชยุตสาหกิจ. (2557). การสนับสนุนจากครอบครัว ความหมายในชีวิตและสุข
ภาวะในเยาวชนผู้กระทำผิดที่ใช้สารเสพติด: การวิจัยแบบผสานวิธี. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาจิตวิทยา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ทิพย์ธิดา ณ นคร. (2552). การพัฒนาตัวบ่งชี้ภูมิคุ้มกันเพื่อการเผชิญวิกฤติตามแนวพุทธจิตวิทยาสำหรับวัยผู้ใหญ่. ในดุษฎีนิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาพุทธจิตวิทยา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
ประพันธ์ ศุภษร และคณะ. (2555). กระบวนการพัฒนาจิตอาสาตามแนวพระพุทธศาสนา. ในรายงานการวิจัยสถาบันวิจัยพุทธศาสตร์. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระธรรมมงคลญาณ(พระอาจารย์วิริยังค์สิรินธโร). (2556). หลักสูตรครูสมาธิเล่ม1. (พิมพ์ครั้งที่11). กรุงเทพมหานคร: พิฆณี.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2546). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มลวิภา เหมือนพรหม. (2554). “โปรแกรมเสริมสร้างความเข้มแข็งทางใจในการป้องกันการฆ่าตัวตายในกลุ่ม นักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย”. ในรายงานการศึกษาอิสระปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
เริงชัย หมื่นชนะ. (2558). ระบบและทฤษฎีพุทธจิตวิทยา. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 2(1), 63-78.
สุเมธ โสฬศ. (2554). “การศึกษาเครื่องมือจำแนกจริตที่เหมาะสมในการเจริญสติปัฏฐาน”. ในวิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
Campbell, A. Converse P. E. & Rodgers. W. L. (1976). The Quality of American Life:Perceptions, Evaluations and Satisfactions. Russell Sage Foundation.
Phophichit, N. (2018).The effects of Buddhist Psychological factors on Resilience of Adolescents (Doctoral dissertation). Mahachulalongkornrajavidyalaya University.