ภาพแทนพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ จากบทเพลงแสดงความอาลัยการสวรรคต

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีจุดประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาในการนำเสนอภาพแทนพระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยวิเคราะห์ข้อมูลจากบทเพลงแสดงความอาลัยการสวรรคตจำนวน 50 เพลง ผลการศึกษาพบว่า บทเพลงสร้างสรรค์ขึ้นด้วยกลวิธีทางภาษาที่หลากหลายแต่สอดประสานกันทั้งนี้กลวิธีทางภาษาที่โดดเด่นได้แก่ แก่นเรื่อง ภาพพจน์ และสัญลักษณ์  กลวิธีเหล่านี้ก่อให้เกิดภาพแทนสำคัญ 4 ประการ ได้แก่ พระราชาผู้เป็นที่รักยิ่งของปวงประชา พระราชาผู้ทรงงานหนัก พ่อของแผ่นดิน และ พระผู้จุติมาจากฟากฟ้า ภาพแทนเหล่านี้สื่อความหมายทางวัฒนธรรมว่า ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ประเสริฐ พระองค์จึงทรงเป็นบุคคล “ต้นแบบ” ที่จะสถิตอยู่ในหัวใจคนไทยตลอดกาล