การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการห่วงโซ่คุณค่า การสนับสนุนภาครัฐ และผลการดำเนินงานของธุรกิจ SMEs ในเขตพื้นที่การค้าชายแดนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ผู้แต่ง

  • พีชญาดา พื้นผา รองศาสตราจารย์ สาขาการจัดการธุรกิจ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
  • เคียงขวัญ อักษรวงศ์ อาจารย์ประจำ สาขาการเงินและการลงทุน มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
  • พิมลสินี อุดมพันธ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สาขาการจัดการธุรกิจระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี

คำสำคัญ:

การจัดการห่วงโซ่คุณค่า, การสนับสนุนภาครัฐ, ผลการดำเนินงานของธุรกิจ, SMEs

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับการจัดการห่วงโซ่คุณค่า การสนับสนุนภาครัฐ และผลการดำเนินงานของธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) 2) วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการห่วงโซ่คุณค่า การสนับสนุนภาครัฐ และผลการดำเนินงานของธุรกิจ SMEs งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ประกอบการธุรกิจ SMEs ในเขตพื้นที่การค้าชายแดนภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 307 ราย โดยการสุ่มแบบแบ่งพื้นที่ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง คือ จังหวัดอุบลราชธานี และภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน คือ จังหวัดมุกดาหาร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แบบสอบถามที่มีความเชื่อมั่นในระดับสูงมาก (a= 0.939) สถิติที่ใช้คือ สถิติเชิงบรรยายและสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า 1) ในภาพรวม ผู้ประกอบการมีความคิดเห็นเกี่ยวกับการจัดการห่วงโซ่คุณค่าและผลการดำเนินงานของธุรกิจ SMEs อยู่ในระดับมาก ขณะที่การสนับสนุนภาครัฐอยู่ในระดับน้อย 2) ความสัมพันธ์ระหว่างการจัดการห่วงโซ่คุณค่ากับผลการดำเนินงานของธุรกิจ SMEs อยู่ในระดับสูงมากทางบวก 3) การสนับสนุนภาครัฐมีความสัมพันธ์กับผลการดำเนินงานของธุรกิจ SMEs อยู่ในระดับปานกลางทางบวก 4) การจัดการห่วงโซ่คุณค่ามีความสัมพันธ์กับการสนับสนุนภาครัฐอยู่ในระดับปานกลางทางบวก เมื่อพิจารณาด้านย่อย พบว่า การจัดการห่วงโซ่คุณค่ามีความสัมพันธ์กับผลการดำเนินงานของธุรกิจ SMEs สูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ การบริหารทรัพยากรบุคคลกับด้านการเรียนรู้และการเติบโต การตลาดและการขายกับด้านการเรียนรู้และการเติบโต และการตลาดและการขายกับด้านลูกค้า ตามลำดับ ข้อค้นพบที่ได้ ธุรกิจ SMEs ควรจัดการห่วงโซ่คุณค่าโดยเฉพาะด้านการบริหารทรัพยากรบุคคล โดยควรคัดเลือก พัฒนาและฝึกอบรมพนักงานอย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อให้ธุรกิจเรียนรู้และการเติบโตสูงที่สุด และควรจัดการห่วงโซ่คุณค่าด้านการตลาดและการขาย โดยธุรกิจ SMEs ควรมีกลยุทธ์ทางการตลาด ส่งเสริมการขายที่มีประสิทธิภาพ เพื่อเพิ่มผลการดำเนินงานของธุรกิจ ส่วนภาครัฐควรให้การสนับสนุนด้านเงินทุนและการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อธุรกิจ

เอกสารอ้างอิง

กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์. (2567). ข้อมูลการค้าชายแดนและผ่านแดน ปี 2566 (ม.ค.-ธ.ค.) https://cicbts.dft.go.th/portal/Portals/0/Info/1_2%20Info--__66_2024_01_22%20Final.pdf?ver=2567 -01-29-093717-987

จุฬาภัทร์ อังศุพาณิชย์ และกฤตชน วงศ์รัตน์. (2565). อิทธิพลของการจัดการห่วงโซ่คณุค่าที่ส่งผลต่อความเจริญเติบโตของธรุกิจผ่านความสามารถทางการแข่งขันของธุรกิจอุตสาหกรรมอาหารจังหวัดสมุทรสาคร. วารสารบริหารธุรกิจศรีนครินทรวิโรฒ, 13(1), 56-71.

ธงชัย ทีคะภัทรโภคิน, วิพัฒน์ หมั่นการ, วิวัฒน์ กรมดิษฐ์, และเพ็ญศรี ฉิรินัง. (2567). นโยบายของภาครัฐที่สนับสนุนผู้ประกอบการธุรกิจขนาดกลางและขนาดย่อมประเภทชิ้นส่วนยานยนต์. วารสารธรรมะเพื่อชีวิต, 30(1), 275–285.

พีชญาดา พื้นผา. (2566). สถิติธุรกิจ. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.

วาสนา รักชาติ และวรรณวิชณีย์ ทองอินทราช. (2564). การจัดการห่วงโซ่คุณค่าที่ส่งผลต่อความสามารถในการดำเนินงานด้านโลจิสติกส์ ของธุรกิจรับซื้อน้ำยางพารา ในอำเภอบ้านนาสาร จังหวัดสุราษฎร์ธานี. [การค้นคว้าอิสระบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาบริหารธุรกิจ]. มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี.

