เรื่องเล่าประจำถิ่นจังหวัดจันทบุรี : การสร้างพื้นที่เพื่อจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม

บทคัดย่อ

งานวิจัยเรื่อง เรื่องเล่าประจำถิ่นจังหวัดจันทบุรี การสร้างพื้นที่เพื่อจัดการท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรม จัดทำขึ้นด้วยวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมและศึกษาเรื่องเล่าประจำถิ่นจังหวัดจันทบุรี และศึกษากระบวนการจัดการท่องเที่ยงเชิงนิเวศวัฒนธรรมด้วยการใช้เรื่องเล่าประจำถิ่นเป็นพื้นฐาน ผู้วิจัยใช้แนวคิดแนวคิดการศึกษาแบบเรื่องตำนานและเรื่องเล่า การศึกษาพื้นที่นิเวศวัฒนธรรม และคติชนสร้างสรรค์เพื่อการจัดการท่องเที่ยว เพื่อวิเคราะห์ข้อมูลเรื่องเล่าที่ปรากฏในพื้นที่ 6 อำเภอที่ปรากฏแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศวัฒนธรรมที่แพร่หลายของจังหวัดจันทบุรี ได้แก่ อำเภอเมือง อำเภอแหลมสิงห์ อำเภอคิชกูฏ อำเภอท่าใหม่ อำเภอมะขามและอำเภอขลุง

ผลการศึกษาพบว่าเรื่องเล่าประจำถิ่นที่มีความสัมพันธ์กับการสร้างพื้นที่เชิงนิเวศในจังหวัดจันทบุรี มีทั้งสิ้น 41 สำนวน โดยจำแนกเป็นประเภทเรื่องเล่าอธิบายการสร้างพื้นที่ทางธรรมชาติ 9 สำนวน เรื่องเล่าอธิบายการกำเนิดบ้าน เมือง และผู้คนศักดิ์สิทธิ์ 20 สำนวน เรื่องเล่าอธิบายความเชื่อ ประเพณีพิธีกรรม 4 สำนวน และเรื่องเล่าเกี่ยวกับพระพุทธรูป วัตถุสิ่งของ 8 สำนวน การศึกษาวิจัยพบว่าเรื่องเล่าประจำถิ่นที่ใช้สร้างพื้นที่เชิงนิเวศวัฒนธรรมเพื่อการจัดการท่องเที่ยว ๓ ลักษณะ ได้แก่ 1) การสร้างอัตลักษณ์ชาวจันทบุรีด้วยเรื่องเล่าประจำถิ่นเพื่อการจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม 2) เรื่องเล่าพิธีกรรม ความเชื่อ ประเพณีสู่การจัดการท่องเที่ยวและ 3) การสร้างมูลค่าแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติด้วยเรื่องเล่าศักดิ์สิทธิ์