เพลงไวรัล เพลงฮิตติดหู: การศึกษากลวิธีทางภาษาเชิงสร้างสรรค์ในเพลงไวรัลบนแอปพลิเคชัน TikTok

Main Article Content

ทรงพร แสงทอง
ประภาภัทร ปากรพรหม
มัณฑนา สุวรรณรัตน์
พรหมมินทร์ ประไพพงษ์

บทคัดย่อ

เพลงไวรัล (viral song) เป็นเพลงที่ได้รับความนิยมและเผยแพร่ผ่านสื่อสังคมออนไลน์อย่างรวดเร็ว  
จนกลายเป็นเพลงยอดนิยม บทความนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาเชิงสร้างสรรค์ที่ปรากฏ 
ในเพลงไวรัล โดยใช้แนวคิดความคิดสร้างสรรค์เชิงภาษา (linguistics creativity) และศึกษาข้อมูลจากเพลงไวรัลบนแอปพลิเคชัน TikTok จำนวน 177 เพลง ผลการศึกษาพบกลวิธีทางภาษาเชิงสร้างสรรค์ทั้งหมด 9 กลวิธี ได้แก่ การดัดแปลงเสียง การเล่นเสียง การซ้ำคำ การใช้ภาษาไทยสลับภาษาอังกฤษ การใช้คำสแลง การสร้างศัพท์ การใช้ความไม่เข้ากัน การใช้อุปลักษณ์ และการนำเพลงเก่ามาดัดแปลงใหม่ กลวิธีข้างต้นทำให้เพลงไวรัลมีความสนุกสนานและแปลกใหม่ ส่งผลให้เพลงได้รับกระแสความนิยม  

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
แสงทอง ท., ปากรพรหม ป., สุวรรณรัตน์ ม., & ประไพพงษ์ พ. (2025). เพลงไวรัล เพลงฮิตติดหู: การศึกษากลวิธีทางภาษาเชิงสร้างสรรค์ในเพลงไวรัลบนแอปพลิเคชัน TikTok. วารสารมนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 47(2), 27–49. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/mpjh/article/view/284787
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กตัญญู แก้วหานาม และคณะ. (2564). ฟ้ารักพ่อ. สถาบันพระปกเกล้า. https://url.in.th/DpCgf

กรัณฑรัตน์ หัสจำนงค์ และ สุวัฒนา เลี่ยมประวัติ. (2562). การใช้วัจนกรรมในเพลงประจำสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ. วารสาร Veridian E-journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and arts), 12(3), 86–99.

กรัณฑรัตน์ หัสจำนงค์. (2561). เนื้อหาและการใช้ภาษาไทยเพลงประจำสถาบันอุดมศึกษาของรัฐ (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตร์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพมหานคร.

กัญญนัช ชะนะจิตร. (2560). การสร้างคำและความหมายของสแลงในเฟซบุ๊ก (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ปทุมธานี

กุลธิดา ทองเนตร และ อรทัย สุขจ๊ะ. (2565). กลวิธีการใช้ภาษาในบทเพลงลูกทุ่งที่ขับร้องโดยศิลปินไม้เมือง. วารสารอักษราพิบูล, 3(2), 51–68.

ณรงค์ วงค์ไชย. (2567, 10 กันยายน). TikTok: แพลตฟอร์มการสื่อสารและการสร้างสรรค์ในยุคดิจิทัล. มหาวิทยาลัยพะเยา. https://www.up.ac.th/NewsReadBlog2.aspx?itemID=32784

ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2556). วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ตามแนวภาษาศาสตร์: แนวคิดและการนำมาศึกษาวาทกรรมในภาษาไทย. โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

บุษดี อรสิริวรรณ. (2555). กลวิธีการสร้างอารมณ์ขันในการ์ตูนสามก๊กฉบับบันลือสาส์น. ในรายงานการประชุมวิชาการแห่งชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน ครั้งที่ 9 (หน้า 606–614). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน

ปุ่น ชมภูพระ, ปพชิญา พรหมกันธา, และ พัทธนันท์ พาป้อ. (2564). กลวิธีการใช้ภาษาในบทเพลงเพื่อชีวิตของ “พงษ์สิทธิ์ คำภีร์”. ใน รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติครั้งที่ 7 “วิถีพุทธ วิถีชุมชน รากฐานชีวทัศน์เชิงสังคมล้านนาในสังคมวิถีใหม่” (หน้า 487–502). วิทยาลัยสงฆ์ลำพูน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พีรพงษ์ เคนทรภักดิ์. (2564). วาทกรรมความรักในเพลงลูกทุ่งอีสานร่วมสมัย (วิทยานิพนธ์ศิลปะศาสตร์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, มหาสารคาม.