สุชาติ อำนาจวิภาวี, ศิริวัฒน์ เปลี่ยนบางยาง, เพ็ญศรี ฉิรินัง, และจิระพันธ์ สกุณา. (2563). นโยบายของภาครัฐในการส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมให้เกิดความยั่งยืน. วิทยาลัยนวัตกรรมการจัดการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์, 8(3), 56-66.

สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2567). โครงสร้างธุรกิจ SME. https://www.smebigdata.com/views-dashboard/view/โครงสร้างธุรกิจ%20SME

สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2567). แผนการส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม ฉบับที่ 5 (พ.ศ. 2566-2570). https://www.sme.go.th/promotionsme/แผนการส่งเสริมSME.

อภิสิทธิ์ บุนนาค และศรีสุนันท์ ประเสริฐสังข์. (2564). การจัดการห่วงโซ่คุณค่าที่ส่งผลต่อความสำเร็จของ ธุรกิจ กรณีศึกษาร้านขายวัสดุก่อสร้างขนาดกลางและขนาดเล็กในกลุ่มจังหวัดร้อยแก่นสาร สินธุ์. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏร้อยเอ็ด. 15(1), 122-136.

อุดมศักดิ์ หมวดฉิมแก้ว, วรเดช จันทรศร, เพ็ญศรี ฉิรินัง, และชาญ ธาระวาส. (2567). นโยบายการสนับสนุนผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมในอุตสาหกรรมยานยนต์ของรัฐ. วารสารนวัตกรรมการบริหารและการจัดการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์, 12(2), 53-65.

Acs, Z. J., & Szerb, L. (2007). Entrepreneurship, economic growth and public policy. Small Business Economics, 28(2–3), 109–122. https://doi.org/10.1007/s11187-006-9012-3

Ajayi-Nifise, A. O., Tula, S. T., Asuzu, O. F., Mhlongo, N. Z., Olatoye, F. O., & Ibeh, C. V. (2024). The role of government policy in fostering entrepreneurship: A USA and Africa review. International Journal of Management & Entrepreneurship Research, 6(2), 1-16.

Cedefop. (2015). Job-related adult learning and continuing vocational training in Europe: A statistical picture. Publications Office of the European Union.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2019). Multivariate Data Analysis (8th ed.). Prentice Hall.

Joyce, B., & Showers, B. (2002). Student achievement through staff development (3rd ed.). Association for Supervision and Curriculum Development.

Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (1996). The Balanced Scorecard: Translating Strategy into Action. Harvard.

Miller, D.C., & Salkind, N.J. (2002). Elements of Research Design. In Miller, D.C., & Salkind, J.J. (Eds.), Handbook of Research Design & Social Measurement. SAGE Publications, Thousand Oaks. https://doi.org/10.4135/9781412984386

Mo, M., Kim, S., & Park, M. (2024). A Study on the performance of complex government R&D support in innovative SMEs. Korea Association for International Commerce and Information. https://doi.org/10.15798/kaici.2024.26.1.3.

Muraba, J., Mamogobo, M., & Thango, B. (2024). The balanced scorecard methodology: Performance metrics and strategy execution in SMEs: A Systematic Review. Preprints. https://doi.org/10.20944/preprints202410.1598.v1

Park, S., Lee, I., & Kim, J. (2020). Government support and small- and medium-sized enterprise (SME) performance: the moderating effects of diagnostic and support services. Asian Business & Management, 19, 213-238. https://doi.org/10.1057/S41291-019-00061-7.

Porter, M. E. (1998). Competitive advantage: Creating and sustaining superior performance. Free Press.

Rangsungnoen, G. (2023). The effects of SME performance on credit accessibility in border economic zones: The case of Nong Khai Province, Thailand. BEC Journal, 18(3), 145–164.

Rutherford, M. W., & Buller, P. F. (2007). Examining the relationship between training and firm performance in small businesses. Leadership & Organization Development Journal, 28(2), 123–136. https://doi.org/10.1108/01437730710726887

Sriphong, C., Esor, A., & Kachonkitiya, N. (2022). Value chain management and business performance of One Tambon One Product businesses in the southernmost province of Thailand. Journal of Positive School Psychology, 6(4), 8706–8720. Retrieved from http://journalppw.com

Storey, D.J. (1994). Understanding the small business sector. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315544335

Sun, Z., Pellegrini, M.M., Wang, C., & Yu, Z. (2021), "How does government support promote firms' intellectual capital? An empirical analysis of micro-mechanisms", Journal of Intellectual Capital, 22(6), 1000-1029. https://doi.org/10.1108/JIC-07-2020-0260

Thepphot, N, & Wuon, W. (2021). Value chain management model after Maize harvesting in northern Thailand. Journal of Buddhist Social Sciences and Anthropology, 6(9), 294-309.

Zhang, L., Wang, H., & Li, X. (2023). Enhancing competitive advantage through effective value chain management. International Journal of Production Economics, 200(4), 102-120.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-18

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย