พฤติกรรมการเรียนรู้สารสนเทศของนิสิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการรู้สารสนเทศของนิสิตระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ กลุ่มตัวอย่างได้แก่ นิสิตระดับปริญญาตรี ชั้นปืที่ 2-4 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ที่ลงทะเบียนเรียนในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2553 จำนวน 375 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถาม ซึ่งแปลจากแบบสอบถามที่มหาวิทยาลัยวอชิงตันสร้างขึ้นเพื่อใช้ในการวิจัยในโครงการรู้สารสนเทศ (Project Information Literacy) สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ

          ผลการวิจัยมี 2 หัวข้อคือ พฤติกรรมการค้นคว้าเพื่อทำงานที่ได้รับมอบหมายในรายวิชาต่าง ๆ และพฤติกรรมการค้นคว้าในชีวิตประจำวัน สรุปได้ดังนี้

          1.พฤติกรรมการค้นคว้าเพื่อทำงานที่ได้รับมอบหมายในรายวิชาต่าง ๆ ผลการวิจัยพบว่าประเภทงานที่นิสิตส่วนใหญ่ได้รับมอบหมายมากที่สุด 5 อันดับแรกได้แก่

นำเสนอผลงานในชั้นเรียนประกอบรายงาน นำเสนอผลงานด้วยวาจา รายงานเสนอหัวข้อ/เค้าโครงการศึกษาที่ต้องการทำ รายงานแสดงความคิดเห็นประเด็นต่าง ๆ และผลงานในรูปมัลติมีเดียที่ต้องอาศัยการศึกษาค้นคว้า ทรัพยากรที่นิสิตส่วนใหญ่ใช้เกือบทุกครั้ง คือ โปรแกรมค้นหาและบรรณารักษ์นิสิตใช้เกณฑ์ความทันสมัยในการประเมินสารสนเทศจากแหล่งข้อมูลของห้องสมุดและเวิลด์ไวด์เว็บ อาจารย์ผู้สอนและเพื่อนที่เรียนด้วยกันมีส่วนในการประเมินแหล่งข้อมูล วิธีการศึกษาค้นคว้า 5 อันดับแรกที่นิสิตส่วนใหญ่ทำบ่อยครั้ง ได้แก่ วางโครงสร่างว่าจะทำงานอย่างไร วางแผนการค้นคว้า คิดหาคำค้น กำหนดปัญหา / หัวข้อแต่เนิ่น ๆ จัดการระบบข้อมูลที่ค้นหาได้ นิสิตส่วนใหญ่ใช้โปรแกรมการสนทนาผ่านอินเทอร์เน็ต และโปรแกรมแชร์เอกสาร นิสิตเห็นความสำคัญมากในการศึกษาค้นคว้าเพื่อทำงานที่ได้รับมอบหมาย คือ การสอบผ่านวิชานั้น ๆ และการทำรายงานเสร็จนอกจากนั้นนิสิตส่วนใหญ่ยังเห็นว่า ความยากในกระบวนการค้นคว้าทั้งหมดคือ การกำหนดหัวข้อและการเริ่มต้นทำงานที่ได้รับมอบหมาย

          2.พฤติกรรมการค้นคว้าในชีวิตประจำวัน ผลการวิจัยพบว่า

          หัวข้อที่นิสิตค้นคว้ามากที่สุด 5 อันดับแรกคือ ข่าว/เหตุการณ์ปัจจุบัน เรื่องที่เกี่ยวกับงานที่ต้องทำ ข้อมูลการเดินทาง ประเด็นสุขภาพ และชื้อของ ทรัพยากรที่นิสิตส่วนใหญ่ใช้เกือบทุกครั้งคือ โปรแกรมค้นหา นิสิตใช้เกณฑ์ความทันสมัยในการประเมินสารสนเทศจากเว็บไซต์เป็นอันดับแรก อาจารย์ผู้สอนละเพื่อนที่เรียนด้วยกัน มีส่วนช่วยในการประเมินแหล่งข้อมูลความยากในกระบวนการค้นคว้า 5 อันดับแรกคือ การระบุความต้องการ การหาแหล่งข้อมูล การค้นหาเว็บที่ต้องการไม่พบ การค้นหาบทความในฐานข้อมูลวิจัยในเว็บห้องสมุด การกำหนดคำค้น การต้องอ่านเอกสารที่ค้นหามาได้

          พฤติกรรมการค้นคว้าดังกล่าวแสดงให้เห็นว่านิสิตยังขาดทักษะการรู้สารสนเทศที่เพียงพอต่อการสึกษาและการดำรงชีวิตประจำวัน ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าความร่วมมือระหว่างผู้บริหาร อาจารย์ผู้สอน บรรณารักษ์ และผู้เกี่ยวข้อง มีความสำคัญและจำเป็นต่อการปรับปรุงและส่งเสริมสมรรถนะการรู้สารสนเทศของนิสิต