คุณลักษณะของผู้บริหารตามหลักธรรมาภิบาล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 4

ผู้แต่ง

  • ปิยะธิดา คำบุญ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น
  • พระครูวินัยธรวรวุฒิ เตชธมฺโม (เฮียงเหี่ย) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น
  • สุนทร สายคำ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตขอนแก่น

คำสำคัญ:

คุณลักษณะผู้บริหาร;, ธรรมาภิบาล;, เขตพื้นที่การศึกษาขอนแก่น 4

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาแนวทางคุณลักษณะของผู้บริหารตามหลักธรรมาภิบาล และ 2) เสนอแนวทางคุณลักษณะของผู้บริหารตามหลักธรรมาภิบาล การวิจัยใช้ระเบียบวิธีแบบผสมผสานเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ กลุ่มตัวอย่างเชิงปริมาณ ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูผู้สอน จำนวน 264 คน โดยการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย และกลุ่มข้อมูลเชิงคุณภาพคือผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 12 รูป/คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามที่มีค่าความเชื่อมั่น .85 และแบบสัมภาษณ์ การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ส่วนเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหาตามหลักอุปนัย ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพคุณลักษณะของผู้บริหารตามหลักธรรมาภิบาล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 4 โดยภาพรวมและรายด้านอยู่ในระดับมาก โดยด้านที่มีการปฏิบัติสูงสุดคือ ด้านคุณธรรม รองลงมาคือ ด้านความคุ้มค่า นิติธรรม ความรับผิดชอบ ความโปร่งใส และต่ำสุดคือ ด้านการมีส่วนร่วม 2. แนวทางคุณลักษณะของผู้บริหารตามหลักธรรมาภิบาล ประกอบด้วย (1) ส่งเสริมความรู้ด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยี (2) มีบุคลิกภาพที่เอื้ออาทร พร้อมช่วยเหลือและสนับสนุนผู้อื่น (3) มีวิสัยทัศน์ที่ชัดเจนและเป็นรูปธรรม เพื่อกำหนดเป้าหมายและทิศทางที่ทุกคนเข้าใจได้ (4) สร้างกระบวนการมีส่วนร่วมในการพัฒนาแนวทางและกลยุทธ์ (5) ประเมินผลการดำเนินงานด้านวิชาการอย่างสม่ำเสมอ และ (6) สนับสนุนการเรียนรู้และพัฒนาความรู้ใหม่ เพื่อตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงและความต้องการขององค์กรอย่างต่อเนื่อง

เอกสารอ้างอิง

กมลพรรณ พึ่งด้วง. (2560). การบริหารตามหลักธรรมาภิบาลกับประสิทธิผลของสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสาคร. (วิทยานิพนธ์การบริการการศึกษามหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เจ้าอธิการบุญช่วย โชติวํโส (อุ้ยวงค์) และพระมหาสำรอง สญฺญโต (แสงทอง). (2562). ภาวะผู้นำตามหลัก ธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน อำเภอเมืองขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น, 6(1), 156-168.

บุญชม ศรีสะอาด. (2545). การวิจัยเบื้องต้น. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพฯ: สุวีริยสาส์น.

พงษ์ธร สิงห์พันธ์. (2564). การบริหารสถานศึกษาตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอำนาจเจริญ. วารสารบริหารการศึกษาบัวบัณฑิต, 21(2), 12-21. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/BUAJEAD/article/view/260101/ 174592

พระพรหมบัณฑิต (ประยูร ธมฺมจิตฺโต). (2551). ทิศทางการศึกษาไทย. กรุงเทพฯ: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 4. (2566-2570). แผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาขั้นพื้นฐาน. เข้าถึงได้จาก https://www.khonkaen4.go.th/

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. ราชกิจจานุเบกษา.

Abdullahi, N. J. K. (2020). Good governance issues in education system and management of secondary schools in Kwara State, Nigeria. NAU Journal of Education Research and Practice. http://nau.edu/COE/eJournal/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-30

รูปแบบการอ้างอิง

คำบุญ ป., (เฮียงเหี่ย) พ. เ., & สายคำ ส. (2025). คุณลักษณะของผู้บริหารตามหลักธรรมาภิบาล สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาขอนแก่น เขต 4. วารสารสถาบันวิจัยพิมลธรรม, 12(2), 225–238. สืบค้น จาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/prij/article/view/282562

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย (Research Article)