รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

ประเทศไทยกำลังก้าวสู่สังคมผู้สูงอายุเนื่องจากประชาชนมีอายุขัยเฉลี่ยที่ยืนยาวขึ้นจำนวนและสัดส่วน ของผู้สูงอายุจึงเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ครัวเรือนมีขนาดเล็กลงมีลักษณะเป็นครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น มีการเคลื่อนย้าย แรงงานจากชนบทสู่เมือง และ สตรีมีบทบาทด้านเศรษฐกิจมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวส่งผลต่อศักยภาพ ของครัวเรือนในการดูแลผู้สูงอายุ บ่งชี้ถึงความจำเป็นต้องศึกษาและพัฒนาระบบการดูแลสุขภาวะผู้สูงอายุใน ชุมชนเพื่อนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพการดูแลผู้สูงอายุ การวิจัยเรื่อง รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1.เพื่อศึกษารูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา2.เพื่อศึกษาผลการใช้รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยการวิจัยครั้งนี้เป็น การวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) ด้วยเทคนิคการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-Depth Interview) เพื่อค้นพบองค์ความรู้ใหม่รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยากับกลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ 1. ผู้บริหารขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา 2. หัวหน้าส่วนสวัสดิการสังคมขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา 3.สมาชิกชมรมผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา จำนวน 22 คน

ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา นั้นประกอบด้วย สุขภาวะด้านร่างกาย สุขภาวะด้านจิตใจ ด้านความสัมพันธ์ทางสังคม ด้านความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ด้านสิ่งแวดล้อม ด้านความต้องการความช่วยเหลือจากภาครัฐ และแนวทางที่เหมาะสมต่อการพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นรูปแบบครอบครัวยังมีบทบาทหลักในการดูแลผู้สูงอายุ ทุกพื้นที่มีการจัดบริการสุขภาวะ สำหรับผู้สูงอายุทั้งด้านสุขภาพและสังคม แต่ความครอบคลุมของบริการและความเข้มข้นต่างกัน บริบทของ ชุมชน ศักยภาพของท้องถิ่นและชุมชน รวมถึงการเข้าถึงแหล่งทุนมีบทบาทสำคัญในการพัฒนา ขณะเดียวกัน นโยบายการกระจายอำนาจและหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าเอื้อต่อการดำเนินงานของชุมชนในการพัฒนาบริการ สุขภาวะผู้สูงอายุ มีการจัดบริการสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุที่ไม่มีภาวะพึ่งพิงค่อนข้างครอบคลุมแต่ยังคงมีปัญหา ด้านคุณภาพบริการ ส่วนบริการด้านสังคมยังมีลักษณะแบบสังคมสงเคราะห์เป็นหลัก ขาดความเชื่อมโยงและ ต่อเนื่องอย่างเป็นระบบ ส่วนกลุ่มผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงนั้น บริการที่เป็นรูปธรรมทั้งด้านสุขภาพและสังคม ยังมีจำกัดมาก จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่ต้องพัฒนาให้มีบริการสำหรับกลุ่มนี้ ซึ่งสามารถนำไปเป็นแนวทางในการพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะของผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในประเทศไทยด้วยการให้ความรู้เศรษฐกิจในผู้สูงอายุด้วยกลไกการมีส่วนร่วมของชุมชนและพัฒนาเป็นชุมชนต้นแบบที่พัฒนาขึ้นและเป็นประโยชน์โดยรวมกับสังคมผู้สูงวัยในพื้นที่อื่นต่อไป