การสกัดหลักคำสอนเรื่องมหาสติปัฏฐานตามแนวทางปฏิบัติ ของพระราชพรหมยาน (หลวงพ่อฤาษี ลิงดำ)

ผู้แต่ง

  • สรัญญา โชติรัตน์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้-แพร่ เฉลิมพระเกียรติ
  • พระครูโสภณกิตติบัณฑิต (บุญเสริม ศรีทา) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตแพร่

คำสำคัญ:

มหาสติปัฏฐาน, พระพรหมราชพรหมยาน (หลวงพ่อฤาษี ลิงดำ), หลักคำสอน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสกัดหลักคำสอนเรื่องมหาสติปัฏฐานสูตรตามแนวทางปฏิบัติของพระราชพรหมยาน (หลวงพ่อฤาษี ลิงดำ) เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพลักษณะการพรรณนาโดยกลุ่มตัวอย่างคลิปข้อมูลผ่านช่องทาง YouTube จำนวน 16 คลิป และเอกสารที่เกี่ยวข้องธรรมบรรยายเรื่องมหาสติปัฏฐาน ผลการวิจัยพบว่า 1) ฐานกาย อานาปานสติกรรมฐานเป็นภาคพื้นสำคัญทุกฐาน สติกำหนดลมหายใจ สัมปชัญญะกำหนดความรู้ตัว เข้าถึงฌาน 4 ใช้สมถกรรมฐานเป็นฌานไปสู่วิปัสสนา พิจารณาปฏิกูล ธาตุ 4 นวสี 9 ขันธ์ 5 ละนิวรณ์ 5 2) ฐานเวทนา ความทุกข์คือตัวอารมณ์ ให้รู้อารมณ์ วางอารมณ์ ควบคุมกำลังใจด้วยศีล อิทธิบาท 4 พรหมวิหาร 4 จรณะ 15 บารมี 10 เป็นกำลังพลังอารมณ์ไปเป็นวิปัสสนาด้วยฐานธรรม 3) ฐานจิต เป็นศูนย์กลางปฏิบัติ สติคุมจิตและพัฒนาจิต 16 อย่างให้จิตรู้อาการ สมาธิคือตัวรู้ ฌานคือจิตทรงสมาธิ จิตทรงฌาน ใช้เทคนิคมโนมยิทธิเป็นการฝึกให้มีฤทธิ์ทางจิตใจให้สัมผัสตามความเป็นจริง 4) ฐานธรรม ปัญญารู้ตามความเป็นจริงเป็นวิปัสสนาญาณ เห็นกฎความธรรมดาเห็นความไม่เที่ยง ไม่ยึดมั่นถือมั่นอะไร ใช้ปัญญาพิจารณาอริยสัจ 4 พัฒนาฐานกาย เวทนา จิต ธรรม ปฏิบัติย้อนกลับไปมาเพียรปฏิบัติตลอดเวลา มุ่งสู่พระนิพพาน

References

จักรกฤษณ์ วิทย์สุภาเลิศ. (2565) . ความเปลี่ยนแปลงในลักษณะความเป็นบุคคลศักดิ์สิทธิ์ทางพระพุทธศาสนาในประเทศไทย: กรณีศึกษาหลวงพ่อพรพหมยาน (วีระ ถาวโร, ป.ธ.4, หลวงพ่อฤาษีลิงดำ) (พ.ศ.2508-2535). วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์, 9(2), 1-27. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/thammasat_history/article/view/261585

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2536) . รวมคำสอนธรรมปฏิบัติของหลวงพ่อพระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) มหาสติปัฏฐาน 4 เล่มที่ 1 งานบำเพ็ญกุศลทักษิณานุสรณ์ถวายหลวงพ่อพระราชพรหมยาน. วัดจันทาราม (ท่าซุง) อุทัยธานี.

พระมหาวีระ ถาวโร. (2516) . มหาสติปัฏฐาน 4. วัดเพชรสมุทรวรวิหาร จังหวัดสมุทรสงคราม.

