ไตรสิกขากับการพัฒนาคุณภาพชีวิต

Main Article Content

พระมหาจิณณวัตร สุจิณฺโณ กันยาประสิทธิ์
พระมหาธีระชัย สุจิตฺโต ภักมี

บทคัดย่อ

            โลกมีความเจริญงอกงามพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ก็เพราะมีมนุษย์เป็นกลไก ในการพัฒนามนุษย์ก็มีกระบวนการศึกษาเป็นกลไกในการพัฒนานั้นคือพัฒนาปัญญาให้รู้รอบ รู้แจ้ง รู้ลึกและรู้จริง ในการที่จะนำตนเอง ครอบครัว สังคม ไปสู่ความเจริญก้าวหน้า ดังนั้นจึงนับว่าการศึกษาเป็นเครื่องมือสำคัญยิ่งในการพัฒนามนุษย์ ไม่ว่าประเทศใดๆ ก็ใช้การศึกษาเป็นเครื่องมือในการพัฒนาคนของตนเอง เพื่อจะได้นำพาประเทศชาติของตนไปสู่ความเจริญก้าวหน้า แต่การศึกษาที่ใช้เป็นเครื่องมือการพัฒนามนุษย์นั้นยังไม่สมบูรณ์ กล่าวคือส่วนใหญ่จะเน้นการเรียนเก่ง เรียนดี มีวิชาการเป็นเลิศ สอนให้อยู่อย่างผู้เก่ง ผู้กล้า สามารถเอาตัวรอดได้เป็นหลัก ไม่ได้สอนการฝึกจิตฝึกใจให้มีศีลธรรมคุณธรรม จะเห็นได้จากข่าวสารทางสื่อสารต่างๆ ทั้งระดับผู้บริหารระดับสูงของประเทศ ทะเลาะวิวาทกัน นักการเมืองคอรัปชั่น ผู้ใหญ่รังแกเด็ก การละเมิดทางเพศ เยาวชนติดสิ่งเสพติด ฯลฯ ทั้งในประเทศตะวันตกและตะวันออกนั้นเป็นเพราะการศึกษาไม่ได้จัดสอนเน้นหนักในกระบวนการสร้างศีลธรรมคุณธรรมแก่คนในชาติของตนๆ


            การพัฒนาตนตามหลักไตรสิกขา เป็นการฝึกปฏิบัติเพื่อให้ชีวิตดีงาม การฝึกให้คนเจริญงอกงามเช่นนี้ เป็นหนทางที่นำเขาเหล่านั้น เข้าถึงอิสรภาพทางจิตและเกิดสันติสุข อย่างแท้จริง วิธีการฝึกหรือกระบวนการฝึกที่ทำให้ชีวิตที่ดีงามนั้นเป็น “สิกขา”ส่วนตัวชีวิตที่ดีงามหรือมีวิถีชีวิตที่ดีเกิดขึ้นจากการฝึกก็เป็น “มรรค” การดำเนินชีวิตที่ดี ที่ถูกต้อง คือ มรรค แต่การที่จะมีชีวิตที่ดีงามที่ถูกต้องได้ก็ต้องมีการฝึกฝนและพัฒนา การฝึกฝนและพัฒนา ก็คือ สิกขา เพราะฉะนั้นสิกขาก็คือ การฝึกมนุษย์ให้มีชีวิตที่ดีและถูกต้อง

Article Details

บท
Academic Article

References

พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช ป.ธ.9), (2551). พจนานุกรมเพื่อการศึกษาพุทธศาสน์, พิมพ์ครั้งที่ 3, กรุงเทพฯ : ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), (2558). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลธรรม, พิมพ์ครั้ง

ที่ 31, กรุงเทพฯ : ผลิธัมม์.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต), พุทธธรรม ฉบับปรับขยาย.

พระเมธีวรญาณ (สายเพชร วชิรเวที), (2557).“การศึกษาวิเคราะห์คัมภีร์ปรมัตถมัญชุสาวิสุทธิ

มรรคมหาฎีกา”, บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระวันชัย กนฺตวณฺโณ (คำเที่ยง), (2559). “การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ตามหลักไตรสิกขาของ เทศบาลตำบลในเขตอำเภอแพร่ จังหวัดแพร่”, บัณฑิตวิทยาลัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลง

กรณราชวิทยาลัย.

พระสุมิตร สุจิตฺโต, ธิติวุฒิ หมั่นมี, (2561). กลไกการพัฒนาคุณภาพชีวิตด้วยไตรสิกขา, วารสาร สมาคมศิษย์เก่า มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 7(2), 57-67.

ลิปปนนท์ เกตุทัต, (2538). การพัฒนาคุณภาพชีวิต. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สงวน สุทธิเลิศอรุณ, (2545). พฤติกรรมมนุษย์กับการพัฒนาตน. กรุงเทพฯ : ทิพย์วิสุทธิ์.

สมใจ ลักษณะ, (2543). การพัฒนาประสิทธิภาพในการทำงาน.กรุงเทพฯ :สถาบันราชภัฏสวนสุนันทา.

สุมานพ ศิวารัตน์, (2560). การพัฒนาคุณภาพชีวิตด้วยไตรสิกขา. วารสารสถาบันวิชาการป้องกัน ประเทศ, 8(1), 36-48.