อัฏฐสุตรา

บทคัดย่อ

บทวิจารณ์หนังสือเรื่อง อัฏฐสุตรา เป็นนวนิยายวิทยาศาสตร์อิงประวัติศาสตร์ที่อธิบายแนวคิดทางปรัชญา ผ่านบทสนทนาของตัวละคร ซึ่งพบแนวคิดเชิงปรัชญาในเนื้อเรื่องอยู่ 2 กลุ่ม คือ แนวคิดเชิงพุทธปรัชญาและแนวคิดเชิงปรัชญาเต๋า จัดอยู่ในขอบเขตแนวคิดเชิงปรัชญาย่อย 4 สาขา ได้แก่ อภิปรัชญา จริยศาสตร์ สุนทรียศาสตร์ และ ญาณวิทยา ทั้งนี้ยังมีความพยายามเชื่อมโยงหลักธรรม อิทัปปัจจยตา และ ปฏิจจสมุปบาท สะท้อนแนวคิดเรื่อง สังสารวัฏ กฎแห่งกรรม และ แนวคิดเรื่องเจตจำนงเสรี ขณะเดียวกันเนื้อหาเชิงปรัชญาและวิทยาศาสตร์ในหนังสือเรื่องนี้ ปรากฎฐานะคู่ตรงข้าม โดยวิทยาศาสตร์อยู่ในรูปของระบบความคิด สิ่งประดิษฐ์สนองตัณหาหรือสิ่งที่เกี่ยวพันกับพฤติกรรมด้านมืดของมนุษย์ ขณะที่ปรัชญาปรากฎในรูปของระบบความคิดที่ให้ความหวัง ทางแก้ปัญหา หรือพฤติกรรมของตัวละคร ยังผลให้มุ่งเน้นไปที่การเตือนใจหรือสั่งสอนมนุษย์ ราวกับเป็นนิทานสอนใจที่กำลังชักจูงให้ผู้อ่านทำความดี เว้นจากความชั่วร้ายและหันกลับมาสำรวจโลกภายในของตนเอง ผ่านกลวิธีการนำเสนอ นำไปสู่การอภิปรายปัญหาเรื่องความทุกข์ตามทัศนะพุทธปรัชญา ทั้งเรียกร้องให้ผู้อ่านหันมาดำเนินชีวิตอย่างกลมกลืนกับธรรมชาติตามทัศนะปรัชญาเต๋า และ วิทยาศาสตร์ ในเชิงประนีประนอม หนังสือเรื่อง อัฏฐสุตา จึงจัดเป็นงานกลุ่มหนึ่งที่ทำให้แนวคิดเชิงปรัชญาเบ่งบาน ทั้งยังสื่อว่าปรัชญาศาสนาและวิทยาศาสตร์สามารถอยู่ร่วมกันได้ วิทยาศาสตร์ทำให้ผู้อ่านมีจินตนาการ  มีพลังทางปัญญา และไม่ยอมแพ้ต่อความเป็นไปไม่ได้ทั้งปวง ขณะที่ปรัชญาช่วยทำให้รู้สึกถ่อมตน สอนให้เข้าใจธรรมชาติ มองโลกตามความเป็นจริง