จันทร์เจ้าขา ภาวการณ์เปลี่ยนแปลงสู่สยามใหม่ในมิติคีตนาฏกรรม

Main Article Content

ชยุติ ทัศนวงศ์วรา
ธรณัส หินอ่อน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการเรื่อง จันทร์เจ้าขา ภาวการณ์เปลี่ยนแปลงสู่สยามใหม่ในมิติ คีตนาฏกรรม มีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการชี้ประเด็นทางด้านศิลปกรรมสยามกลุ่มละครร้อง ประวัติความเป็นมาของละครร้องและเส้นทางของการเปลี่ยนผ่านจากพื้นที่ทางดนตรีและการแสดงแบบดั้งเดิมของไทย และพื้นที่ทางคีตนาฏกรรมรูปแบบใหม่ที่เผชิญหน้ากับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรม ละครร้องโดยการแสดงชุดจันทร์เจ้าขาของพรานบูรพ์ เป็นหนึ่งในชุดละครร้องที่มีชื่อเสียงของสยาม แสดงให้เห็นการผ่อนปรนแบ่งปันพื้นที่ของการแสดงและดนตรี ถึงแม้ว่ารูปแบบการแสดงจะมีรูปแบบที่เปลี่ยนไปอย่างเห็นได้ชัดตามคตินิยมใหม่ แต่การดนตรียังเป็นหลักฐานสำคัญให้เห็นร่องรอยของการเผชิญหน้าระหว่างดนตรีตะวันตกและดนตรีไทย การปรับตัวของดนตรีจึงเป็นกลวิธีสำคัญที่แสดงความไม่ทิ้งของเก่าและไม่ละเลยของใหม่ กระทั่งละครร้องเป็นเสมือนช่องทางแห่งการเปลี่ยนแปลงสู่วัฒนธรรมเพลงลูกกรุง เพลงลูกทุ่ง และเป็นเครื่องประสานยุคของคนต่างวัยจากส่วนของมิติทางวัฒนธรรม

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

ประเภทบทความ
Articles

เอกสารอ้างอิง

Amatyaku, P. (2009). เพลงดนตรีจากสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศฯ ถึงพระยาอนุมานราชธน [History of Thai Music From the Prince Narisara Nuwattiwong to Phya Anumarnrachathon]. Bangkok: College of music, Mahidol University Publishing.

Debyasuvarn, B, M.L. (2009). ข้อสังเกตเกี่ยวกับความเป็นมาของละครไทยและการปรับปรุง [The Notification of History of Thai Dance]. In Thirakanont, A. (ed.), นาฏศิลป์และดนตรีไทย [Thai Dance and Music] (111 - 146). Bangkok: Song Siam Co., Ltd.

Komolabutra, S. (2005). จดหมายเหตุลาลูแบร์ ราชอาณาจักรสยาม [The Kingdom of Siam: Simon De La Lobere]. Bangkok: Sri Panya Printing.

Phusiriviroj, A. (2000). พัฒนาการละครเพลงของรพีพร [The development of Raphiphon’s musical plays]. (Master’s thesis, Faculty of Arts, Chulalongkorn University).

Puchadapirom, P. (2007). วัฒนธรรมบันเทิงในชาติไทย: การเปลี่ยนแปลงของวัฒนธรรมความบันเทิงในสังคมกรุงเทพฯ พ.ศ. 2491 - 2500 [Thai Entertainment Culture: The Changes in entertainment culture of Bangkok Society in 1948 to 1957]. Bangkok: Matichon Co., Ltd.

Rachanuphap, D, H.R.H. (2003). ละครฟ้อนรำ: ประชุมเรื่องละครฟ้อนรำกับระบำรำเต้น ตำราฟ้อนรำ ตำนานละครอิเหนา ตำนานละครดึกดำบรรพ์ [Summary History of Thai performing Arts and Dances]. Bangkok: Pickanes Printing Center Ltd.

Ratanin, M. (2009). การละครสมัยใหม่กับการพัฒนานาฏศิลป์และละครไทย [Modern Drama with the development of Thai Dance and Drama]. In Thirakanont, A. (ed.), นาฏศิลป์และดนตรีไทย [Thai Dance and Music] (147 - 160). Bangkok: Song Siam Co., Ltd.

Santasombat, Y. (2016). มนุษย์กับวัฒนธรรม [Human and Culture]. Bangkok: Thammasat University Press.

Sooi Beng, T. (1997). Bangsawan: A Social and Stylistic History of Popular Malay Opera. Penang: The Asian Centre, Malaysia.

Sribenja, S. (1983). บทละครร้องเรื่องจันทร์เจ้าขา ของพรานบูรพ์ [Pranboon’s Musical script of Chan Chao Kha]. Bangkok: Maen Muang maen.

Tassanawongwara, C. & Kanchanapradit, J. (2020). แนวคิดเรื่องทาง: เอกลักษณ์ในสังคีตลักษณ์ไทย [The concept of Taang: a Uniqueness in Thai musical form]. Journal of Fine and Applied Arts, Chulalong korn University, 7(1), 185 - 201.

Tramot, B. (2002). คำบรรยายวิชาดุริยางค์ไทย [Thai music Lecture]. Bangkok: Chuanpim Pickanes Printing Ltd.