บทวิจารณ์หนังสือ : ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับระบบห้องสมุดอัตโนมัติ

บทคัดย่อ

หนังสือเล่มนี้แต่งโดย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.จุฑาทิพย์ จันทร์ลุน อาจารย์ประจำภาควิชาบรรณารักษศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร โครงสร้างของหนังสือ ประกอบด้วย คำนำ สารบัญ สารบัญภาพ สารบัญตาราง ตามด้วยเนื้อหาที่สำคัญจำนวน 7 บท ได้แก่ (1) ห้องสมุดและระบบห้องสมุดอัตโนมัติ (2) ความรู้เกี่ยวกับระบบห้องสมุดอัตโนมัติ (3) ระบบงานห้องสมุดอัตโนมัติ (4) มาตรฐานและเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับระบบห้องสมุดอัตโนมัติ (5) การคัดเลือก ประเมิน และนําระบบห้องสมุดอัตโนมัติมาใช้ (6) ประเภทของระบบห้องสมุดอัตโนมัติ และ (7) แนวโน้มการพัฒนาระบบห้องสมุดอัตโนมัติ จากนั้นจึงเป็นบรรณานุกรม ภาคผนวก ดัชนี และประวัติของผู้เขียน ตามลำดับ

หนังสือเล่มนี้เป็นหนังสือภาษาไทยเล่มล่าสุดที่ช่วยให้พรมแดนความรู้ด้านระบบห้องสมุดอัตโนมัติมีความเด่นชัดยิ่งขึ้น ทั้งนี้ผู้เขียนได้นำเสนอพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ของระบบห้องสมุดอัตโนมัติ พร้อมทั้งสอดแทรกถึงบทเรียนที่สังเคราะห์ได้จากการประยุกต์ใช้ระบบห้องสมุดอัตโนมัติในห้วงเวลาเหล่านั้น โดยใช้คำศัพท์ภาษาไทยที่สละสลวยเพื่ออธิบายแนวคิดและหลักการทำงานของระบบห้องสมุดอัตโนมัติตามมาตรฐานสากล พร้อมทั้งกำกับด้วยคำศัพท์ภาษาอังกฤษไว้ภายในวงเล็บอย่างเหมาะสม กลวิธีการนำเสนอเช่นนี้นับเป็นข้อดีที่ช่วยให้ผู้อ่านที่ไม่คุ้นเคยกับคำศัพท์ด้านระบบห้องสมุดอัตโนมัติสามารถเข้าใจรากศัพท์และศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมได้ด้วยตนเอง นอกจากนี้ภายในหนังสือยังได้ชี้ให้เห็นถึงแนวโน้มในอนาคตของระบบห้องสมุดอัตโนมัติที่บรรณารักษ์และผู้ปฏิบัติงานห้องสมุดพึงตระหนักถึงอย่างรอบด้าน สำหรับจุดเด่นของหนังสือเล่มนี้อีกประการหนึ่งคือการนำเสนอภาพตัวอย่างหน้าจอในโมดูลต่าง ๆ ของระบบห้องสมุดอัตโนมัติได้อย่างครบถ้วน อาทิ หน้าจอผู้แทนจำหน่าย หน้าจอด้านการเงิน หน้าจอรายการสั่งซื้อ หน้าจอการลงรายการทรัพยากรสารสนเทศ หน้าจอการลงรายการส่วนรายการควบคุมชื่อผู้แต่ง หน้าจอการลงรายการส่วนรายการหัวเรื่อง หน้าจอการสืบค้น หน้าจอการยืม-คืน เป็นต้น นอกจากนี้ ผู้เขียนยังมีกลวิธีการนำเสนอที่พิเศษ คือ การนำเสนอตารางและภาพสรุปกรอบแนวความคิดเพื่อให้ผู้อ่านได้ตกผลึกสาระสำคัญที่ได้จากการอ่านในย่อหน้าที่ผ่าน ๆ มา ซึ่งกลวิธีในการนำเสนอเช่นนี้นอกจากจะเป็นจุดพักสายตาสำหรับผู้อ่านแล้วยังเป็นเสมือนกระจกสะท้อนความสัมพันธ์ของเนื้อหาสาระต่างๆ ในแต่ละหัวข้อย่อยที่สรุปได้ของบทเรียนเหล่านั้นอีกด้วย สำหรับภาพประกอบในหนังสือเล่มนี้ส่วนใหญ่ใช้ตัวอย่างจากต่างประเทศทำให้เห็นถึงหลักฐานจริงตามมาตรฐานสากล โดยไม่ลืมที่จะนำเสนอภาพตัวอย่างจากห้องสมุดในประเทศไทยเพื่อให้ผู้อ่านได้เห็นถึงจากการประยุกต์ใช้งานระบบห้องสมุดอัตโนมัติที่หลากหลาย ยิ่งไปกว่านั้นหนังสือเล่มนี้ยังนำเสนอแนวทางการเขียนคำขอสำหรับข้อเสนอ และการเขียนร่างขอบเขตงานของระบบห้องสมุดอัตโนมัติมาแสดงไว้ในภาคผนวกเพื่อให้ผู้อ่านเกิดความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง หนังสือเล่มนี้จึงเหมาะสมเป็นอย่างยิ่งต่อการปูพื้นฐานความรู้ด้านระบบห้องสมุดอัตโนมัติ เหนือสิ่งอื่นใดด้วยประสบการณ์ของผู้เขียนในการสอนรายวิชาระบบห้องสมุดอัตโนมัติให้กับนักศึกษาปริญญาตรีและบัณฑิตศึกษามาอย่างต่อเนื่อง ผู้วิจารณ์เชื่อมั่นว่าผู้ที่อ่านหนังสือเล่มนี้จะได้รับองค์ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับระบบห้องสมุดอัตโนมัติอย่างครบถ้วนและหลากหลาย และอาจนำความรู้ที่ได้ไปใช้เป็นแนวทางในการบริหารจัดการระบบห้องสมุดอัตโนมัติอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลต่อไป