ผลกระทบต่อคุณภาพข่าวและคุณค่าข่าวของสื่อมวลชนไทยในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19

บทคัดย่อ

  งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบที่มีต่อคุณภาพข่าวและคุณค่าข่าวของสื่อมวลชนไทยในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 กลุ่มตัวอย่าง คือ นักวิชาการและนักวิชาชีพด้านนิเทศศาสตร์รวมทั้งประชาชนผู้บริโภคข่าว จำนวน 32 คน ผลการศึกษาพบว่า (1) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มองว่าโควิดส่งผลกระทบต่อคุณภาพข่าวฯ ในเชิงบวกคือ ข่าวต้องมีคุณภาพข่าวที่มากขึ้นกว่าช่วงปกติ โดยเฉพาะความถูกต้องครบถ้วนและแม่นยำ, ส่งผลกระทบเชิงลบคือ กระทบต่อความสมดุลและเที่ยงธรรมในการนำเสนอข่าวจากผลประโยชน์ทางธุรกิจทำให้เกิดการให้ข้อมูลเพียงแค่ด้านเดียวไปบ้าง และส่งผลกระทบโดยภาพรวมฯคือ สื่อมวลชนยังไม่สามารถนำเสนอข่าวที่ยากให้เข้าใจได้ง่าย เพราะสื่อยังไม่สามารถทำความเข้าใจกับประเด็นที่ซับซ้อนและละเอียดอ่อนในเรื่องโควิดได้อย่างชัดเจน (2) ผลกระทบต่อคุณค่าข่าวฯ ส่วนใหญ่มองว่าในเชิงบวกคือ สื่อมักเน้นด้านความเจริญก้าวหน้ามากกว่าในช่วงปกติที่ไม่มีโรคระบาด โดยเฉพาะการผลิตวัคซีนเพื่อป้องกันและระงับความรุนแรงจากโรคระบาดนี้, เชิงลบคือ เน้นเรื่องสะเทือนอารมณ์โดยมีการเน้นดราม่ามากกว่าปัญหาเชิงโครงสร้างเพื่อสร้างจุดขายต้องการขายข่าว และผลกระทบโดยภาพรวมคือ ไม่ส่งผลต่อคุณค่าข่าวมากนัก ข่าวส่วนใหญ่ยังเน้นคุณค่าด้านความทันเหตุการณ์เป็นหลัก โดยหากจะมีส่งผลอยู่บ้างคือจะเน้นคุณค่าด้านผลกระทบของโรคระบาดนี้ต่อสุขภาพและชีวิตของผู้คนมากกว่าในช่วงเวลาปกติ ทั้งนี้มีข้อเสนอแนะเพิ่มเติมว่า สื่อควรเป็นทั้ง“นักวารสารศาสตร์”และ “นักสร้างสรรค์เนื้อหา”ในเวลาเดียวกัน และมีความคิดเห็นเพิ่มเติมว่าข่าวต้องมีคุณภาพข่าวและคุณค่าข่าวที่เน้นการประยุกต์ใช้ได้จริง ไม่ใช่เน้นนำเสนอความรู้สำเร็จรูปที่ไม่สามารถใช้ได้กับทุกคน