เมทยา ปรียานนท์, และ เอกวิชญ์ เรืองจรูญ. (2568). ปัจจัยที่ทำให้เพลงเป็นไวรัลบนโลกออนไลน์กรณี ศึกษาเพลง "เมร่อน" โดย เอแคลร์ จือปาก. วารสารดนตรีบ้านสมเด็จฯ, 7(1), 142–156.

โย. (2567, 13 พฤษภาคม). เพลงฮิต แอ่นระแนง แปลว่าอะไร ศัพท์ใหม่ติดหู พร้อมความนัยแบบเร่าร้อน. Thethaiger. https://thethaiger.com/th/news/1140022/#google_vignette

ศิวิไล ชูวิจิตร. (2549). การวิเคราะห์การใช้ภาษาในเพลงไทยสากลของบริษัท อาร์.เอส.โปรโมชั่น 1992 จำกัด ช่วงปี พ.ศ. 2542 -2546 (สารนิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพฯ

สปริงนิวส์. (2567, 20 มีนาคม). เปิดสถิติ ปี 2024 ประเทศไหนมีคนใช้ TikTok ติ๊กต็อก มากที่สุด คนไทยฉ่ำติดที่ 9. Springnews. https://www.springnews.co.th/digitalbusiness/digital-marketing/848802

สาวิตรี พฤกษาชีวะ. (2550). การศึกษาวิเคราะห์บทเพลงเพื่อชีวิตของวงคาราบาว. วารสารภาษาไทยและวัฒนธรรมไทย, 1(1), 126–134.

สุขุมาล จันทวี. (2536). การวิเคราะห์เพลงไทยสากลแนวใหม่ในช่วงปี พ.ศ. 2524 ถึง พ.ศ. 2534 (ปริญญานิพนธ์). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพมหานคร.

อมรินทร์ทีวีออนไลน์. (2567, 6 กุมภาพันธ์). เปิดเหตุผล ทำไม TikTok มีอิทธิพลต่อวงการเพลง แม้ต้องฝืนทนกับค่าตอบแทน น้อยนิด. Amarintv. https://www.amarintv.com/spotlight/business-marketing/59262

Bauer, L. (2001). Morphological productivity. Cambridge University Press.

Bergs, A. (2019). What, if anything, is linguistic creativity. Gestalt Theory, 41(2), 173–183.

Chen, H., Ma, D., & Sharma, B. (2023). Short video marketing strategy: evidence from successful entrepreneurs on TikTok. Journal of Research in Marketing and Entrepreneurship, 26(2), 257–278.

Chomsky, N. (1965). Aspects of the theory of syntax. MIT Press.

Chomsky, N. (2003). The reasons of state. Penguin.

Fateeva, N. A. (2018). Grammatic innovations in the modern poetry as manifestation of linguistic creativity. Vestnik Volgogradskogo Gosudarstvennogo Universiteta. Serija 2, Jazykoznanije, 17(2), 44–52.

Heidari-Shahreza, M. A. (2024). When language is play: Looking into linguistic creativity through language play. Creativity Journal: Theories, Research & Applications, 11(1), 18–35.

McDonough, R. (1993). Linguistic creativity. In Linguistics and Philosophy (pp. 125–162). Pergamon.

Naumann, M. (2024). How to write a viral song. Lyric Mastery. https://www.lyricmastery.com/how-to-write-a-viral-song

Okanovic, I., & Agnès, T. (2023). TikTok: A modern spotlight on emerging artists: Understanding why and how TikTok users take part in viral behaviors towards musical artists on the platform [Master’s thesis, Jönköping University]. DiVA Portal.

Rakhilina, E., Vyrenkova, A., & Polinsky, M. (2016). Linguistic Creativity in Heritage Speakers. Glossa: a journal of general linguistics, 1(1), 1–29.

Sampson, G. (2016). Two ideas of creativity. In M. Hinton (Ed.), Evidence, Experiment and Argument in Linguistics and the Philosophy of Language (pp. 15–26). Peter Lang. https://doi.org/10.3726/978-3-653-05840-6

Ugoala, B. (2024). Generation Z’s lingos on TikTok: Analysis of emerging linguistic structures. Journal of Language and Communication, 11(2), 211–224.

Yeskendir, S., Zhumanbekova, N., & Nurzhanova, Z. (2024). Linguistic creativity in British media discourse. Scientific Herald of Uzhhorod University Series Physics. https://doi.org/10.54919/physics/56.2024.1233bk9