การพัฒนาการจัดการเรียนรู้สังคมศึกษาด้วยกระบวนการสืบสอบและแสวงหาความรู้เป็นกลุ่มร่วมกับเจเนอเรทีฟเอไอเพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้สารสนเทศของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย

วงศกร รอดประยูร; เกศินี   ครุณาสวัสดิ์

ผู้แต่ง

วงศกร รอดประยูร นิสิตปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาวิทยาการทางการศึกษาและการจัดการเรียนรู้ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
เกศินี ครุณาสวัสดิ์ อาจารย์ ภาควิชาหลักสูตรและการสอน คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

คำสำคัญ:

กระบวนการสืบสอบแสวงหาความรู้เป็นกลุ่ม, เจเนอเรทีฟเอไอ, ความฉลาดรู้สารสนเทศ

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและศึกษาประสิทธิผลของการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการสืบสอบและแสวงหาความรู้เป็นกลุ่มร่วมกับเจเนอเรทีฟเอไอเพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้สารสนเทศของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ที่กำลังศึกษาอยู่ในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567 โดยการเลือกตัวอย่างแบบการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ หน่วยการเรียนรู้ แบบวัดความฉลาดรู้สารสนเทศ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธแบบเพียร์สัน สถิติทดสอบ การวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ ผลการวิจัยพบว่า 1) การจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการสืบสอบและแสวงหาความรู้เป็นกลุ่มร่วมกับเจเนอเรทีฟเอไอเพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้สารสนเทศของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายมี 6 ขั้นตอนดังนี้ (1) ขั้นเผชิญสถานการณ์ผสานเจนเอไอ (2) ขั้นระดมความคิดเห็นต่อประเด็นสงสัย (3) ขั้นวางแผนแสวงหาความรู้คู่เจนเอไอ (4) ขั้นแสวงหาความรู้ (5) ขั้นอภิปรายขยายผล และ(6) ขั้นกำหนดประเด็นปัญหาที่ต้องการสืบสอบหาคำตอบต่อไป 2) ประสิทธิผลของการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการสืบสอบและแสวงหาความรู้เป็นกลุ่มร่วมกับเจเนอเรทีฟเอไอเพื่อส่งเสริมความฉลาดรู้สารสนเทศของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายเมื่อวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ พบว่า ความฉลาดรู้สารสนเทศของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายมีพัฒนาการเพิ่มสูงขึ้นทุกครั้งอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551. กระทรวงศึกษาธิการ.

กระทรวงศึกษาธิการ. (2560). แผนการศึกษาแห่งชาติ พุทธศักราช 2560–2579. กระทรวงศึกษาธิการ.

จิกิตสา วิทยา. (2563, 25 ธันวาคม). ข้อมูลท่วมท้นไม่ได้ทำให้คนฉลาดขึ้น แต่เป็นเหยื่อเรื่องเท็จมากขึ้น. Hfocus.org. https://www.hfocus.org/content/2020/12/20700

ญาดา ศรีอรุณ. (2557). การศึกษาบทบาทครูสังคมศึกษาที่มีต่อการเสริมสร้างความฉลาดรู้สารสนเทศของนักเรียนมัธยมศึกษา [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ณรงค์ สังวาระนที, ชำนาญ เชาวกีรติพงศ์, และ ทวีศักดิ์ จินดานุรักษ์. (2565). ผลการจัดการเรียนรู้ด้วยเทคโนโลยีแบบปัญญาประดิษฐ์ร่วมกับการเรียนรู้แบบร่วมมือด้วยเทคนิค STAD ที่มีต่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เจตคติต่อวิชาฟิสิกส์ และเจตคติต่อเทคโนโลยี. วารสารหน่วยวิจัยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อมเพื่อการเรียนรู้, 13(1), 112-124.

ทิพย์วรรณ ฟูเฟื่อง, อนุสรณ์ เจริญนาน, วันดี โชคช่วยพัฒนากิจ, พงศ์ปณต ทองงาม, และเรเน่ ชมิทท์. (2564). การพัฒนาแชตบอตให้ความรู้ด้านดิจิทัลสำหรับนักศึกษาระดับปริญญาตรี. การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับชาติด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม ครั้งที่ 4 (น.29-38). คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม.

ทิศนา แขมมณี. (2560). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 21). สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เทิดศักดิ์ ไม้เท้าทอง. (2561). ทักษะความฉลาดรู้สารสนเทศสำหรับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารวิชาการ มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(2), 171-190.

ศุภณัฐ พานา. (2563). แนวทางในการจัดการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ = Guidelines for history instruction. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, 23(2), 390-399.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2565). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 13 พ. ศ. 2566–2570.

สิทธิพล วิบูลย์ธนากุล. (2563, 18 กุมภาพันธ์). ในวันที่เด็กไทยขาด Critical Thinking. https://www.bangkokbiznews.com/blogs/columnist/124387

สิริวรรณ ศรีพหล. (2554). การจัดการเรียนการสอนประวัติศาสตร์ในสถานศึกษา. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

Baidoo-Anu, D., & Ansah, L. (2023). Education in the Era of Generative Artificial Intelligence (AI): Understanding the Potential Benefits of ChatGPT in Promoting Teaching and Learning. Journal of AI, 7. https://doi.org/10.61969/jai.1337500

Chiu, T. K. F. (2023). The impact of Generative AI (GenAI) on practices, policies and research direction in education: a case of ChatGPT and Midjourney. https://doi.org/10.1080/10494820.2023.2253861

Fadila Gastama, A. N., Rosyida, F., Handoyo, B., & Soelistijo, D. (2023). The effect of group investigation model assisted by interactive media Lectora Inspire on high school students critical thinking skills. Jurnal Inovasi Teknologi Pendidikan, 10, 233-244. https://doi.org/10.21831/jitp.v10i3.59490

Humes, B. (2004). Understanding information literacy (ED430577) Institute for Information Literacy. (2003). Characteristics of programs of information literacy that illustrate best practices: A guideline. College & Research Library News, 64(8), 544–547.

Joyce, B., & Weil, M. (2014). Models of teaching (9th ed.). Prentice-Hall.

Kahn, P., & O'Rourke, K. (2006). Guide to curriculum design: Enquiry-based learning. University of Manchester.

Muthmainnah, Seraj, P., & Oteir, I. (2022). Playing with AI to Investigate Human-Computer Interaction Technology and Improving Critical Thinking Skills to Pursue 21 st Century Age. Education Research International, Article ID 6468995, 1-17. https://doi.org/10.1155/2022/6468995.

OECD, O. f. E. C.-o. a. D. (2021). Are 15-year-olds prepared to deal with fake news and misinformation?. Organization for Economic Co-operation and Development : OECD.

Okan, Y., & Anatoli, R. (2023). Artificial intelligence literacy teaching in social studies education. Journal of Pedagogical Research, 7(3).

Omeluzor, S., & Ogo, E. P. (2018). Role of nigerian libraries for sustainable educational system, information literacy and national development. Annals of Library and Information Studies, 65, 122-127.

What Gemini Apps can do and other frequently asked questions. (2025, April 28). Google. https://gemini.google.com/faq

University of Reading. (2016). CETL in applied undergraduate research skills. Retrieved from http://www.reading.ac.uk/cetleurs/LinkingTeachingandResearch/EnquiryBasedLearning/What_is_Enquiry_Based_Learning_(EBL).aspx