พระอธิการพรชัย วิชฺชโย. (2554) . การศึกษาวิเคราะห์ผลงานด้านการเผยแพร่พระพุทธศาสนาของพระราชพรหมยาน (หลวงพ่อฤาษีลิงดำ) [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พศิน อินทรวงค์. (2563) . สมถะเท้าขวา วิปัสสนาเท้าซ้าย (พิมพ์ครั้งที่ 6) . อมรินทร์พริ้นติ้ง.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้า สิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สรัญญา โชติรัตน์, วัชรี เลขะวิพัฒน์, วิลาสีนี บุญธรรม, และ พระครูสังฆบุญเสริม กิตฺติวณฺโณ (บุญเสริม ศรีทา) (2564) . การวิเคราะห์ผลงานวิจัยตามแนวทางครูบาอาจารย์ที่เกี่ยวข้องเพื่อสกัดหลักคำสอน. ในรายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติ “ราชภัฏกรุงเก่า” ครั้งที่ 4 ภาคบรรยายรูปแบบ online (น.203-210) . มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา

เสถียร ทั่งทองมะดัน, พระมหาสุพร รกขิตธมโม, ประสพฤกษ์ รัตนยงค์, เบญจมาศ สุวรรณวงศ์, สิรภพ สวนดง และสงวน หล้าโพนทัน. (2558) . สมถกัมมัฏฐานในฐานะเป็นบาทฐานของมโนยิทธิ. วิทยาเขตนครราชสีมา มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

อดิสรณ์ ประทุมถิ่น, พัชรินทร์ อนันต์ศิริวัฒน์, และพรหมพิสิฐ พันธ์จันทร. (2561) . วิเคราะห์การใช้ภาพพจน์เพื่อถ่ายทอดพุทธธรรมคำสอนด้านการเจริญพระกรรมฐานของพระราชพรหมยาน. วารสารมังรายสาร สถาบันภาษาและวัฒนธรรมนานาชาติ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 6 (2) , 17-26. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/mrsj/article/view/176225

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2556, 17 เมษายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-09 เวทนานุปัสสนา. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=UJHJz4fp2uc

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2556, 22 เมษายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-01 มหาสติปัฏฐานสูตร. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=Df1eNiX_3gQ

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2556, 22 เมษายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-02 มหาสติปัฏฐานสูตร. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=oDOrYDqiPmc

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2556, 23 เมษายน) . มหาสติปัฏนุปัสสฐานสูตร-08 สรุปกายานา. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=mVV6WYXK2mk

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2556, 23 เมษายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-11 ธัมมานุปัสสนา-นิวรณ์บรรพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=PymWSj6UoB8

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2555, 27 เมษายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-03 กายานุปัสสนา-อิริยาบถบรรพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=iKvvxwN_aqo

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2555, 27 เมษายน) . มหาสติปัฏฐาน-04 กายานุปัสสนา- สัมปชัญญะบรรพ. Youtube. https://youtu.be/X3DZL8H_h-U?si=DlxEHrRtmlUfw1yZ

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2555, 27 เมษายน) . มหาสติปัฏฐาน-05 กายานุปัสสนาปฏิกูลมนสิการบรรพ. Youtube. https://youtu.be/woFvWIFRxss?si=SjsSpa-yBYwMB7_C

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2555, 27 เมษายน) . มหาสติปัฏฐาน-06 กายานุปัสสนาธาตุบรรพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=v9KF82L2Vu0

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2554, 18 กรกฎาคม). มหาสติปัฏฐาน-12 ธัมมานุปัสสนาขันธ์บรรพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=7MSv99pNcaw

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2554, 18 กรกฎาคม). มหาสติปัฏฐาน-13 ธรรมานุปัสสนา-อายตนะบรรพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=2fGf602jtoc

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2554, 18 กรกฎาคม). มหาสติปัฏฐานสูตร-14 ธรรมานุปัสสนา-โพฌชงค์ 7. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=EPlfPwQ5yBQ

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2554, 18 กรกฎาคม). มหาสติปัฏฐาน-15 ธรรมานุปัสสนา-สัจจบรรพ. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=rQ_kCz7taKg

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2554, 18 กรกฎาคม). มหาสติปัฏฐาน-16 ธรรมานุปัสสนา-สัจจบรรพ (สรุป) . Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=kibZszHn-gA

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2561, 7 พฤศจิกายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-07 กายานุปัสสนา นวสีถิกาบรรพ. Youtube. https://youtu.be/e3nPrDdzy6E?si=UPG8Tb0aOoaVw1Zq

พระราชพรหมยาน (วีระ ถาวโรมหาเถร) . (2555, 27 พฤศจิกายน) . มหาสติปัฏฐานสูตร-10 จิตตานุปัสสนา. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=Yd8p-rA8DVY

วิชัย เทียนถาวร. (2563, 21 พฤษภาคม) . หลวงพ่อฤาษีลิงดำ แห่งวัดท่าซุง โดย นพ.วิชัย เทียนถาวร. มติชนออนไลน์. https://www.matichon.co.th/article/news_2193049

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-05-01