นวัตกรรมการจัดการขยะอินทรีย์เชิงพุทธเพื่อสร้างพลังงานทดแทน ในครัวเรือนของจังหวัดลำปาง
คำสำคัญ:
การจัดการขยะอินทรีย์เชิงพุทธ, ครัวเรือนของจังหวัดลำปาง, นวัตกรรม, พลังงานทดแทน, หลักไตรสิกขาบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษากระบวนการจัดการขยะในครัวเรือนพื้นที่ชุมชน 2) พัฒนานวัตกรรมการจัดการขยะอินทรีย์ในรูปแบบก๊าซชีวภาพ เพื่อสร้างพลังงานทดแทนในครัวเรือนพื้นที่ชุมชน
3) ส่งเสริมระบบการจัดการขยะอินทรีย์เชิงพุทธในรูปแบบก๊าซชีวภาพ เพื่อนำไปสู่การมีส่วนร่วมในการจัดการขยะอินทรีย์ เพื่อสร้างพลังงานทดแทนในครัวเรือนพื้นที่ชุมชนตำบลบ่อแฮ้ว อำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีกระบวนการเก็บข้อมูลแบบการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญแบบเฉพาะ จำนวน 5 กลุ่ม ได้แก่ นักวิชาการ ผู้บริหาร ปราชญ์ท้องถิ่น ผู้นำท้องถิ่น กลุ่มชุมชน จำนวน 25 คน
ผลการวิจัยพบว่า
- การที่ประชากรมีความรู้และความเข้าใจในการจัดการขยะในครัวเรือนส่งผลดีหลายด้าน ได้แก่ 1) การแปรรูปขยะเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ช่วยลดการใช้ทรัพยากรและลดปริมาณขยะ 2) คุณภาพชีวิตและสุขอนามัยดีขึ้นจากสภาพแวดล้อมที่สะอาด 3) ประชาชนภาคภูมิใจในการสร้างชุมชนสะอาดที่ส่งเสริมการท่องเที่ยวและเศรษฐกิจ
4) การร่วมมือกันในชุมชนทำให้เกิดความสามัคคี 5) ชุมชนเป็นต้นแบบในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ - การนำนวัตกรรมการจัดการขยะอินทรีย์ เพื่อสร้างพลังงานทดแทนในรูปแบบก๊าซชีวภาพในครัวเรือนช่วยให้ได้พลังงานสะอาด ลดค่าใช้จ่าย ลดขยะฝังกลบ ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและชะลอภาวะโลกร้อน นอกจากนี้ยังสามารถนำกากตะกอนที่เหลือไปทำปุ๋ยอินทรีย์และทำให้ชุมชนพึ่งพาตนเองในด้านพลังงาน ช่วยบริหารจัดการทรัพยากรอย่างมีประสิทธิภาพ
- การบูรณาการหลักไตรสิกขากับนวัตกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในการจัดการขยะอินทรีย์ช่วยส่งเสริมความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมในระดับบุคคลและชุมชน พัฒนาจิตสำนึกและการมีส่วนร่วมในการคัดแยกขยะ ทำให้การจัดการขยะมีประสิทธิภาพ ไม่ก่อมลพิษ และช่วยลดปัญหาขยะล้นเมือง สร้างคุณภาพชีวิตที่ดีและชุมชนที่น่าอยู่อาศัยในจังหวัดลำปาง
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมมลพิษ. (2559). แผนแม่บทการบริหารจัดการขยะมูลฝอยของประเทศ (พ.ศ. 2559-2564). กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. สืบค้น 29 พฤษภาคม 2567, จาก https://www.pcd.go.th/publication/5061
กรมควบคุมมลพิษ. (2560). รายงานสถานการณ์ขยะมูลฝอยชุมชนของประเทศไทย ปี 2559. สำนักจัดการกากของเสียและสารอันตราย.
จินตวีร์ เกษมศุข. (2561). แนวคิดการมีส่วนร่วมของประชาชน เพื่อการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืน. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 26(50), 169-186. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/husojournal/article/view/116188
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2552). พระพุทธศาสนากับการพัฒนาคนและสังคม (พิมพ์ครั้งที่ 12). กระทรวงมหาดไทย
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2567). จะพัฒนาคนกันได้อย่างไร? (พิมพ์ครั้งที่ 17). วัดญาณเวศกวัน. https://www.watnyanaves.net/th/book_detail/116