การศึกษาวิเคราะห์หลักพุทธจริยศาสตร์ในการครองตนของคนไทยในปัจจุบัน
คำสำคัญ:
การครองตน, ปัญหาการครองตน, พุทธจริยศาสตร์บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการครองตนของคนไทยในปัจจุบัน 2) ศึกษาหลักพุทธจริยศาสตร์ที่สัมพันธ์กับการครองตน และ 3) วิเคราะห์หลักพุทธจริยศาสตร์ในการครองตนของคนไทยในปัจจุบัน เป็นการวิจัยเชิงเอกสาร โดยศึกษาข้อมูลจากพระไตรปิฎก หนังสือวิชาการทางพระพุทธศาสนามีพุทธศาสนสุภาษิต เป็นต้น และงานวิจัยที่เกี่ยวเรื่องตน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการใช้เหตุผลและให้เหตุผล แล้วนำเสนอผลการวิจัยด้วยวิธีการวิเคราะห์เขิงพรรณนา
ผลการวิจัยพบว่า
1. สภาพปัญหาการครองตนของคนไทยในปัจจุบัน พบว่า ปัญหาการครองตนของคนไทยในปัจจุบันมีอยู่ 3 ประการ ได้แก่ 1) จิตเปราะบางรักง่ายหน่ายเร็ว 2) ขาดการตรึกตรองอย่างรอบคอบ 3) ขาดความเพียรพยายาม ขาดการใฝ่รู้สู้สิ่งยาก
2. หลักพุทธจริยศาสตร์ที่สัมพันธ์กับการครองตน พบว่า 1) หลักสติสัมปชัญญะ คือ ความระลึกรู้เท่าทันต่อสิ่งที่มากระทบตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ 2) หลักโยนิโสมนสิการ คือ การเจริญปัญญา โดยการคิดพิจารณาอย่างละเอียด ถี่ถ้วน และลึกซึ้ง และ 3) หลักอิทธิบาท 4 คือสิ่งที่ทำให้เกิดหนทางสู่ความสำเร็จ หรือความต้องการที่จะทำสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่เสมอ และปรารถนาจะทำให้ได้ผลยิ่งๆ ขึ้นไป
3. หลักพุทธจริยศาสตร์ในการครองตนของคนไทยในปัจจุบัน พบว่า เมื่อนำหลักพุทธจริยศาสตร์ไปวิเคราะห์การครองตนของคนไทยในปัจจุบันแล้ว ทำให้ทราบว่า คนไทยมีการครองตนดีขึ้นในเรื่องเกี่ยวกับการใช้ชีวิตอย่างไม่ประมาทเลินเล่อ มีการครุ่นคิด ตรึกตรองไตร่ตรองใคร่ครวญ พิจารณาสิ่งต่างๆ อย่างรอบด้าน โดยคำนึงถึงคุณค่าแท้คุณค่าเทียม มีเหตุผลในเรื่องต่างๆ ก่อนลงมือทำ และเป็นคนมีความบากบั่น เพียรทำหน้าที่การงานทั้งงานของตนและงานที่ได้รับมอบหมายให้สำเร็จอยู่เสมอ
References
ชินชัย แก้วเรือน. (2558). การบูรณาการการครองใจคนตามแนวพระพุทธศาสนา. พิฆเนศวารสาร, 11(2), 154-168.
ณัฐชญา จิตภักดี และคณะ. (2564). การพัฒนามนุษย์ตามหลักพุทธจริยศาสตร์. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 8(2), 208-219.
พระธรรมโกศาจารย์ (พุทธทาสภิกขุ). (2539). การกลับมาแห่งศีลธรรม. กรุงเทพฯ: ธรรมสภา
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2564). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
รัตนะ ปัญญาภา. (2563). ถอดรหัสแนวคิดเพื่อชีวิตแนวพุทธ. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วศิน อินทสระ. (2547). การพึ่งตน. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: เรือนธรรม.
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร). (2554). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: ธนาเพรส.
โสวิทย์ บำรุงภักดิ์. (2563). พุทธจริยศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 2). ขอนแก่น: เอ็มมี่ ก๊อปปี้ เซนเตอร์.