อุปลักษณ์คุณธรรมจริยธรรมในนิตยสารจำขึ้นใจของคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.)
คำสำคัญ:
อุปลักษณ์, มโนอุปลักษณ์, อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์, คุณธรรมจริยธรรมบทคัดย่อ
การวิจัยนี้ศึกษาการใช้อุปลักษณ์คุณธรรมและจริยธรรมในนิตยสาร จำขึ้นใจ โดยวิเคราะห์จากเนื้อหาของวารสารที่เผยแพร่ในระหว่างปี พ.ศ. 2556-2560 รวมทั้งหมด 24 ฉบับ เพื่อวิเคราะห์อุปลักษณ์ในวารสารตามแนวคิดทฤษฎีมโนอุปลักษณ์ (Conceptual Metaphor Theory) โดยมีวัตถุประสงค์ในการศึกษาคือการศึกษาถ้อยคำอุปลักษณ์ที่สะท้อนมโนทัศน์เรื่องคุณธรรมจริยธรรมที่ปรากฏในนิตยสารจำขึ้นใจและเพื่อศึกษาหน้าที่ของอุปลักษณ์คุณธรรมจริยธรรมดังกล่าว ผลการศึกษาพบว่าอุปลักษณ์มีบทบาทสำคัญในการอธิบายแนวคิดนามธรรมของคุณธรรมและจริยธรรมให้เป็นรูปธรรมเพื่อสร้างความเข้าใจและมุมมองใหม่ให้ผู้อ่าน พบมโนอุปลักษณ์คุณธรรมจริยธรรม 12 มโนอุปลักษณ์ ได้แก่ [คุณธรรมจริยธรรมคือวัตถุสิ่งของ] [คุณธรรมจริยธรรมคือพืชพรรณ/ต้นไม้] [คุณธรรมจริยธรรมคือสงคราม/การต่อสู้] [คุณธรรมจริยธรรมคือเส้นทาง] [คุณธรรมจริยธรรมคือเครื่องมือ] [คุณธรรมจริยธรรมคือผู้มีอำนาจ] [คุณธรรมจริยธรรมคือรากฐานของสิ่งก่อสร้าง] [คุณธรรมจริยธรรมคือสิ่งมีค่า] [คุณธรรมจริยธรรมคือพลังงาน] [คุณธรรมจริยธรรมคือการขึ้น] [คุณธรรมจริยธรรมคือความสะอาด] และ [คุณธรรมจริยธรรมคือวัคซีนป้องกันโรค] หน้าที่หลักของมโนอุปลักษณ์คือการถ่ายทอดแนวคิดและส่งเสริมความสัมพันธ์เชิงบวกกับผู้อ่าน ผลการวิจัยสะท้อนให้เห็นว่าการใช้อุปลักษณ์ในนิตยสารมีบทบาทสำคัญในการสร้างความเข้าใจเรื่องคุณธรรมและจริยธรรมในสังคมไทย
Downloads
เอกสารอ้างอิง
คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน (ก.พ.). (2563). นิตยสารจำขึ้นใจ. http://jumkunjai.ocsc.go.th
ณัฐพร พานโพธิ์ทอง. (2542). หน้าที่ของอุปลักษณ์ในมุมมองผู้พูดภาษาไทย. วารสารภาษาและวรรณคดีไทย, 16(1), 249-268.
นิภาดา โพธิ์เรือง. (2566). อุปลักษณ์ในวาทกรรมการเมืองไทยในการหาเสียงเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นการทั่วไปพ.ศ.2562: การวิเคราะห์อุปลักษณ์เชิงวิพากษ์. [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. คลังปัญญาจุฬาฯ. https://digiverse.chula.ac.th/Info/item/dc:84554
ปิยภรณ์ อบแพทย์. (2552). อุปลักษณ์เกี่ยวกับชีวิตในหนังสือธรรมะ. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. คลังปัญญาจุฬาฯ. https://digiverse.chula.ac.th/Info/item/dc:55460
ภควัฒน์ บุญญทธิ์, และรุจิระ โรจนประภายนต์. (2558). การวิเคราะห์ถ้อยคำอุปลักษณ์ (Metaphor Analysis)ของค่านิยมไทยซึ่งแฝงอยู่ในงานวรรณกรรมของสุนทรภู่ที่คัดสรรโดยราชบัณฑิตยสถาน. วารสารนิด้าและการสื่อสาร, 20(26), 53–73.
ยมลภัทร ภัทรคุปต์. (2553). อุปลักษณ์ความตายในหนังสือธรรมะ. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. คลังปัญญาจุฬาฯ. https://digiverse.chula.ac.th/Info/item/dc:55409
วุฒินันท์ แก้วจันทร์เกตุ. (2555). กิเลส: การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์, 19(2), 24-41.
ศิริพร ภักดีผาสุข. (2563). เอกสารประกอบการสอนรายวิชาภาษากับสังคมไทย. ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (อัดสำเนา)
ศุภชัย ต๊ะวิชัย. (2561). สถานภาพงานวิจัยอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในภาษาไทย. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 40(2), 201-254.
สรียา ทับทัน. (2549). อุปลักษณ์ชีวิต: ระบบฌานทัศน์ของคนไทยเกี่ยวกับศีลธรรม. วารสารกระแสวัฒนธรรม, 7(12), 40-44.
สิริมา เชียงเชาว์ไว. (2556). อุปลักษณ์เกี่ยวกับธรรมะในปาฐกถาธรรมของพุทธทาสภิกขุ. [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. คลังปัญญามหาวิทยาลัยศิลปากร.https://sure.su.ac.th/xmlui/handle/123456789/11592?attempt=2&
Cameron, L. (2003). Metaphor in Education Discourse. Continuum.
Charteris-Black, J. (2004). Corpus approaches to critical metaphor analysis. Palgrave.
Goatly, A. (1997). The language of metaphors. Routledge.
Kövecses, Z. (2002). Metaphor: A Practical Introduction. Oxford University Press.
Kövecses, Z. (2005). Metaphor in Culture: Universality and Variation. Cambridge University Press.
Ferrando, I. N. (Ed.). (2019). Current Approaches to Metaphor Analysis in Discourse. Walter de Gruyter GmbH&Co KG.
Lakoff, G. (1995a). Embodied Minds and Meanings. In P. Baumgartner & S. Payr (Eds.), Speaking Minds: Interviews with Twenty Eminent Cognitive Scientists (pp. 115-130). Princeton University Press. https://doi.org/10.1515/9781400863969.115
Lakoff, G. (1995b). Metaphor, Morality and Politics, Or, Why Conservatives have left Liberals in the dust. Social Research, 62(2), pp. 177-213.
Lakoff, G. and Mark, J. (1980, 2003). Metaphor We Live By. University of Chicago.
Low, G., Deignan, A., Cameron, L., & Todd, Z. (Eds.). (2010). Researching and applying metaphor in the real world (Vol. 26). John Benjamins Publishing.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อความ ภาพประกอบ และตารางประกอบที่ลงพิมพ์ในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้นิพนธ์ กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นตามเสมอไป และไม่มีส่วนรับผิดชอบใดๆ ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์เพียงผู้เดียว
